1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Dünya Bankası'nda Wolfowitz dönemi

Daniel Scheschkewitz30 Mayıs 2005

On yıl Dünya Bankası Başkanlığı'nı yapan James Wolfensohn, yerini eski Amerikan Savunma Bakan yardımcısı Paul Wolfowitz’e bırakıyor. Wolfensohn Dünya Bankası’nın uluslararası itibarını arttırdığı için bol övgü toplarken halefi Wolfowitz Irak savaşının mimarı ve Amerikan çıkarlarının amansız bekçisi olarak nam salmıştı.

James Wolfensohn fakir dünyalının dostu sayılıyor. Avustralya asıllı Amerikan vatandaşı Wolfensohn bazı Afrika ülkelerinde devlet başkanından bile daha popüler. Kalkınma yardımı uzmanları da görev süresi dolan Dünya Bankası Başkanı'na olumlu not veriyorlar. Bunların arasında, Almanya Ekonomik İşbirliği Bakanı Heidemaie Wieczorek-Zeul da var:

“James Wolfensohn Dünya Bankası’nı dünyaya açtı ve fakirlikle mücadeleye odakladı. Kendi de bütün dünyada barış, hoşgörü ve işbirliğinin temsilcisi sayılır. Kanaatimce, bütün kıtalarda halkın güven duyduğu sayılı global liderlerden biridir.”

Çıkarların dengelenmesine çalışıyor

James Wolfensohn kendini birinci ve üçüncü dünyalar arasındaki çıkarların dengelenmesine atamış, globalleşme aleyhtarları ile globalleşmeyi teşvik edenleri uzlaştırmaya çalışmış, devlet ve hükümet başkanları gibi sivil toplum örgütlerini de son derece ciddiye almıştı. On yıllık görev sürresinin sonunda çalışmalarının olumlu bir bilançosunu çıkarıyor:

“Dünya Bankası’nın kendi içinde tutarlı, insanları düşünen ve mensuplarının, beceri ve tecrübenin de en az para kadar önemli olduğuna inanan bir kurum haline geldiği izlenimiyle görevden ayrılıyorum.”

Wolfowitz'e eleştiri

Halefi Paul Wolfowitz ise bütün dünyada, ABD’nin çıkarlarını herşeyin üzerinde tutan bir politikacı olarak isim yapmıştı. 61 yaşındaki Wolfowitz Irak savaşının mimarı ve Bush yönetiminin şahini olma imajını kolay silemeyeceğinin bilincinde. Tayininden önce Dünya Bankası guvernörleri, Avrupalı hükümet başkanları ve sivil toplum örgütleriyle yaptığı sayısız görüşmede bu imajı yumuşatmaya çalıştı:

“Fakirlikle mücadelenin ortak hedefimiz olması gerektiğinde sanırım mutabıkız. Dinlemeyi bilirim ve dinlemeye çok zaman ayıracağım.”

Dünya Bankası'nı önemli bir süreç bekliyor

Son derece zeki olan Wolfowitz kalkınma yardımlarrı alanında sadece Endonezya’da tecrübe toplayabilmişti. Dünya Bankası’nı önümüzdeki yıllarda önemli kararlar bekliyor. Dünya Bankası’nın sadece kredi dağıtan bir kuruluş olmaktan çıkarılıp aynı zamanda prim de dağıtması isteniyor. Sanayi ülkelerindeki artan bütçe sıkıntıları, kalkınma yardımları için yeni kaynakların bulunmasını gerektiriyor. Öte yandan Dünya Bankası krediye layık ülkelerde iyi yönetimin nasıl olması gerektiğine de karar vermesi gerekiyor. Bu konuda üye ülkeler arasında önemli görüş ayrılıkları var. Amerikan Savunma Bakanlığı’nda geçirdiği yıllarda uzlaşma yeteneği ve diyalog yatkınlığı kadar liderlik vasfını da güçlendirmiş olsa gerek. Wolfowitz bunu şöyle açıklıyor:

“Bu liderlik gücü gerektiren bir görev. Bunu göstermeme imkan tanınmış olması benim için şereftir.”