Brezilya'nın güneyindeki Porto Alegre'de bugün başlayan, 29 Ocak'a kadar sürecek Dünya Sosyal Forumu, 10. yıldönümünü kutlayacak. Dünya Sosyal Forumu 10 yıl önce, "Bir başka dünya inşa etmek mümkün, istememiz yeterli” sloganıyla, toprak sahibi olmayanların, yoksulların ve sendikaların da bir sesi olduğuna dikkat çekme hedefiyle yola çıktı. Forumu düzenleyenler, “küreselleşmeye yön verme hakkına, sadece gücü elinde bulunduran siyasetçilerle iş dünyasının önde gelenleri sahip olmamalı” diyor…

İlki 2001 yılında düzenlenen Dünya Sosyal Forumu'nun, Davos'da düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu'na karşı bir hareket olması hedefleniyordu. Ne benzerlik taşıyan ismi, ne de aynı tarihlerde düzenlenmesi bir tesadüf.

Forumun merkezi Brezilya

Bu hareket, Sao Paulo'da hükümet dışı örgütler ve sendikalar öncülüğünde geliştirildi ve bu nedenle forumun merkezi halen Brezilya'da. Ancak forum, ticaretin merkezi olan Sao Paulo'da değil, solcuların kalesi olarak görülen Porto Alegre'de düzenleniyor. Zira bu kent foruma mali katkı sağlamayı kabul etmişti. Zaten 2003 yılında para meselesi ciddi bir soruna dönüştü. Forumun mali sıkıntısını Alman Protestan Kalkınma Derneği çalışanı ve Dünya Sosyal Forumu'nun üyesi Jürgen Reichel şu sözlerle aktarıyor:

"Forum organize edilemez hale geldi. Mali kaynak sağlayan örgütlerden biri olarak artık bu forumun harcamalarını karşılayamayacak noktada olduğumuzu söylemek isterim. Bu forumu gerçekleştirmek için gerekli kaynakları biraraya getiremiyoruz.”

Katılımcı sayısı arttı

Bunun nedeniyse aslında çok basit. Zira ilk toplantıya 20 bin kişi katılırken, 2005 yılında katılımcı sayısı 155 bine çıktı. Katılımcı sayısındaki artış maliyetlerin artmasına ve dolayısıyla forumun düzenlenmesini zora sokuyor.

Amerikalı Ford ya da Rockefeller Vakıfları'nın desteği olmaksızın organizatörler çoktan iflas etmişti. İşin ilginç tarafı forumu, küreselleşme ve dünya ticaretinde önemli bir yere sahip iki şirket vakfının kurtarmış olması. Dahası 2005 yılında forumun 8 milyon dolarlık finansmanının bir kısmını Brezilyalı petrol şirketi Petrobras karşıladı. Katılımcıların birçoğu bununla forumun ilkelerine ihanet edildiğini savundu.

Foruma eleştiri

Dünya Sosyal Forumu'na yönelik bir diğer eleştiri de somut sonuçların ortaya çıkmaması. Forumun sonunda ortak bir açıklama bile yapılmıyor. Ancak forumun kurucularında Brezilyalı insan hakları savunucusu Francisco Chico Whitaker buna olumlu bakıyor. Whitaker, "Asıl birilerinin yukardan yönetmiyor oluşu, forumun hareket kabiliyeti ve gücünü oluşturuyor. Bu daha çok yatay bir hareket, herkes fikir ve tecrübeleriyle sürece katkı sağlıyor” diyor.

2011'de Senegal evsahipliği yapacak

Foruma Mumbai ve Nairobi de evsahipliği yaptı. Bu yıl 10'ncu yıl kutlamaları nedeniyle Porto Alegre'de yapılacak forumun 2011'de Senegal'de düzenlenmesi öngörülüyor. Forumları sözkonusu bölgelerde düzenleyerek Asya ve Afrika'dakilerin katılımını sağlamak isteyen organizatörler yüklü seyahat masraflarını dikkate alıyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Johannes Beck / Çeviri: Değer Akal

Editör: Meltem Karagöz