Fukuşima nükleer enerji santralinden sızan radyoaktif maddeler, felaket bölgesinde büyük endişe yaratmaya devam ediyor. Santralin etrafındaki 20 km'lik alan daha önce tahliye edilmişti. Ancak Greenpeace çevre örgütünün santrale 40 km mesafede yaptığı ölçümler, radyasyonun yayıldığı alanın genişlediğini ortaya koydu.

Japon makamları, tehlikeyi sadece nükleer tesisin yakın çevresinde görürken, uzmanlar radyasyonun hava koşullarına bağlı olarak farklı yönlerde hareket edebileceğine dikkat çekiyor. Şimdi, tahliye edilen alanın kaç km'lik mesafeyi kapsaması gerektiği tartışılıyor.

Halkı radyasyonun tehlikeli etkilerinden korumak için, Fukuşima nükleer enerji santralinin etrafında ne kadarlık bir alanı tahliye etmek gerekiyor? Uzmanlar tarafından farklı görüşler ortaya atılıyor. Bir yandan reaktörlerin etrafındaki alanın tahliye edilmesi gerektiğini belirtilirken, diğer yandan radyoaktif ışımanın hareket alanını etkileyen farklı etkenler olduğu ve düzenli ölçümler yapılmadan bir bölgenin tahliye edilmemesi gerektiği savunuluyor. Münih Helmholz Merkezi Radyoterapi ve Tanı Bölümü Başkanı Prof. Christoph Höschen şu değerlendirmeyi yaptı: “Prensipte, radyasyon kaynaktan uzaklaştıkça azalır. Tabi ışınlar, rüzgarın yönüne ve havaya da bağlı olarak hareket yönü belirliyor. Bu durumda, radyasyonun hareket alanının nükleer santralin iç kısımlarındaki 20 km'lik alanda hareket ettiğini kabul etmek mantıklı. 30-40 km ‘lik bir alanı tahliye etmek ise, gerçekten de keyfi bir durum olur. Mantıklı olan, radyasyonun hangi yöne doğru hareket ettiğini ölçerek, o bölgeleri tahliye etmektir.”



Çevre Örgütü Greenpeace de aynı yöntemi savunuyor. Greenpeace yetkilileri, santralin çevresinde belirlenen 20 km'lik alanın da dışına çıkarak ölçümler yapmaya başladı. Greenpeace'den nükleer enerji uzmanı Jan Beranak, Fukuşima nükleer santralinin kuzeybatısında, 40 km mesafedeki Litate kentinde yüksek düzeyde radyasyon tespit ettiklerini belirtirken, bölge halkının 4-5 günde normal olarak bir yılda alacağı radyasyona maruz kalacağını ifade etti. Beranak, düzenli ölçümler sonucu radyasyonun yüksek değerlerde olduğu anlaşılan kent ve köylerin de boşaltılması gerektiğini ifade etti.

Tahliye ne zaman başlamalı?

Uzmanlar, hangi radyasyon değerlerine göre bölgenin tahliye edilmesi gerektiği konusunda farklı görüşler savunuyor. Helmholz Enstitüsü'nden Prof Christoph Höschen, tahliye işleminin, kesin değerler içermeyen düzensiz ölçümlere göre yapılmaması konusunda uyararak, gerekli güvenlik önlemleri dahilinde radyasyon değerlerinin gerçekten de tehlikeli boyutlara ulaştığı yerlerin tahliye edilmesi gerektiğini belirtti. “Örneğin yüksek iyot ışıması olacağı öngörülen yerlerde, iyot tabletleri kullanılabilir ve ayrıntılı ölçümler yapılarak ışımanın nasıl gelişeceği takip edilebilir. Yüksek ışımaya maruz kalmış bölgelerdeki halk, bitki ya da et ürünlerini yememesi konusunda bilgilendirilebilir" şeklinde konuşan Höschen, içme suyunun incelenebileceğini, halka evde kalmaları ve bolca yıkanmaları gerektiği uyarısının yapılabileceğini söyledi.



"Halk bilgilendirilmiyor"

Greenpeace uzmanlarından Jan Beranak da halkın bilgilendirilmesinin önemine dikkat çekiyor. Beranak, tehlikeli boyutlarda radyasyon tespit ettikleri Litate kentinde, yetkililerin hiçbir uyarıda bulunmadı için halkın neyle karşı karşıya olduğunu bilmediğini ifade etti. Beranak, yetkililerin derhal acil önlemler alması gerektiğini vurguladı.

Greenpeace de, radyoaktif ışımanın düzenli olarak takip edilmesinden yana. Greenpeace uzmanları, sadece Fukuşima nükleer santralinin etrafındaki 40 km'lik alanı boşaltmanın yeterli olmayacağını savunuyor. Halk sağlığını korumak için düzenli ölçümlerin yapılması ve yüksek değerlere rastlanılan kent ve köylerin boşaltılması talep ediliyor. Beranak, Çernobil'i hatırlatarak, şöyle konuştu:

“Sınırları belirlenmiş 40km'lik bir alanın tahliyesini istemiyoruz. 40 km'lik alan içinde daha fazla ölçüm yapılmasını istiyoruz. 7 bin nüfuslu Litake kentinde yaptığımız ölçümlerde, Çernobil'deki kent ve köylerdekine benzer oranlarda radyasyon tespit ettik. Bu nedenle buranın da tahliye edilmesi gerekiyor. Bu durumda, gerçeklere bakmalıyız, bilimsel ölçimleri esas almalıyız. Harita üzerinde yerler belirleyip buna göre karar veremezsiniz. Çünkü doğa ve radyoaktif ışıma geometrik hesaplara göre hareket etmez."

© Deutsche Welle Türkçe

Irene Quaile / Çeviren: Gezal Acer

Editör: Ahmet Günaltay