"Dün Doğu'da bir yerde bana göre paçavra olan bayraklar sallanırken, o mitinge gidenlere polisler pamuk şekeri verirken buradaki müdahaleyi doğru bulmuyorum."

Ankara Büyükşehir Belediye (ABB) Başkanı Mansur Yavaş'ın Ekrem İmamoğlu'nun adliyeye sevk edildiği gün Saraçhane'de yaptığı konuşmada kullandığı bu ifadeler Diyarbakır'da büyük rahatsızlık yarattı.

Türkiye'de resmi protokollerde yer alan Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi bayrağına "paçavra" demesi ve Cizre'de çocuklara pamuk şekeri veren polisleri İstanbul'daki polislerle kıyaslaması İstanbul'da düzenlenen Nevruz etkinliklerine de yansıdı. Sahneye çıkan DEM Partili siyasetçiler Yavaş'ı sert dille eleştirdi, Nevruz için toplanan kalabalık da CHP Genel Başkanı Özgür Özel'in mesajını yuhaladı. Tepkilerin artması üzerine Özel, önceki gün Saraçhane'de Yavaş'ın ismini vermeden Kürtler'den hem helallik istedi hem de HDP'nin tutuklu eski eş genel başkanları Selahattin Demirtağ ve Figen Yüksekdağ'a selam gönderdi.

Mansur Yavaş da sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada, konuşmasının çarpıtılarak siyasallaştırılmaya çalışıldığını savundu. "Anayasa ile güvence altına alınmış gösteri hakkına yönelik çifte standardı eleştirdim" dedi. Hakkında algı operasyonu yürütüldüğünü ve karalama kampanyası başlatıldığını öne süren Yavaş, "Dün 'PKK sevdalısı' dediler, bugün 'Kürt düşmanı' diye hedef gösteriyorlar ama kimse heveslenmesin: Ne bu algılara teslim oluruz, ne halkımıza sırt çeviririz" dedi. Yavaş, "Kürtler başımızın tacıdır" diye sözlerini sürdürdü.

Yavaş'a olan mesafe öfkeye dönüştü: Oy vermeyiz

Ancak Yavaş'ın bu açıklaması Diyarbakır'daki kızgınlığa gidermeye yetmedi.

Kürt siyasetinin merkezi olan Diyarbakır'da sokak Yavaş'a tepkili. Kürt seçmenler hem milliyetçi geçmişi hem de geçmişte yaptığı açıklamaları nedeniyle zaten Yavaş'a karşı mesafeli duruyordu. Son açıklaması bu mesafeyi bir öfkeye dönüştürdü.  

Tarihi Sur ilçesinde esnaflık yapan Aydın Şahin, Mansur Yavaş'ın huzur içinde biten Nevruz kutlamalarını kıskandığını ve içine sindiremediğini düşünüyor. Seyyar satıcılık yapan 24 yaşındaki Murat Albak ise Yavaş'ın Kürtler üzerinden bölücülük ve ayrımcılık yaptığını belirtiyor. Üniversite öğrencisi olduğunu söyleyen Muhammet Kuşçu da muhalefetin hem Kürt desteğine ihtiyacı olduğunu hem de Kürtlerin değerlerine hakaret ettiğini söylüyor:

"Bu hiç hoş bir durum değil. Seçimde hesaplaşacağız"

Tepkiler çeşitli olsa da Diyarrbakırlıların çoğunluğu Cumhurbaşkanlığı seçiminde aday olması durumunda Mansur Yavaş'a oy vermeyeceğini açıkça dile getiriyor. Hatta Yavaş'ın bu tutumundan dolayı Erdoğan'a oy vereceğini söyleyenler bile var.

Kürt seçmenin tercihi gerçekten etkilendi mi?

Peki Yavaş'ın açıklamaları gerçekten de Kürt seçmenin olası bir Cumhurbaşkanlığı seçimindeki tercihini etkileyebilir mi?

Buna dair farklı görüşler var. Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Vahap Coşkun'a göre Yavaş'a yönelik ciddi tepkiler var, ancak bugünden seçimlere yönelik çok iddialı laflar söylemek doğru bir tespit olmayabilir. Seçmenin o an karşısındaki seçenekler arasında bir tercih yapmak durumunda kalacağını belirten Coşkun, "Fakat genel itibariyle bu açıklamanın, bu tavrın Kürt seçmende Mansur Yavaş'a yönelik tepkiyi artırdığı, mesafeyi daha da büyüttüğünü söylemek mümkün" diyor.

Rawest Araştırma Şirketi Direktörü Roj Girasun is Yavaş'ın açıklamalarının Kürt seçmenin tercihlerini etkileyebileceği görüşünde.

Girasun'a göre İmamoğlu Kürtlerin sadece onayladığı değil desteklediği bir figür, Yavaş'a ise sadece itiraz edilmedi. İtirazsızlığın nedeninin Erdoğan karşıtlığı olduğunu ifade eden Girasun, "Kürtler içinde Erdoğan'a destek artmadı, Erdoğan karşıtlığıyla oy verme motivasyonu zayıfladı. Eğer süreç böyle devam ederse Yavaş'a olan bu itirazsızlık yerini doğrudan bir reddiyeye bırakabilir. Yavaş'ın milliyetçiliği daha önce Kürtler nezdinden tolere ediliyordu. Ancak süreç artık o ihtimali ortadan kaldırıyor" diyor. 

"Yavaş'ın açıklaması İmamoğlu'na sempatiyi artırdı"

CHPson yıllarda Kürt seçmenle arasındaki buzları eritmek için ciddi çalışmalar yaptı. Buna karşılık İstanbul seçimlerinde Kürt seçmenler İmamoğlu'na açık destek verdi. Kürt seçmenin sempatisini kazanan İmamoğlu, gözaltına alınmadan kısa bir süre önce Diyarbakır'daydı. Kürt siyasetinin merkezinde coşkulu bir şekilde karşılanan İmamoğlu, döndükten hemen sonra gözaltına alındı.

İmamoğlu'na yönelik operasyon daha önce seçtikleri belediye başkanlarına sık sık kayyum atanan Kürt seçmen arasında ciddi bir tepkiye neden oldu. Mansur Yavaş'ın açıklamalarının ise İmamoğlu'na olan sempatiyi artırmış olduğu gözleniyor.

Peki son yıllarda Kürt seçmenleri kazanmaya çalışan CHP'nin siyaseti açısından Mansur Yavaş'ın açıklaması nasıl okunmalı? 

Doç. Dr. Vahap Coşkun'a göre Yavaş'ın sözleri CHP açısından da menfi bir tablo ortaya çıkardı. CHP'nin muhalefette birlik oluşturmaya çalıştığını ifade eden Coşkun, Yavaş'ın sözlerinin Kürtlerin muhalefete bakışını ciddi manada olumsuz etkilediğini söylüyor:

"Toplumsal hafızada bir iz bıraktı. Mansur Yavaş aleyhine çok ciddi bir kanaat oluştu. Bu kanaati değiştirmesi biraz zor. Mansur Yavaş'ın Kürt meselesi demokratik bir çizgiyi izlemediği, demokratik bir anlayışa sahip olmadığı çok net bir şekilde belli. Hem CHP hem Yavaş açısından son derece negatif bir tablo ortaya çıktı."

DW Türkçe'ye engelsiz nasıl ulaşabilirim?