Başkent Port-au-Prince'ın göbeğindeki Champs de Mars adlı meydan bir sembol. Depremin üzerinden bir yıl geçmesine rağmen tabloda değişiklik yok. Meydandaki Başkanlık Sarayı yıkık ve etrafı çitle çevrili, tüm meydan bir evsizler kampını andırıyor, her yer çadır ve derme çatma kulübelerle dolu. Buradaki depremzedelerden Reynold, insanların bir yıldır burada yaşadıklarını anlatıyor. "Yiyecek hiçbir şeyimiz yok, çadırlar çok sıcak, işsiziz. Depremden beri sefalet içinde yaşıyoruz" diyen depremzede uluslararası yardım ekiplerinden de neredeyse hiç destek gelmediğini söylüyor.

Başkent uluslararası ekiplerle dolu

Etraftaki yıkık dökük sokaklarda uluslararası yardım ekiplerinin cipleri, yavaşça ilerliyor. Yollar sürekli tıkalı. Araçlar, ülkede sayıları 12 bini bulan BM'e bağlı mavi berelilere ve polislere ait. Bu, BM'nin dünyadaki en büyük misyonlarından. Ayrıca sayısız uluslararası yardım örgütünün otomobilleri de sokakları dolduruyor. Port-au-Prince tam anlamıyla uluslararası bir şehir konumunda. BM'nin Haiti'deki insani yardım misyonunun yöneticisi Nigel Fisher, depremden hemen sonra çok yol kat edildiğini vurguluyor:

"Kanımca, ilk acil yardım gerçekten başarılıydı. Depremden üç ay sonra kamplarda yaklaşık 1,5 milyon insan toplanmıştı. Burada hem temiz sudan, hem de tıbbi yardımdan yararlandılar. Ayrıca toplumsal huzursuzluk yaşanmaması da bir başarıydı.”

Kolera salgınına 3.500 kurban

Acil yardım, madalyonun bir yüzü. Şehirde yeniden imarın izlerine rastlamak pek mümkün değil. Bir milyon insan hâlâ evsizler için kurulmuş kamplarda yaşıyor. Çoğu yıkılan evin kalıntıları da olduğu yerde duruyor. Birçok yerde hijyenik şartlar tam bir felaket. Çöp dağları ve idrar kokusu tüm şehri sarmış ve koleraya davetiye çıkarıyor. Haiti'de bugüne kadar 150 bin kişi koleraya yakalanmış, ölenlerin sayısı ise yaklaşık 3 bin 500. Uluslararası yardım yeterli değil. Etkili bir planın olmadığından ve koordinasyon eksikliğinden bahsediliyor. ABD'den yardım örgütlerinin çalışmalarını denetleyen “Felaket İzlenebilirlik Projesi” adlı sivil toplum örgütünün temsilcilerinden Ben Smilovits, bugünkü durumdan yardım örgütlerinin de sorumlu olduğunu söylüyor.

"Burada o kadar çok yardım örgütü var ki, bu inanılmaz. Bazıları kayıtlı bile değil." diyen Smilovits, birçok grubun, kendilerinin içme suyu ve tuvalet sorunu ile ilgilendiğini söylediğini belirtiyor, fakat koleranın temiz su ve tuvalet eksikliğinden dolayı yayıldığını hatırlatarak, şu anki tablodan ve salgından büyük yardım örgütlerinin sorumlu olduğunu iddia ediyor.

Yardım ekipleri hükümeti suçluyor

Uluslararası yardım ekiplerinin çoğu ise, sorunun kaynağı olarak Haiti hükümetini gösteriyor. Yolsuzluk, karar mekanizmalarının işlememesi, siyasi karmaşa dile getirilen sorunlar. Champ de Mars meydanındaki çadırlarda yatıp kalkmak zorunda kalan insanlar, bu durumun daha aylar, hatta yıllar sürmesinden endişe ediyor. Depremden sonra gelen acil yardım, felaketin boyutlarının daha da büyümesini engelledi, ancak çoğu depremzedelerin gelecek için pek fazla umudu yok.

© Deutsche Welle Türkçe

Martin Polansky (Port-au-Prince)/ Çeviren: Aydın Üstünel

Editör: Murat Çelikkafa