Avusturya’nın Müzakere Çerçeve Belgesi’nde imtiyazlı ortaklık seçeneğinin eklenmesinde ısrar etmesi, Ankara – Brüksel hattında gerginliğin artmasına neden oldu. Çerçeve Belge üzerinde uzlaşma sağlanmazsa, Lüksemburg’a gitmeyeceğini bildiren Ankara, Türkiye’nin üzerine düşeni yaptığı kanısında.

Herşeye rağmen AB’ye girmek konusunda ısrarlı olmadıklarını ifade eden Dışişleri Bakanı Abdullah Gül, AB’nin verdiği sözleri tutmaması ve Türkiye’nin kabul etmeyeceği yeni şartların gündeme getirilmesi durumunda, bir ortaklığın olmayacağını ifade etti.

AB'den çıkacak karar bekleniyor

Türkiye’den her duruma hazırlıklı olunduğu mesajı veren bu açıklamalara, AB’nin alacağı tutumun ise AB dışişleri bakanları toplantısında belli olması bekleniyor. Avusturya’nın ısrarı nedeniyle Müzakere Çerçeve Belgesi üzerinde uzlaşma sağlanamayınca, Pazar günü Lüksemburg’da olağanüstü bir toplantıda biraraya gelecek olan AB dışişleri bakanlarının, Türkiye’ye verilecek yanıtı netleştirmesi gerekiyor.

Ancak Avusturya, bu konudaki tavrını değiştirmiş değil. Çerçeve Belge’ye, müzakerelerin yolunda gitmemesi durumunda “imtiyazlı ortaklık” seçeneğinin değerlendirilmesi ifadesinin yer almasını isteyen Viyana’nın bu tavrından, Hırvatistan’la ertelenen müzakerelerin başlaması karşılığında vazgeçebileceği belirtiliyor. AB ise savaş suçlularının yakalanması konusunda işbirliğine yanaşmayan Hırvatistan’la AB üyeliğini öngören müzakerele başlamayacağını bildirmişti.

Del Ponte’nin ziyaretinden sonuç çıkmadı

Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi Başsavcısı Carla del Ponte’nin Cuma günü Zagreb’e yapacağı ziyaret bu nedenle önem taşıyordu. Ancak Del Ponte’nin Hırvatistan’ın savaş suçlularının yakalanmasında ne kadar çaba gösterdiği konusunda yaptığı ziyaretten olumlu bir sonuç çıkmadı.

Del Ponte, özellikle bir numaralı savaş suçlusu zanlılarından eski Hırvat general Ante Gotovina’nın yakalanmasına Hırvat yetkililerin yanaşmadığını kanısına vardı. Hırvatistan Başbakanı Ivo Sander’le görüşen Başsavcı Del Ponte, geçtiğimiz aylarda savaş suçlularının yakalanması konusunda bazı ilerlemeler sağlanmasına rağmen, “derin bir hayal kırıklığına” uğradığını kaydetti.

Gotovina’nın yakalanması konusunda sonuç almayı bekleyen Del Ponte’nin bu açıklamaları ise AB’nin Hırvatistan’la ilgili olumlu bir karar almayacağının göstergesi olarak değerlendiriliyor. Çünkü AB, Gotovina yakalanmadan ve Savaş Suçları Mahkemesi’yle işbirliği yapmadan Hırvatistan’la daha önce ertelediği müzakerelere başlamayacağını kaydetmişti. Bu durumda, Hırvatistan karşılığında, Türkiye konusunda tavrını değiştirmesi beklenen Avusturya’nın ısrarından vazgeçmesi zorlaşıyor.

İngiltere’nin son dakika çabaları

Bu koşullar altında zorlu geçmesi beklenen AB dışişleri bakanları toplantısından nasıl bir sonuç çıkacağı merakla bekleniyor. Brüksel’deki diplomatlar, uzlaşma ihtimaline yüzde 50 şans verirken, AB Dönem Başkanı İngiltere ise 3 Ekim öncesi Müzakere Çerçeve Belgesi’nin onaylanması için çaba gösteriyor.

Üye ülkelere bir mektup gönderen İngiltere, Türkiye konusunda uzlaşma sağlanamaması durumunda, Birliğin büyük bir sorunla karşı karşıya kalacağını bildirdi. Bu arada Almanya Başbakanı Gerhard Schröder de Türkiye ile müzakerelere başlanması için anlaşmazlıkların giderilmesini istedi.