İran: İran dosyası BM'ye taşınırsa NPT'den çıkarız
20 Ocak 2020İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, Almanya, İngiltere ve Fransa'nın ihtilaf çözüm mekanizmasını devreye koyma kararına tepki gösterdi. İran resmi haber ajansı IRNA'nın haberine göre Zarif ülkesinin nükleer faaliyetlerinin BM Güvenlik Konseyi'nde ele alınması halinde harekete geçeceklerini belirtti. Zarif, "Avrupalılar yakışıksız davranışlarını sürdürür ya da İran dosyasını BM Güvenlik Konseyi'ne taşırlarsa işte o zaman biz de Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması'ndan (NPT) çekiliriz" dedi.
Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması, 1968 yılında imzaya açılmıştı. Antlaşma nükleer silahların kontrol edilmesine dayanak teşkil ediyor. Söz konusu antlaşma aynı zamanda İran'la imzalanan nükleer anlaşmanın da temelini oluşturuyor. Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması şimdiye dek 190 ülke tarafından imzalandı.
Almanya, Fransa ve İngiltere'den ihtilaf çözüm süreci adımı
İran'ın NPT'den çekilme açıklaması Almanya, Fransa ve İngiltere'nin geçen Salı günü İran’la 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşma kapsamındaki ihtilaf çözüm mekanizmasını devreye sokma kararına tepki olarak değerlendiriliyor. Üç Avrupa ülkesi ABD'nin izlediği "azami baskı" çizgisine girmeyeceklerini belirterek, nükleer anlaşmayı kurtarmak istediklerini duyurmuştu. Mekanizmanın işlememesi halinde Tahran'a karşı Birleşmiş Milletler yaptırımlarının tekrar devreye girmesi planlanıyor. 2015'de Viyana'da İran ile ABD, İngiltere, Fransa, Rusya, Çin ve Almanya arasında imzalanan anlaşma, Tahran'ın nükleer programının kısıtlanması karşılığında ülkeye uygulanan yaptırımların kaldırılmasını öngörüyordu.
İran, ABD'nin 2018 Mayıs ayında anlaşmadan tek taraflı olarak çekilmesi, sonrasında da ekonomik yaptırımları devreye koymasının ardından nükleer anlaşmanın gerektirdiği yükümlülüklerden vazgeçmeye başlamıştı.
Tahran yönetimi İran Devrim Muhafızları Ordusu Komutanı General Kasım Süleymani'nin 5 Ocak'ta ABD tarafından düzenlenen bir operasyonda öldürülmesinin ardından nükleer anlaşmadan çekilmenin son aşamasına geçtiğini duyurmuştu.
DW, rtr / HT, TY
©Deutsche Welle Türkçe