Çin Halk Cumhuriyeti'nde sayılarının 20 milyon civarında olduğu tahmin edilen Müslüman azınlıklara yönelik baskılar giderek artıyor. İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) raporuna göre Ningşia Özerk Bölgesi ve Gansu eyaletinde hükümet yetkilileri birçok camiyi kapattı, bazılarını ise yıktı. Müslümanların ibadet özgürlüğü hakkının ihlal edildiği belirtilen raporda, kapatılan bazı camilerin de ibadet dışı amaçlar için yeniden tahsis edildiği belirtildi.

New York'ta Salı günü açıklanan raporda, 2020'den bu yana sadece Ningşia'da yaklaşık bin 300 caminin kapatıldığı ya da başka amaçlarla kullanılması için dönüştürüldüğü belirtildi. Bu rakam bölgedeki tüm camilerin üçte birine tekabül ediyor.

Örgütün kamuya açık belgelere, uydu görüntülerine ve görgü tanıklarının ifadelerine dayanarak hazırladığı raporda, birçok camideki kubbe ve minare gibi mimari unsurların kaldırılarak binaların cami görüntüsünden uzaklaştırıldığına da vurgu yapıldı.

Baskılar yeni değil

Çin'de Müslümanlara yönelik baskılar yeni değil. Çin Devlet Başkanı Şi Jinping 'in 2016 yılında "dinlerin sinik hale getirilmesi" çağrısı sonrası bu süreç hızlanmıştı. Hükümet 2018'den bu yana camilere yönelik yeniden yapılandırma stratejisi uyguluyor. İnsan hakları örgütüne göre bu strateji, İslami ibadet yerlerinin sayısının sistematik olarak azaltılması anlamına geliyor. Çin'de camilerin inşası, tasarımı ve finansmanı sıkı bir şekilde denetleniyor.

Alman kamu televizyonu ARD'nin ana haber bülteni Tagesschau'nun haber portalına konuşan İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün Çin uzmanı Maya Wang, Çin hükümetinin sadece devlet tarafından tanınan dini topluluklara ruhsatlı binalarda ibadet izni verdiğini söyledi.

Çin hükümetinin dinler üzerindeki kontrolünü sadece sıkılaştırmadığını, aynı zamanda cemaatlerden Çin Komünist Parti'sine destek olmalarını da beklediğini ifade eden Maya, "Hükümet artık din görevlilerinden dini toplulukların bir araya geldiği toplantılarda Çin propagandası yapmalarını istiyor" dedi.

Pekin'den Çin İslam'ı hamlesi

Son yıllarda Çin Halk Cumhuriyeti, Müslümanlara yönelik baskıları artırarak bir nevi "Çin İslam'ı" oluşturmayı amaçlıyor.

Gözlemciler, Çin'in batısındaki Şincan bölgesinde 1,5 milyon civarında Müslüman Uygur'un bu amaçla eğitim ve uyum gerekçeleriyle zorla kamplara alındığına dikkat çekiyor. Birleşmiş Milletler, Çin'in bu uygulamasını "insanlık suçu" olarak değerlendiriyor.

KNA,DW/TY,HS

DW Türkçe'ye VPN ile nasıl erişebilirim?