ABD Başkanı Donald Trump, Amerikan merkez bankası Fed'in Yönetim Kurulu Üyesi Lisa Cook'u, konut kredisinde usulsüzlük yaptığı iddiasıyla görevden aldığını açıkladı. Trump, Fed Yönetim Kurulu'nda görev yapan ilk siyah kadın olan Cook'a gönderdiği mektupta, "Seni görevden almak için yeterli sebep mevcut" ifadelerini kullandı.

Cook, 2021 yılında Michigan ve Georgia eyaletlerinde mülk alımı için yaptığı konut kredisi başvurusunda, her iki mülk için de "birincil ikamet" beyanında bulunmakla suçlanıyor. ABD'de kişinin bizzat yaşayacağı birincil konutlara verilen krediler, genellikle yatırım amaçlı alınan diğer mülklere göre daha düşük faizli oluyor. Cook'un yalan beyanda bulunarak faiz avantajı elde ettiği ileri sürülüyor.

Trump mektubunda görevden alma kararının "derhal geçerli olacağını" söylese de Fed üyesi Cook, avukatı aracılığıyla gazetecilere gönderdiği açıklamada, "Trump'ın beni görevden alma yetkisi bulunmuyor, işimi yapmaya devam edeceğim" diyerek karara direneceğini duyurdu. Cook'un akıbeti Trump'ın başkanlık yetkilerinin testi olarak görülüyor.

Trump Fed üyelerini görevden alabilir mi?

Fed'e 2022'de dönemin başkanı Joe Biden tarafından atanan Lisa Cook'un görev süresi normalde 2038'e kadar devam ediyor.

ABD Başkanı'nın merkez bankası yöneticilerini görevden alma yetkisi bulunmazken bunu ancak "geçerli hukuki gerekçelerle" yapabilir. Ancak bu istisnai yetki bugüne dek hiçbir başkan tarafından kullanılmadı.

Fed üzerine çalışmalar yürüten, Pennsylvania Üniversitesinden akademisyen Peter Conti-Brown, söz konusu konut kredisi işlemlerinin Cook'un Fed'e atanmasından önce yapıldığını ve atama sürecinde Senato tarafından incelendiğini hatırlattı. "Bu kişilerin geçmişte yaptığı her şey zaten Başkan ve Senato tarafından incelendi ve onaylandı" diyen Conti-Brown, şimdi geçmişe dönük bir mazeretle yapılan görevden alma girişiminin uygun olmadığı değerlendirmesinde bulunuyor.

Fed kararına piyasanın tepkisi ne oldu?

Gelişmeler üzerine kısa vadeli faiz politikasına duyarlı 2 yıllık ABD tahvil faizleri gerilerken, enflasyon beklentilerini yansıtan 10 yıllık tahvil faizleri ise yükseldi. Piyasanın bu tepkisi, baskı altındaki Fed'in Trump'ın isteği üzerine faizleri düşürmek zorunda kalabileceği ve bunun enflasyonla mücadeleye zarar vereceği beklentisini yansıtıyor.

Trump, faizleri düşürmediği için sert şekilde eleştirdiği Fed Başkanı Jerome Powell'ı da merkez bankası binasının inşaatı sırasında usulsüzlük yapıldığı iddiasıyla görevden almakla tehdit ediyor. Powell'ı Fed Başkanı olarak Beyaz Saray'daki ilk döneminde Trump atamıştı.

Reuters,AFP / MUK,BÜ