ABD’ndeki ekonomik canlanmanın gücüne itimadı tam olan Merkez Bankası Başkanı küçük faiz adımlarının konjonktürü boğmayacağı noktasından hareket ediyor. New York borsası salı günkü faiz artışını yenilerinin izleyeceğine ve 21 Eylül’de ana faiz oranının çeyrek puan daha arttırılacağına kesin gözüyle bakıyor.

Ekonomik büyüme nasıl etkilenecek?

Açık piyasa işlemlerinden sorumlu Merkez bankası komisyonu, ana faiz haddi olarak kabul edilen gecelik faiz orannını % 1,5’a çıkardı. Faizlerin artması, kredi maliyetlerini şişirdiği için, seçim yılında ekonomik büyüme hızının düşer mi? Merkez Bankası son faiz ayarlamasının emisyonu daraltıcı etkisinin olmayacağını ve ekonomik büyümeyi ne frenleyecek ne de şişirecek bir faiz düzeyini tutturmaya çalıştıklarını duyurdu.

Ünla Amerikan yatırım fonllarının borsa uzmanları da Merkez Bankası’nın makul ve ölçülü adımlar attığını ve piyasalarda şok etkisi yaşanmayacağını belirtiyorlar. Nitekim faizlerin çeyrek puan artmasından sonra hisse senetleri endeksi bir ara bel verir gibi olduktan kısa sürre sonra toparlandı. Amerikan Doları da diğer önemli paralar karşısında değerlendi.

Greenspan’in memnuniyeti

Merkez Bankası ekonomik gidişattan memnun. Bankanın raporunda üretim artış hızının düştüğü ve istihdam artışının da eskisi gibi dinamik olmadığı belirtiliyor, ancak bu gelişmelerin enerji fiyatlarındaki kısa vadeli artışla ilgili olduğu da kayddediliyor. Alan Greenspan rekor düzeydeki petrol fiyatlarının konjonktürü etkileyebileceğini ancak bunun geçici bir daralma olacağını söylemişti.

Merkez Bankası Amerikan ekonomisinin eski genişleme hızına kısa zamanda yeniden ulaşacağı görüşünde. İstikrarlı ve nispeten düşük faiz oranlarıyla hızlı verimlilik artışı Merkez Bankası’nı ümetlinderiyor. Enflasyonun geçen yıla kıyasla biraz fazla çıkmasının geçici faktörlerden kaynaklandığı ve önümüzdeki aylarda bu etkinin kaybolacağı da raporda yer alıyor. Para musluklarını ölçülü adımlarla kısmanın ekonomiyi etkillemeyeceği ancak bunun aksi bir gelişme görüldüğü takdirde Merkez Bankası’nın derhal müdahale edeceği de sorumlu teknokratlar tarafından her fırsatta dile getiriliyor.

Seçimlerden önceki son artış

Başkanlık seçiminden önceki son faiz kararının alınacağı 21 Eylül’de Merkez bankası’nın ana faiz haddini çeyrek puan daha arttıracağına dair beklentiler piyasaları etkillemedi. Borsacılar merkez bankası faizinin yıl sonuna kadar %2’ye çıkarılabileceğini hatta 2005 yılına %2,25’lik ana faiz haddiyle girilmesinin beklenebileceğini ifade ediyorlar.

Seçim yılında alınan faiz kararları, başkanlık seçiminin sonucunu etkileyebilir. Seçim kampanyasında ekonomik konular ön plana çıkmaya başladı bile. George W. Bush vergi indirimklerinin ekonomik canlanmayı teşvik ettiğini savunuyor. Demokrat rakibi John Kerry ise, ekonomik ve mali politikaların ne ek istihdam yarattığını ne de bütçe açığının rekor düzeye fırlamasına mani olabildiğini söylüyor. Tarım dışındaki sektörlerde yaratılan ek istihdam temmuz ayında 32 binle beklentilerin gerisinde kalmış, tüketim harcamalarındaki daralma da ikinci üç aylık dönemde yıllık büyüme hızının %3’e düşmesine yol açmıştı.