Gezi Parkı eylemlerine finansal destek sağladığı iddiasıyla yaklaşık iki yıldır tutuklu bulunan iş insanı Osman Kavala, yeniden hakim karşısında. Davanın üçüncü duruşması Silivri Cezaevi'ndeki mahkeme salonunda görülecek. Savcılığın hakkında ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası istediği Kavala Türkiye'de sivil toplum çalışmaları denilince akla gelen ilk isimlerden.

Ülkenin demokratikleşmesi için yaptığı çalışmalarla tanınan İş insanı Osman Kavala İngiltere'deki Manchester Üniversitesi’nde ekonomi eğitimi aldı. Babasının ölümünün ardından 1982'de Kavala şirketler grubunun yönetimini üstlendi. Türkiye’nin önde gelen yayınevlerinden İletişim Yayınları’nın kuruluşunda yer aldı.

Marmara depremi onun için dönüm noktası oldu

Kavala'nın çalışmalarını ve hayatından kesitleri DW Türkçe'ye anlatan dostları, Marmara depreminin onun için bir dönüm noktası olduğunu belirtiyor. Kavala'nın kurucusu olduğu Anadolu Kültür'den Asena Günal, depremden sonra ortaya çıkan organizasyonsuzluk ve sivil topluma olan ihtiyacın onu bu yola yönlendirdiğini söyledi. 

Gölcük Değirmendere’nin eski belediye başkanı Ertuğrul Akalın’ın, Anadolu Kültür tarafından Osman Kavala’nın doğum günü vesilesiyle hazırlanan “İyi ki Doğdunuz” kitabındaki sözleri o döneme işaret ediyor:

"17 Ağustos depreminden 15 gün sonra belediye telefonundan beni aradı ve bize destek olmak istediklerini söyledi. Onun ilgisi birçok sivil toplum örgütünün Değirmendere’ye ilgisini sağladı."

AB sürecine katkısı

1980 darbesi sonrası Türkiye’nin demokratikleşme ve toplumsal barış için attığı adımların hızlanması amacıyla da çalışmalarını sivil toplum alanında yoğunlaştıran Kavala, Türkiye’nin Avrupa Birliği sürecine katkı sağlamak üzere çalışmalarda bulundu. Anadolu Kültür'ün kurulmasındaki amacın bu olduğuna işaret eden Asena Günal, "Osman Bey aslında daha çok farklı grupların bir araya gelip kültür sanat aracılığıyla bir üretim yapması ve birbirlerini tanıması için uğraşıyor. Anadolu Kültür’ün yaptığını da bu şekilde özetleyebiliriz. Kültürel çeşitlilik, kültürel haklar, işbirliği, kültür-sanat yoluyla eğitim" diye konuştu.

Haberin tamamı için videoyu tıklayın

Kültürel çalışmalar

Açık Toplum Vakfı, TEMA Vakfı, Tarih Vakfı gibi sivil toplum kuruluşlarında yönetim kurulu veya danışma kurulu üyesi olarak yer alan Kavala’nın kurduğu Diyarbakır Sanat Merkezi, Kars Sanat Merkezi, Kültürel Mirası Koruma Derneği, İstanbul Tophane’deki Depo da kültürel projeler üreten kurumlar arasında. Asena Günal bu çabayı şöyle anlattı: ,

"O kadar çok insana dokunmuş ki. Kendi olanaklarını seferber etmiş, farklı insanları birbirleriyle tanıştırmış. Yeni işbirlikleri oluşsun diye uğraşmış. Diyarbakır’daki İstanbul’la birlikte çalışsın, onlar beraber Avrupa’dakilerle çalışsın diye uğraşmış. Bunun için çabalamış bir insan ve iki yıldır haksız yere içeride."

Diyarbakır, Antakya, Çanakkale, İzmir, Eskişehir, Gaziantep, Van, Batman, Kars gibi şehirlerde yerel sanatın geliştirilmesine ön ayak olan Kavala'yla ilgili İstanbul Kültür Sanat Vakfı'ndan Bige Örer ise şunları dile getirdi:

"Osman Bey’i yaklaşık 15 senedir tanıyorum. Birçok projede bir arada çalışma onuruna sahip oldum. Kendisi hep kültür politikalarının geliştirilmesinde, kültür çeşitliğinin sağlanmasında, ifade özgürlüğünün sınırlarının genişletilmesinde ve sanatsal özgürlüğün paylaşılmasında çok önemli bir aktör olmuştur."

"Yeniden nefes alabiliyoruz"

Kültürel işbirliği yoluyla diyalog zemini yaratmayı amaçlayan projelerin yürütüldüğü şehirler arasında 1990’lı yıllarda çatışmaların yoğun yaşandığı Diyarbakır’ın Osman Kavala için ayrı bir yeri olduğu ifade ediliyor. Bige Örer buna , "Kayyumların atandığı dönemde belediyelerin desteğiyle hareket eden kültür sanat oluşumları kaynaksız kaldılar. Onlara mesela Kültür İçin Alan aracılığıyla birtakım fonlar sağlandı. Yeniden nefes alabiliyoruz dediler" sözleriyle dikkat çekti.

Cezaevindeki iki yıl

1 Kasım 2017'de tutuklananan Osman Kavala cezaevindeki bir yılını neyle suçlandığını bilmeden, hakkında bir iddianame olmadan geçirdi. Daha sonra hazırlanan iddianamede ise, Gezi Parkı eylemlerini nasıl finanse ettiği, eylemlere ne kadar para aktardığına dair kanıt bulunmuyor. ABD'li milyarder George Soros ile de bağlantısı olduğu ileri sürülen Osman Kavala hakkındaki suçlamalara sivil toplum kuruluşlarına sağladığı fonlar gerekçe gösteriliyor.

Kavala’nın telefonundan çıkan bir fotoğrafta "Türkiye’nin toprak bütünlüğünün bozularak sınırların yeniden çizildiği" iddia edilmişti. Ancak görselin Türkiye’deki arıcılık haritası olduğu ortaya çıkmıştı.

Dostları ve çalışmalarıyla hayatını değiştirdiği insanlar biran önce adaletin yerini bulumasını ve Kavala'nın özgürlüğe kavuşmasını bekliyor.

Burcu Karakaş

© Deutsche Welle Türkçe