İsrail'in Filistin bölgelerindeki işgalinin hukuka uygunluğunun değerlendirilmesi sürecinde bugün Uluslararası Adalet Divanı'nda son oturum yapıldı.

Birleşmiş Milletler'in yargı organı olan Hollanda'nın Lahey kentindeki Uluslararası Adalet Divanı, devletler arasındaki ihtilafların uluslararası hukuk açısından değerlendirildiği tek merci olma özelliğini taşıyor.

Divan'da oturumların altıncı ve son gününde bugün de Türkiye adına Dışişleri Bakan Yardımcısı Ahmet Yıldız bir sözlü sunum yaptı. Yıldız, İsrail'in insan hakları ihlallerinden sorumlu tutulması gerektiğini vurgulayarak, "İsrail, işgal altındaki Filistin topraklarında işgalci güçtür ve uluslararası hukuka uymakla yükümlüdür. İnsan haklarını ihlal eden uygulamaların yanı sıra eylem ve tedbirlerin de hesabı sorulmalıdır. Aynı durum özellikle İsrail'in Kudüs ve kutsal yerlerdeki politika ve uygulamaları için de geçerlidir" dedi.

Gazze Şeridi ve Batı Şeria'da yaşananların, kontrol edilmezse küresel barışı ve güvenliği tehdit edeceği uyarısında bulunan Yıldız, “İsrail-Filistin çatışmasının ve Kudüs'ün statüsünün kapsamı, yerleşim yerleri, İsrailli yerleşimcilerin işgal altındaki topraklara taşınması, topraklara el konulması, evlerin yıkılması ve Filistinli sivillerin yerlerinden edilmesine kadar uzanmaktadır. Bugün Gazze Şeridi ve Batı Şeria'da ortaya çıkan durum olağanüstüdür, son derece tehlikelidir ve kontrol edilmediği takdirde sadece bölgesel değil küresel barış ve güvenliği de tehdit etme riski taşımaktadır" ifadelerini kullandı.

Yıldız: Güvenlik Konseyi görevini yerine getirmedi

Yıldız, "Uluslararası barış ve güvenliğin korunmasından birinci derecede sorumlu olan Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi açıkça görevini yerine getirmemiştir. BM üyesi devletlerin ezici çoğunluğu Gazze'de derhal ve şartlı ateşkes sağlanmasını ve insani yardımların engelsiz bir şekilde ulaştırılmasını talep etmiştir. Ne yazık ki BM Güvenlik Konseyi şu ana kadar bu haklı talepleri yerine getirmekte yetersiz kalmıştır. Aynı zamanda, BM Genel Kurulu ve Güvenlik Konseyi'nin sayısız kararına rağmen işgal altındaki toprakların durumu da iyileşmemiştir" diye konuştu.

Yıldız, 7 Ekim'den bu yana İsrail'in Gazze'ye yönelik operasyonlarında çoğu kadın ve çocuk olmak üzere 30 binden fazla Filistinlinin hayatını kaybettiğine işaret ederek "2,3 milyon Filistinli İsrail tarafından tam abluka altında tutularak su, gıda, ilaç, yakıt ve elektrik gibi temel yaşam ihtiyaçlarından mahrum bırakılmıştır. Yaklaşık 2 milyon Filistinli zorla yerinden edilmiştir. İsrail'in saldırıları toplu cezalandırmaya dönüştü" dedi.

Arap Birliği: Uluslararası adalete hakaret

Arap Birliği de oturumda İsrail işgalinin hukuka aykırı olduğuna vurgu yaptı. Oturumda Genel Sekreter Ahmed Ebu Gayt'ın yazılı açıklamasını okuyan Arap Birliği temsilcisi, İsrail işgalini "uluslararası adalete hakaret" olarak nitelendirdi.

Açıklamada, Divan işgalin hukuk dışılığını şüpheye yer bırakmayacak şekilde teyit etmeye ve işgalin kalıcılaşmasını sağlayan, herhangi bir şekilde buna yardımcı olan ya da görmezden gelen tüm taraflar üzerinde hukuki sonuçları olacak bir karar almaya çağırıldı.

Süreç 2022'de başlamıştı

BM Genel Kurulu, 2022'de İsrail işgalinin hukuki sonuçlarının değerlendirilmesi için Divan'dan görüş istemişti. Geçen hafta Filistin Özerk Yönetimi temsilcileri Divan'ı, İsrail işgalini hukuk dışı ilan etmeye çağırmış, Divan'ın bu yöndeki görüşünün iki devletli çözüm hedefine ulaşılmasına yardımcı olabileceğini vurgulamıştı.

Bugünkü oturumla, 50'yi aşkın ülkenin tezlerinin dinlendiği oturumların sonuncusu gerçekleşmiş oldu. Oturumlara katılmayan İsrail ise yazılı olarak ilettiği tezinde Uluslararası Adalet Divanı'nın konuya müdahil olmasının çözüme yönelik müzakerelere zarar vereceğini savunmuştu. Divan yargıçlarının konuyla ilgili görüş açıklamasının altı ayı bulması bekleniyor.

DHA,rtr/BK,TY

DW Türkçe'ye engelsiz nasıl ulaşabilirim?