Financial Times (FT), ABD ve AB'nin Rusya'ya yaptırımlar konusunda Türkiye'ye baskıyı artırdığını, Türk bankacılık sektörünün yasa dışı finansmana arka kapı işlevi görme potansiyeliyle ilgili endişeler bulunduğunu yazdı.

FT'ye konuşan ve ismi açıklanmayan Batılı iki yetkili, ABD'nin, Rus iç ödeme sistemi Mir'e entegre olan Türk bankalarını mercek altına aldığını, Brüksel'in ise duyulan endişeleri Türk yetkililere doğrudan aktarmak üzere bir heyet göndermeye hazırlandığını kaydetti.

Haberde AB Komisyonunun Mali Hizmetlerden sorumlu üyesi Mairead McGuinness'in önümüzdeki ay Türkiye'yi ziyaret etmeyi planladığı, ABD Hazine Bakan Yardımcısı Wally Adeyemo'nun da geçen ay Türk iş dünyasına "Rusya'nın yaptırımlardan kaçmak için Türkiye'yi kullandığına" yönelik uyarılar içeren bir mektup yazdığı belirtildi.

Yeni yaptırım yerine sıkı yaptırım politikası

Haberde Batılı başkentlerin Rusya'ya yönelik yaptırımların Rus ekonomisine umulan zararı veremediğini gördüğü ve yeni yaptırımları yürürlüğe sokmak yerine mevcut önlemlerin daha sıkı bir şekilde uygulanmasına öncelik verdiği belirtiliyor.

FT'ye konuşan konuyla ilgili kaynaklardan biri, mali sektörde yaptırım ihlallerine daha fazla odaklanılacağını belirterek "Örneğin üçüncü ülkelere ait mali kurumların Mir ödeme sistemiyle bağlantı kurmaması gerektiği mesajını çok açık bir şekilde vereceğiz. Çünkü bu, yaptırımların ihlali riskini beraberinde getiriyor" diye konuştu.

"Ana hedef Türkiye"

Bu ay ABD ile AB arasında yaptırımların uygulanması konusunda gerçekleştirilen toplantıya katıldığı belirtilen ikinci Batılı kaynak ise yaptırımlarda boşlukların doldurulması gerekliliğine vurgu yaparak Türkiye'nin ana hedef olduğunu söyledi.

Türkiye'nin yanı sıra alınması planlanan önlemlerin "Kafkaslar, Orta Asya ve Körfez'deki" ülkeleri de kapsadığı kaydedildi.

Rusya'nın 24 Şubat'ta Ukrayna'yı işgaliyle başlayan savaşta denge politikası izleyen Türk hükümetinin Rusya'ya yönelik Batı'nın uyguladığı yaptırımlara katılmaması ve Rusya ile ekonomik iş birliğini güçlendirme politikası izlemesi Batılı başkentlerde rahatsızlık yaratıyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, geçen ay yaptığı bir açıklamada, Rus Mir ödeme sisteminin Türkiye'de yaygınlaştırılması konusunda "ciddi gelişmeler" olduğunu, beş Türk bankasının bu konuda çalışmalarını sürdürdüğünü belirtmişti.

Mir sistemine üye beş banka

FT, Türkiye'nin en büyük beş bankası; Vakıfbank, Ziraat Bankası, İş Bankası, DenizBank ve Halkbank'ın, Rus Merkez Bankasının Visa ve Mastercard'a alternatif olarak oluşturduğu Mir sistemine üye olduğunu yazdı.

Haberde, BAE ortaklığındaki özel Denizbank ve geçmişte İran'a yönelik ABD yaptırımlarının delinmesi suçlamalarıyla gündeme gelen kamu bankası Halkbank'ın, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sonrasında sisteme üye olduklarına da işaret edildi.

FT'nin sorularına yanıt veren İş Bankası, işlemlerinin ABD yaptırımlarıyla tam uyum içinde olduğunun altını çizerken DenizBank yaptırıma tabi bankalarla işlem yapmadıklarını ve uluslararası yaptırımlar çerçevesinde hareket ettiklerini belirtti.

Haberde Türk Dışişleri Bakanlığının, Türkiye'nin sadece BM tarafından konulan yaptırımları uygulama politikası izlediği yönündeki açıklamasına da yer verildi.

Planlanan önlemler

FT'nin Batılı yetkililere dayandırdığı habere göre yaptırımların daha sıkı bir şekilde uygulanabilmesi için Ruslar adına ödemeler gerçekleştiren bireyler, Moskova için paralel ödeme sistemleri oluşturulmasına iştirak eden şirket ve kuruluşlar, Rus ihracat gelirleri ile ilgili işlemlerde Rusya'ya yardımcı olan kuruluşlar ile yaptırımlara tabi Rus sanayi ve savunma ithalatını gerçekleştirenlere odaklanılacağı belirtildi.

Rus yazılım, elektronik ticaret ve siber güvenlik endüstrilerinde yaptırım listesine alınan bireylerin sayısının da artırılmasının planlandığı kaydedildi.

DW/BK,TY