Türkiye Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’nın bir yıldır incelemede olan sarı basın kartlarını iptal eden kararı geri alınsa da gazetecilerin tepkisi devam ediyor. Gazeteciler ve meslek örgütleri kartların hangi gerekçeyle iptal edildiğinin açıklamasını talep ediyor. Ayrıca basın kartının devlet tarafından değil, meslek örgütlerince verilmesini isteyen gazeteciler bu konudaki girişimlerini de yoğunlaştırdı.

İletişim Başkanlığından açıklama

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı da konuyla ilgili yeni bir açıklama yaptı. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun tarafından yapılan açıklamada, basın kartlarının iptal edildiğine dair haberlerin doğru olmadığı ve basın kartlarına yönelik tüm işlemlerin Basın Kartı Yönetmeliği çerçevesinde gerçekleştiği belirtildi.

Açıklamada, basın kartı başvurularının Basın Kartı Yönetmeliği’ndeki şartların yerine getirilip getirilmediği konusunda “derin bir araştırmadan” geçirildiği vurgulandı. Bu araştırmalar kapsamında bugüne kadar 13 bin 372 gazeteciye yeni basın kartlarının teslim edildiği kaydedilen açıklamada, değerlendirme süreci devam eden başvuru sayısının da 894 olduğu duyuruldu.

Açıklamada ayrıca basın kartı başvurusu yapan gazeteciler hakkında araştırma yapılırken gazetecinin “gerçekten mesleki faaliyet icra edip etmediğine, herhangi bir terör örgütüyle bağlantılı olup olmadığına, mahkumiyet kararı ya da meslek onurunu zedeleyici tutumlarda bulunup bulunmadığı gibi çeşitli kriterlere” bakıldığına da işaret edildi. 

"Herkes internete girdi, gördü”

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’nın bu açıklamasına karşın Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS), Gazeteciler Cemiyeti, Çağdaş Gazeteciler Derneği başta olmak üzere gazetecilik meslek örgütleri, elektronik devlet uygulamasına giren yüzlerce gazetecinin sarı basın kartının iptal edildiği bilgisinin yer aldığını söylüyor.

DW Türkçe'ye konuşan TGS Ankara Şube Başkanı Esra Koçak Evrensel, BirGün ve Cumhuriyet gazeteleri çalışanlarının da aralarında bulunduğu yüzlerce gazetecinin basın kartlarını yenilemek için bir yıl öncesinden Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’na başvurduğuna dikkat çekti. Bir yıldır bu gazetecilere kartları konusunda sadece “incelemede” denildiğini belirten Koçak, “Sonra herkes internete bir girdi ve gördü ki, kartlar iptal edilmiş. Şimdi iptal haberlerinin doğru olmadığını söylemek kabul edilemez” dedi.

Gazetecilerden ve meslek örgütlerinden gelen tepkiler üzerine Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’nın kartlar üzerindeki iptal kararını kaldırdığına işaret eden Koçak, önümüzdeki süreçte gazetecilerin asıl hedefinin basın kartlarının meslek örgütlerince verilmesini sağlamak olduğuna da vurgu yaptı.

“Kartlarımız nerede”

Meslek örgütleri ve gazeteciler ayrıca TGS’nin “Gazetecilik karta sığmaz” çağrısıyla bugün bir araya geldi ve Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı önünde eylem yaptı. Eyleme CHP ve HDP’li milletvekillerinin yanı sıra avukatlar da destek verdi. Eylemde gazeteciler, yeni kartlarının kendilerine acilen verilmesi çağrısı yaptı.

Eylemde konuşan Esra Koçak, Cumhurbaşkanlığı’nın geri adım attığını, örgütlü mücadelenin kazandığını ancak Cumhurbaşkanlığı’nın kartların iptali konusunda yeterli ve gerekli açıklamayı yapmadığını dile getirdi. “Basın kartlarımız iptal edilmediyse, kartlarımız nerede?” diye soran Koçak, “Bizler kimsenin icazetine ihtiyaç duymuyoruz. Halkın haber alma hakkını korumak istiyoruz” şeklinde sözlerini sürdürdü.

“Basın kartlarını meslek örgütleri versin”

Basın kartlarının iptaliyle ilgili tartışmaların ardından gazeteciler, Türkiye'de basın kartlarını devletin değil, meslek örgütlerinin vermesi talebini gündemde tutmak istiyor.

TGS Genel Sekreteri İlkay Akkaya, DW Türkçe’ye bu konuda uzun yıllardır yapılan çalışmaları yenilediklerini belirtirerek diğer meslek örgütleriyle ortak bir şekilde konuyu gündemde tutmakta kararlı olduklarını söyledi. Akkaya, “Basın kartının devlet tarafından verilmesi, gazetecilik faaliyetinin devlet tarafından engellenmesi oluyor. Biz örgütler olarak basın kartlarını er geç vereceğiz. Devlet de bunu kabul edecek. Kart vermek, devletin işi değil. Veremez” dedi.

Gazetecilerin eylemine destek veren İnsan Hakları Derneği Genel Başkanı Öztürk Türkdoğan da devletin basın kartı dağıtmaktan vazgeçmesinin temel insan hakkı olduğunu söyledi. Türkdoğan “Devlet, medyayı kontrol etmek istediğinden, basın kartı dağıtarak kendini güçlü kılıyor. Oysa gazeteciye kart verme yetkisi meslek örgütünündür. Türkiye’nin de bu konuda evrensel standartları yakalamasının çoktan zamanı gelmiştir” diye konuştu. 

“İktidarın memuru değiliz”

Cumhuriyet muhabiri Ozan Çepni, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’na sarı basın kartını yenileyip turkuaz kart almak için başvuru yapan, ancak önce kartının iptal edildiğini sonra da bu iptalin kaldırıldığını öğrenen gazetecilerden.

İki yıldır basın kartı taşıyan genç gazeteci Çepni de basın kartlarının meslek örgütlerince verilmesini istiyor. DW Türkçe'ye konuşan Çepni, “Son bir senedir iktidarın memuru olmamızı istiyorlar. Sadece kendi onay verdikleri ölçüde haber yapmamızı ve kendi onayladıkları haberleri yapmamızı istiyorlar. Oysa biz, onların sevmedikleri haberleri de yazmak zorundayız. Bu yüzden bizim gazetecilik standartlarımızı devlet değil meslek örgütlerimiz belirlemek zorunda” şeklinde görüşünü dile getirdi.

Türkiye’de sarı basın kartları parlamenter sistemde başbakanlığa bağlı Basın Yayın Enformasyon Genel Müdürlüğü’nce veriliyordu. Müdürlük bünyesinde toplanan basın kartı komisyonunda meslek örgütleri temsilcileri de yer alıyordu. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçişle birlikte Basın Yayın Enformasyon Genel Müdürlüğü kaldırıldı. Sarı basın kartlarının turkuaza çevrildiği duyurulurken basın kartlarıyla ilgili tüm işlemleri Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı yapmaya başladı. Meslek örgütleri, başkanlık bünyesinde oluşturulan herhangi bir komisyonda gazetecileri temsil edecek nitelikte örgütün yer almadığını öne sürüyor.

Hilal Köylü / Ankara

© Deutsche Welle Türkçe