Dağlık Karabağ'da üçlü anlaşma
10 Kasım 2020Dağlık Karabağ'da altı haftadır süren çatışmaların ardından Rusya, Azerbaycan ve Ermenistan arasında varılan anlaşmayla tüm askeri faaliyetlerin durdurulması karara bağlandı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ermenistan ve Azerbaycan’ın "tam bir ateşkes” konusunda anlaştığını bildirerek anlaşmanın "Dağlık Karabağ krizinin adil koşullarda uzun vadeli çözümü için gerekli şartları oluşturacağını" söyledi.
Anlaşmaya göre taraflar ellerindeki bölgelerin kontrolünü sürdürecek. Azerbaycan, en son Dağlık Karabağ'ın ikinci büyük şehri Şuşa olmak üzere geniş bölgeleri geri almıştı.
Anlaşmanın imzalandığı açıklaması günün ilk saatlerinde Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan tarafından yapılırken, daha sonra Kremlin ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev tarafından teyit edildi.
Aliyev Rusya Devlet Başkanı Putin ile görüşmesinin ardından yaptığı açıklamada, "Varılan üçlü anlaşma sorunun çözümünde (nihai) bir nokta olacak" dedi.
Aliyev: Türkiye de rol oynayacak
Azerbaycan Cumhurbaşkanı, Ermenistan'ın Dağlık Karabağ’dan birliklerini çekmesi için bir takvim üzerinde anlaştıklarını ve ateşkesin uygulanmasında Türkiye'nin de rol oynayacağını ifade etti.
Dağlık Karabağ lideri Arayik Harutyunyan da "durumun zorluğunu hesaba katarak daha fazla can kaybını ve Dağlık Karabağ'ın tamamının kaybedilmesini engellemek için ateşkesin kaçınılmaz olduğunu" açıkladı.
Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, anlaşmanın imzalanmasının ardından Azerbaycan'a tebrik mesajı yayımladı.
Rus barış gücü konuşlandırılacak
Putin Dağlık Karabağ'da cephe hattı boyunca ve Karabağ ile Ermenistan arasındaki koridora Rus barış gücü askerlerinin konuşlandırılacağını söyledi.
Rus haber ajansları savunma bakanlığına dayanarak verdiği haberlerde bin 960 Rus barış gücü askerinin ve 90 zırhlı aracın bölgeye intikal edeceğini duyurdu. Bakanlık ilk barış gücü askerlerini ve donanımlarını taşıyan uçakların Rusya’dan havalandığını açıkladı.
Putin yerinden olanların bölgeye geri dönebileceğini ve çatışmalarda esir düşenlerin ve yaşamını yitirenlerin naaşlarının değişimlerinin yapılacağını açıkladı.
Ermenistan'da protestocular meclisi bastı
Öte yandan anlaşmanın imzalanmasının duyurulmasının ardından Ermenistan’da bir grup protestocu başkent Erivan’da hükümet merkezini bastı ve camları kırarak bazı ofisleri yağmaladı. Parlamentoya giren bir grup da Başbakan Paşinyan’ın istifasını istedi.
Paşinyan anlaşma ile ilgili olarak askeri durumu analiz ettikten sonra bu karara vardığını belirterek anlaşma “benim ve halkım için tarifsiz bir şekilde acı verici” ifadelerini kullandı.
Aliyev Paşinyan’ın anlaşmaktan başka çaresi kalmadığını söyleyerek "Çelik bir el belgeyi imzalaması için zorladı. Bu aslında bir kapitülasyon” ifadelerini kullandı.
Azerbaycan Şuşa'yı aldı
Azerbaycan güçleri haftalardır devam eden çatışmalarda son olarak Dağlık Karabağ bölgesindeki Şuşa kentini geri aldıklarını duyurmuştu. Dağlık Karabağ'ın ikinci büyük kenti olan Şuşa, bölgenin en büyük kenti olan Stepanakert/Hankendi'nin 15 kilometre güneyinde bulunuyor. Kentin her iki taraf açısından da kültürel ve stratejik önemi büyük.
Anlaşma imzalanmadan önce Rusya Ermenistan hava sahasında bir Rus askeri helikopterinin vurularak düşürüldüğünü, iki askerin öldüğünü açıklamıştı. Azerbaycan helikopterin yanlışlıkla vurulduğunu duyurmuş, özür dilemişti.
Bölgede çatışmalar Eylül sonunda başlamıştı. Çatışmalarda siviller de dahil olmak üzere bin 300’den fazla kişinin yaşamını yitirdiği bildiriliyor. Ancak gerçek rakamın bunun üzerinde olduğu tahmin ediliyor.
AFP, dpa, Reuters / SSB, BK
© Deutsche Welle Türkçe