İkinci Dünya Savaşı sırasında ABD’nin Japonya’nın Hiroşima ve Nagazaki kentlerine attığı atom bombaları ile hayatını kaybeden on binlerce kişi, felaketin 64. yıldönümünde törenlerle anıldı.

Hiroşima Belediye Başkanı Tadatoşi Akiba, ABD’nin yeni Başkanı Barack Obama’nın dile getirdiği “nükleersiz bir dünya” önerisinden memnuniyet duyduklarını belirterek, 2020 yılına kadar tüm nükleer silahların imha edilmesi çağrısı yaptı. ABD’nin, tarihte atom bombasını kullanan tek ülke olarak, nükleer silahların ortadan kaldırılması konusunda “ahlaki bir sorumluluk” taşıdığını vurgulayan Belediye Başkanı Akiba, dünyanın büyük çoğunluğunun atom bombasına karşı olduğunu, bu hedefe ulaşabilmek için herkesin güç birliği yapması gerektiğini kaydetti.

Hiroşima’daki anma törenine, felaketten kurtulan 50 bin kişinin yanı sıra, siyasetçiler, 59 ülkenin büyükelçileri ve Birleşmiş Milletler temsilcisi katıldı.

Büyük felaket

6 Ağustos 1945 sabahı Albay Paul Tibbets yönetimindeki ''Enola Gay'' isimli Amerikan B-29 uçağı, ''Little Boy - Küçük Çocuk'' isimli çok gizli bir yükle Güney Pasifik'teki Tinian Adası'ndan havalandı. Uçağına annesinin ismini veren Paul Tibbets'in ve mürettebatın geri kalanının tek bildiği, yükün çok, ama çok güçlü bir bomba olduğuydu.

Saat 02.45'de havalanan Enola Gay, saat 08.00'de içinden nehirler geçen liman kenti Hiroşima'nın üzerinde turlar atarak, saat 08.13'de bombayı 10 bin metreden hedefe yolladı. Şehrin 580 metre üzerinde patlayan dünyanın savaş amaçlı ilk atom bombası ilk anda 70 bin kişiyi buharlaştırdı. Japonya'nın en güzel kenti olarak bilinen Hiroşima'nın suları, toprağı ve insanları zehirlenmişti.

On binlerce ölüm

İki ay içinde bombanın gizli silahı olan radyasyon, ölü sayısını yaklaşık 140 bine çıkardı. Bombardımanı takip eden 5 yıl içinde radyasyon nedeniyle çok sayıda ölüm yaşandı.

Hiroşima'dan sadece 3 gün sonra, atom bombasının çökerttiği Japonya'ya bir bomba daha atıldı. Bu seferki bombanın ismi ''Şişman Çocuk''tu.

İki kentte ölenlerin sayısının 500.000'i aştığı tahmin ediliyor. Hiroşima'da ilk bomba 20 kiloton (20 bin ton) trinitrotoluen (TNT) patlayıcı gücündeydi. İlerleyen yıllarda savaş teknolojisi atom bombasının gücünü, Hiroşima ile Nagazaki’ye atılanları 2500 kat aşacak düzeye çıkardı; yani 50 megaton (50 milyon ton) TNT.

Dünyada halen 9 ülke nükleer silah sahibi. En çok sayıda nükleer silah başlığına sahip olan ABD, Rusya, İngiltere, Fransa ve Çin, aynı zamanda Nükleer Silahsızlanma Sözleşmesi’ne taraf durumda. Diğer nükleer güçler Hindistan, Pakistan ve Kuzey Kore’nin elindeki nükleer silah sayısı bilinmiyor. İsrail ise nükleer silah sahibi olup olmadığı konusunda açıklama yapmayı reddediyor.

DW/AFP/AŞ