Türkiye ile İsrail arasındaki ilişkilerin normalleşmesine dair uluslararası anlaşma tasarısı TBMM Başkanlığına sunuldu. Dışişleri Bakanlığı tarafından hazırlanan taslak, "Türkiye Cumhuriyeti ile İsrail Devleti Arasında Tazminata İlişkin Usul Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı" başlığını taşıyor.

Buna göre İsrail, Mavi Marmara gemisinde öldürülenlerin ailelerine 20 milyon dolarlık tazminatı, anlaşmanın yürürlüğe girmesinden itibaren 25 gün içinde yatıracak. Anlaşma İsrail'e açılan Mavi Marmara davalarının düşmesini de öngörüyor. Böylece İsrailli askerler, hukuki ve cezai sorumluluktan muaf tutulacak. Anlaşmanın ardından iki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler büyükelçi seviyesine çıkarılacak. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu anlaşmanın onaylanmasının ardından iki ülkenin karşılıklı olarak büyükelçi atayacağını açıklamıştı.

"One Minute" ile başlayan gerginlik

Türkiye ve İsrail arasındaki ilk ciddi kriz, 2009'da Davos'taki Dünya Ekonomik Forumu'nda baş göstermişti. Erdoğan bir forumda kendisine değil, dönemin İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres'e söz veren moderatöre ünlü "One Minute" sözüyle çıkışmış, ardından İsrail'e sert eleştiriler yöneltmişti. O dönemdeki Gazze operasyonunu eleştiren Erdoğan, "Öldürmeye gelince siz öldürmeyi çok iyi bilirsiniz. Plajlardaki çocukları nasıl öldürdüğünüzü, nasıl vurduğunuzu çok iyi biliyorum" demişti.

Mavi Marmara operasyonu

Gazze'ye yardım taşımak için yola çıkan Mavi Marmara gemisine düzenlenen operasyonda 9'u Türk 10 kişinin öldürülmesi ise iplerin kopmasına yol açmıştı. Erdoğan, İsrail'i terörist devlet olmakla suçlamış, Gazze'deki operasyonları Hitler dönemi ile karşılaştırmıştı. İsrail'in eski başbakanı Avigdor Liebermann da Erdoğan'ın Yahudi karşıtı olduğunu söylemişti. Ve karşılıklı suçlamalarla İsrail ve Türkiye arasındaki ilişkiler kopmuştu.

İsrail, Türkiye ile anlaşma öncesinde bir yasa çıkararak operasyona katılan tüm İsrailli askerleri olayla ilgili tüm davalardan muaf tutmuştu. Böyle Mavi Marmara operasyonuna katılan askerler hakkında herhangi bir yargılama söz konusu olmayacak.

© Deutsche Welle Türkçe

DW/rtr/NH/BD