Almanya'nın Kuzey Ren-Vestfalya (KRV) eyaletinde yeniden yapılandırılan İslam din dersi komisyonuna, Türk hükümetinin Almanya'daki uzantısı olduğu iddiasıyla daha önce kurul üyeliği askıya alınan Diyanet İşleri Türk İslam Birliği (DİTİB) dahil edilirken, Almanya'daki Müslümanlar Merkez Konseyi (ZMD) alınmadı.

ZMD, eyalette verilen İslam din derslerinin içeriği ve eğitim personeli konusunda eyalet hükümeti ve eğitim bakanlığına danışmanlık yapan kurulun başından bu yana içinde yer alıyordu. DİTİB'in kurul üyeliği ise Türk hükümetinin güdümünde olduğu iddiasıyla bir süre önce dondurulmuştu.

KRV Eğitim ve Okul Bakanlığı eyalette İslam din derslerinin verilmeye başladığı 2012'de danışma kurulu olarak, eyalet hükümetinden temsilcilerin de katılımıyla hayata geçirilen oluşumu yeniden yapılandırarak komisyona dönüştürdü. Hükümet yetkililerinin olmadığı, sadece İslami çatı kuruluşlarının temsilcilerinin yer aldığı bir komisyon haline gelen oluşumda katılımcı üye kuruluşlarda da değişiklik yapıldı. Bu bağlamda 2019‘da Avusturyalı ilahiyatçı Mouhanad Khorchide tarafından kurulan "Kuzey Ren-Vestfalya Müslüman Topluluğu" da yeni oluşturulan komisyonda yer almadı.

Gerekçe ATİB mi?

Eyalet Eğitim ve Okul Bakanı Yvonne Gebauer, ZMD'nin yeni oluşturulan komisyona dahil edilmeme gerekçesi hakkında bir açıklama yapmazken, ZMD, bünyesindeki Avrupa Türk İslam Kültür Dernekleri Birliği (ATİB) adlı dernek nedeniyle bir süredir eleştirilerin hedefinde yer alıyor. ZMD'nin kurucu üyeleri arasında yer alan ve en geniş üyeye sahip olan ATİB, Almanya'da iç istihbarattan sorumlu Anayasayı Koruma Teşkilatı tarafından aşırı sağcı "Türklerin üstün bir ırk olduğunu varsayan" Bozkurt hareketinin bir parçası olarak değerlendiriliyor.

Kimler var?

Komisyonda DİTİB'in dışında Fas Cemaati İttifakı (BMG), Almanya'daki Boşnaklar İslam Topluluğu (IGBD), NRW İslam Cemaati (IRG NRW), Almanya'daki İslam-Arnavut Merkezleri Birliği (UIAZD) ve İslam Kültür Merkezleri Derneği yer alıyor.

KRV Eğitim Bakanı Gebauer, yeni oluşturulan komisyonun Müslüman kuruluşlarla bakanlık arasında iletişimi sağlayacağını, İslam din dersi öğretmenlerinin sertifikalandırılması ile ders müfredatı konusunda da söz sahibi olacağını söyledi. Komisyonun ayrıca eğitim materyallerinin hazırlanmasında da yetkili olacağını belirten Gebauer, üye kuruluşlarla sözleşmelerin ise halihazırda imzalandığını kaydetti. 

DİTİB'e eleştiri

Gebauer, komisyondaki çatı kuruluşlarının eyalet eğitim ve okul yasası gereği özerklik, devletten bağımsız olma ve anayasal ilkelere saygı temel koşulları çerçevesinde belirlendiğini söyledi. Ancak DİTİB Türk devletine yakın olduğu gerekçesiyle nedeniyle eleştiriliyor. Almanya'da yaklaşık bin caminin bağlı olduğu kuruluşun Türkiye Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından finanse edilip, yönetildiği belirtiliyor. Bu nedenle DİTİB'in danışma kurulu üyeliği de askıya alınmıştı.

Gebauer, komisyonun şartlarını yerine getirmeleri koşuluyla diğer İslami örgütlere kapının açık olduğunu vurguladı.

Ancak komisyonun nihai hali Müslümanlar Merkez Konseyi'nin, davacı olması nedeniyle yargının vereceği karara bağlı olacak.

KRV 2012 yılında Almanya'da İslam din dersleri verilen ilk eyalet oldu. Ancak İslami çatı kuruluşları dini cemaat stütüsünde olmadığı için din dersi müfredatı hazırlanırken eyalet hükümetinden yetkililerin de aralarında olduğu bir danışma kurulu oluşturulmuştu.

KNA/TY,JD

© Deutsche Welle Türkçe