Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya'dan satın almak üzere girişimde bulunulan S-400 hava savunma sistemleri ile ilgili olarak Türkiye'nin bu sistemlere ihtiyacı olduğunu söyledi. 

"Kendimizi koruyabilmemiz için ihtiyacımız olan füze savunma sistemleri ve yüksek teknolojiye dayalı silah ve ekipmanlar olmadık bahanelerle bize verilmedi" diyen Erdoğan, sözlerine "Türkiye'nin S-400'lere ihtiyacı var ve bunun da anlaşması bitmiştir. İnşallah en kısa zamanda alacağız" diyerek devam etti. 

Balıkesir'deki Kara Astsubay Meslek Yüksek Okulu mezuniyet töreninde konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, son dönemde başta Amerika Birleşik Devletleri (ABD) olmak üzere Batı ülkeleri ile yaşanan gerilime de değindi. Erdoğan, Türkiye'nin Avrupa ile ABD ile olan müttefiklik ilişkilerinin yanı sıra, "diğer ülkelerle tesis edeceği işbirliklerine de ihtiyacı var" dedi.

Türkiye'nin geliştirilme aşamasında maddi ve lojistik destek olduğu ve ilk aşamada 900 milyon dolar ödeme yaptığı F-35 uçaklarının, Ankara ile Washington arasında devam eden krizden dolayı teslim edilmesinin geciktirilmesine değinen Cumhurbaşkanı, "120 F-35 anlaşmamızda, bize verilmesi gerekiyor" ifadesini kullandı. Uçakların teslimatının yapılmaması durumunda ise Türkiye'nin bu konuda dikkatini başka yöne çevireceğini kaydeden Erdoğan, "Verilir veya verilmez, artık dünya tek ülkeden ibaret değil. Orası vermezse başka yerden temin eder veya üretiriz" sözlerini kullandı.

"Döviz kurşunu"

Son aylarda Türk Lirası'nın özellikle Dolar ve Euro gibi para birimlerine karşı büyük değer kaybı ile ilgili olarak da konuşan Erdoğan, mevcut istikrarsızlığı "Türkiye'ye karşı bir operasyon" sözleriyle değerlendirdi. Cumhurbaşkanı, "İçimizdeki ihanet çeteleri vasıtasıyla yapamadıklarını döviz kurunu, döviz kurşunu haline getirdikleri ekonomi silahı ile gerçekleştirmek istiyorlar. Türkiye bu saldırının da üstesinden gelecektir" şeklinde konuştu ve bu sürecin geçeceğini söyledi.

Ekonomi yönetiminin "ülke içinde ve dışında gereken tüm tedbirleri" aldığını ve temasları kurduğunu belirten Erdoğan, "Yavaş yavaş bunların somut neticelerini almaya da başladık" diye konuştu.

ABD ile ihtilaf

Erdoğan'ın konuşmasında değindiği konu başlıklarının doğrudan ya da dolaylı yoldan Türkiye ile ABD arasında son aylarda artarak devam eden gerilimle ilgisi bulunuyor.

Türkiye'de Aralık 2016'da tutuklanan ve bu yılın Temmuz ayında cezaevindeki tutukluluğu ev hapsine çevrilen ABD'li papaz Andrew Brunson'ın durumundan dolayı iki ülke arasında devam eden siyasi kriz ABD Başkanı Donald Trump'ın Türkiye'yi kişisel olarak hedef almasıyla daha da derinleşmişti.

Trump'ın, "askeri ve siyasi casusluk" ve "terör örgütü adına suç işlemek" iddialarıyla yargılanan Brunson'ın serbest bırakılması talebi Türkiye tarafından defalarca reddedilmiş, Ankara, yargı sürecinin devam etmesinden dolayı böyle bir girişimde bulunmayacağını açıklamıştı.

Bunun üzerine Türkiye'yi önce yaptırımlarla tehdit eden Washington yönetimi, Temmuz ayında Ankara'ya karşı bir takım yaptırımlar açıklamıştı. İlk olarak ABD Hazine Bakanlığı, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ve Adalet Bakanı Abdülhamit Gül'ün ABD'deki varlıklarını bloke eden ve bu ülkedeki kişi ve kurumların iki bakanla iş yapmasına engel getiren yaptırımlar uygulayacağını açıklamıştı.

Kongre'nin girişimleri

ABD Kongresi de Brunson'ın tutukluğu ve Ankara'nın Moskova'dan satın aldığı S-400 füzelerinin F-35 uçaklarının teknik özelliklerine erişme riskinden dolayı bu uçakların Türkiye'ye teslimatını geçici olarak durdurmak üzere adım atmıştı. Bu doğrultuda Kongre'nin her iki kanadında da onaylanan savunma bütçesi yasa tasarısında Türkiye'ye yönelik ifadeler yer almış ve Başkan Trump önüne gelen tasarıyı onaylamıştı.

Trump'ın bütçe tasarısını onaylamasıyla birlikte Türkiye'ye yönelik F-35 savaş uçaklarının teslimatları da geçici olarak durdurulmuş oldu. Tasarının maddeleri içinde Savunma Bakanlığı'nın, Trump'ın onayının ardından 90 gün içinde Türkiye'ye dair bir raporu Kongre'ye sunması öngörülüyor. Buna göre, Türkiye'nin ABD'den alacağı F-35'leri, Rusya'dan alacağı S-400 savunma sistemiyle birlikte kullanmasının ABD savunma sistemine bir zarar getirip getirmeyeceği araştırılacak. Bu süre zarfında da Türkiye'ye teslimat yapılmayacak. Ancak Türk pilotların ABD'de aldığı eğitimlere devam edilecek.

Türk Lirası'ndaki değer kaybı

ABD ile Türkiye arasındaki krizde Washington yönetiminin Ankara aleyhine yaptığı her açıklama karşısında Türk Lirası ABD doları karşısında büyük bir değer kaybına uğradı. Bu yılın başından bu yana dolar karşısındaki kaybı yüzde 40'lara ulaşan TL'nin gidişatı ekonomiyi olumsuz etkilerken, Erdoğan ve hükümet yetkilileri, bunun Türkiye'ye karşı yürütülen bir operasyonun parçası olduğunu öne sürüyor.

DW,rtr/ÇÖ,DÇÜ

© Deutsche Welle Türkçe