1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

İran'da idamlarda büyük artış: "Hedef muhalefeti bastırmak"

29 Ağustos 2025

İran'da sadece bu yıl 841 kişi idam edildi. BM, idam cezasını sistematik olarak muhalefeti bastırmak için kullanmakla suçladığı İran'a "infazları durdur, moratoryum ilan et" çağrısı yaptı.

Roma'da idam cezasının kaldırılması için İran Büyükelçiliği önünde düzenlenen protesto gösterisinde yağlı urganı havaya tutan bir gösterici.
İran'da idam edilenleri sayısında büyük artış nedeniyle, İran'ın pek çok ülkedeki diplomatik temsilciliklerinin önünde protesto gösterileri düzenleniyorFotoğraf: Mauro Scrobogna/LaPresse via ZUMA Press/picture alliance

İran'da idam cezalarının infazındaki büyük artış Birleşmiş Milletler'i (BM) harekete geçirdi.

Bugün BM İnsan Hakları Ofisi tarafından açıklanan verilere göre İran'da sadece bu yılın başından itibaren 841 kişi idam edildi. Temmuz ayı boyunca idam edilenlerin sayısı ise 110 olarak kayıtlara geçti. Bu, geçen yılın Temmuz ayına kıyasla idam edilenlerin sayısının iki kattan fazla arttığına işaret ediyor.

"Muhalefeti sindirme aracı olarak kullanılıyor"

BM İnsan Hakları Ofisi Sözcüsü Ravina Shamdasani, X hesabından paylaştığı mesajında, "İdam cezalarındaki büyük artışı, ölüm cezasının devlet tarafından sistematik olarak bir sindirme ve her türlü muhalefeti bastırma aracı olarak kullanıldığını gösteriyor" ifadelerini kullandı:

Sözcü Shamdasani ayrıca idam cezalarına çarptırılanlarda özellikle etnik azınlıklar ve göçmenlerin hedef alındığına, idam edilenler arasında kadınların yanı sıra Afgan vatandaşları, Beluçlar, Kürtler ve Araplar gibi etnik azınlıkların bulunduğuna dikkat çekti.

BM şu anda en az 11 kişinin yakın bir zamanda idam edilme tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu, bunlardan altısının "silahlı isyan" ile suçlandığını, diğer beş kişinin de Mahsa Amini'nin polis nezaretinde ölmesi sonrasında 2022 yılında başlayan hükümet karşıtı protestolara katıldıkları gerekçesiyle idam cezasına çarptırıldıkları bilgisini paylaştı.

Tahran'a çağrı: Moratoryum ilan et

İdam edilenlerin sayısındaki büyük artış nedeniyle BM İnsan Hakları Komiseri Volker Türk, Tahran rejimine "moratoryum ilan et" çağrısı yaptı.

BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, Tahran rejimine infazları durdurma çağrısında bulunduFotoğraf: Uncredited/AP/dpa/picture alliance

Çağrıda, "Ölüm cezası yaşam hakkı ve insanlık onuruyla bağdaşmıyor. Masum insanların idam edilmesi gibi kabul edilemez bir risk yaratıyor. İdam cezası asla uluslararası insan hakları hukuku kapsamında korunan davranışlar için uygulanmamalı" ifadesi kullanıldı.

Volker Türk, İran hükümetine idam cezasının kaldırılması doğrultusunda bir adım atmak adına idam cezalarının infazını durdurma ve moratoryum ilan etme çağrısı yaptı.

 

Reuters,epd / DA,ET