İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), ülkelerine geri dönen Suriyeli sığınmacıların ağır insan hakları ihlalleriyle karşı karşıya kaldıkları uyarısında bulunarak, Suriye'nin geri dönüşler için güvenli olmadığını bildirdi.

HRW tarafından yayımlanan "Hayatlarımız Ölüm Gibi: Lübnan ve Ürdün'den Geri Dönen Suriyeli Sığınmacılar" başlıklı raporda, 2017 ile 2021 arasında Suriye'ye dönen sığınmacıların maruz kaldıkları insan hakları ihlalleri mercek altına alındı.

72 sayfalık raporda, geri dönen 65 kişinin durumu yakından incelenirken, 21 gözaltı ve keyfi tutuklama, 13 işkence, 3 kaçırılma, 5 yargısız infaz, 17 zorla kaybetme ve cinsel şiddet vakası belgelendi.

"Ağır hak ihlalleri ve zulümler" nedeniyle Suriye'nin sığınmacıların geri dönüşleri için güvenli olmadığı belirtilen raporda, "tüm ülkeler, Suriyelileri şiddete ve işkenceye maruz kalacakları Suriye'ye geri dönmelerine karşı korumaları ve zorunlu geri dönüşleri durdurmaları gerekiyor" denildi.

HRW, rapor ile ilgili basın açıklamasında, geri dönen Suriyelilerin sadece Esad yönetimi ve ona bağlı silahlı gruplar tarafından uygulanan ağır insan hakları ihlalleri ve zulümle karşı karşıya kalmadıkları, aynı zamanda çatışmalarla yıkılan bir ülkede hayatta kalmak ve temel ihtiyaçlarını karşılamak için de mücadele etmek durumunda kaldıkları vurgulandı.

"Makul bir geri dönüş imkansız"

HRW'nin mülteci ve göçmen hakları araştırmacısı Nadia Hardman, "Suriye'ye geri dönen sığınmacıların maruz kaldığı işkence, zorla kaybetme ve ihlallere ilişkin sarsıcı anlatımlar, Suriye'nin geri dönmek için güvenli olmadığını açıkça ortaya koymalıdır. Yaygın mülkiyet hakkı ihlalleri ve diğer ekonomik sıkıntılar da birçok kişi için makul bir geri dönüşü imkânsız kılmaktadır” dedi.

HRW raporunda, hem Lübnan hem Ürdün'de, Suriyeli mültecilerin ülkelerine dönmelerine yönelik doğrudan ve dolaylı yollardan yapılan baskının dozunun gittikçe artığına dikkat çekti. Rapora göre, özellikle ekonomik kriz yaşanan Lübnan'da Suriyeli sığınmacıların yüzde 90'ı aşırı yoksulluk koşullarında hayat mücadelesi veriyor.

HRW, artan baskının Suriyeli sığınmacıların ülkelerine geri dönmek dışında seçenekleri olmadığını düşünmelerine yol açabilececeği konusunda da uyardı.

"Suriye yönetimi yaygın insan hakları ihlallerine son vermedikçe hiçbir ülke sığınmacıları Suriye'ye dönmeye zorlamamalıdır" diyen HRW uzmanı Hardman, "Aradan geçen on yılda, geri dönen sığınmacılar halen kaçtıkları hükümet tarafından zulme maruz bırakılma riskiyle karşı karşıya olmaya devam ediyor" uyarısında bulundu.

AFP, DW/ DA, EC

©️Deutsche Welle Türkçe