ABD Başkanı Donald Trump'ın 20 maddelik Gazze planı kapsamında Mısır'ın tatil beldesi Şarm El-Şeyh'te İsrail ve Hamas arasındaki dolaylı müzakereler sürüyor. Görüşmelerin üçüncü gününde sürece Türkiye de dahil oluyor.

Bugünkü toplantılara Türkiye'den Millî İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı İbrahim Kalın, Katar Başbakanı Muhammed bin Abdurrahman Al Sani ve Trump'ın özel temsilcisi Steve Witkoff ile damadı Jared Kushner'in katılması bekleniyor.

Daha önce Witkoff ve Kushner'in geçen hafta sonu Mısır'da olacakları açıklanmıştı, toplantılara katılımlarının neden ertelendiği bilinmiyor.

Trump Salı günü Oval Ofis'te gazetecilere yaptığı açıklamada, bir anlaşma şansı olduğunu belirtti, "Ortadoğu'da barışın mümkün olabileceğini düşünüyorum. Bu Gazze meselesinin de ötesinde bir şey" dedi. Trump 7 Ekim 2023'te Gazze'ye kaçırılan tüm rehinelerin "derhal serbest bırakılmasını istediğini" de söyledi.

Hamas Trump'tan garanti bekliyor

Görüşmeler Gazze'de savaşın ikinci yıl dönümüne denk geldi. Hamas'ın iki yıl önce düzenlediği baskında bin 219 kişi hayatını kaybetmiş, militanlar 251 kişiyi rehin alarak Gazze'ye kaçırmıştı. Rehinelerin 47'si hâlâ Gazze'de bulunuyor, 25'inin öldüğü değerlendiriliyor.

Baskını izleyen saldırılarında İsrail 67 bin 160 Filistinliyi öldürdü. Birleşmiş Milletler (BM) ve uluslararası kamuoyuna göre bu kişilerin çoğu sivildi. Sivil ölümleri, hastane ve okulların bombalanması ve açlık İsrail üzerinde savaşı sona erdirmeye yönelik küresel baskıyı artırıyor.

Öte yandan Hamas, Trump ve sürece katılan diğer ülkelerden, bir anlaşma halinde savaşın tamamen biteceğine dair garantiler duymayı beklediklerini bildirdi.

Hamas'ın müzakere heyetine yakın bir Filistinli kaynak, dünkü oturumda İsrail'in sunduğu asker çekme haritaları ile rehine ve tutuklu takasına ilişkin mekanizma ve zaman çizelgesinin görüşüldüğünü aktardı.

Görüşmelere ev sahipliği yapan Mısır'ın Dışişleri Bakanı Bedir Abdulati, "Şu aşamada başarının birincil garantisi Başkan Trump'ın kendisidir" dedi.

Trump'ın planı tüm rehinelerin tek seferde serbest bırakılması ve Hamas'ın silah bırakması karşılığında İsrail'in Gazze'den kademeli şekilde geri çekilmesini ve İsrail'deki hapishanelerde tutulan yüzlerce Filistinlinin iadesini içeriyor. Hamas silah bırakmanın kendileri için kırmızı çizgi olduğunu söylese de plan ilk başta taraflardan olumlu tepki aldı.

AFP / MUK,JD