İsrail ile Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), ABD'nin aracılığıyla diplomatik ilişkileri yeniden tamamen başlatmak üzere anlaşmaya vardı. İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, Abu Dabi Veliaht Prensi Muhammed bin Zayid bin Sultan el Nahyan ve ABD Başkanı Donald Trump tarafından yapılan ortak yazılı açıklamada "anlaşmanın Ortadoğu bölgesinde barışın ilerlemesini sağlayacağı, üç liderin vizyonu ve İsrail ile BAE'nin yeni bir sayfa açma cesaretinin bölgedeki büyük potansiyeli açığa çıkaracağı" belirtildi.

İsrail ve BAE'den heyetlerin önümüzdeki haftalarda bir araya gelerek enerji, yatırım, telekomünikasyon, teknoloji, sağlık, kültür,  turizm, doğrudan uçuşlar, güvenlik, büyükelçiliklerin açılması gibi çeşitli alanlarda ikili anlaşmalara imza atacakları kaydedildi.

Hedef diğer Arap ülkeleri

Ortak açıklamada diğer ülkelerle de benzer diplomatik açılımlar gerçekleştirilebileceğine duyulan inanç dile getirilerek üç ülkenin bu hedef doğrultusunda birlikte çalışacağı da belirtildi.

Anlaşmanın yürürlüğe girmesiyle BAE, İsrail ile diplomatik ilişkileri bulunan ilk Körfez ülkesi ve üçüncü Arap ülkesi olacak.

İsrail 1967'de Arap ülkelerine karşı yürüttüğü Altı Gün Savaşı sonrasında Mısır ile 1979'da, Ürdün ile de 1994'te barış anlaşmasına imza atmıştı. Diğer Arap ülkelerinin büyük bir bölümü devlet olarak İsrail'i tanımıyor ve diplomatik ilişkilere sahip değil.

"İsrail devleti için tarihi bir gün"

ABD Başkanı Trump, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda bugün büyük bir aşama kaydettiklerini belirterek bunun "tarihi bir barış anlaşması" olduğunu söyledi.

Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada da bölgedeki diğer ülkelerle benzer anlaşmalar üzerinde müzakereler yürütüldüğünü belirtildi. İsrail-BAE anlaşmasının Beyaz Saray'da önümüzdeki haftalarda düzenlenecek bir törenle imzalanacağı kaydedildi.

İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu da BAE ile varılan anlaşmayla ilgili olarak "Bu İsrail devleti için tarihi bir gün" dedi.

İsrail ile BAE arasındaki anlaşma, İran'ın bölgedeki nüfuzunu artırmasından endişe eden Körfez ülkeleriyle İsrail arasında yakınlaşma sürecinde önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.

Batı Şeria'yı ilhak planı "askıya alındı"

Anlaşma, İsrail'in Batı Şeria'nın bir bölümünü ilhak planını askıya almasını da öngörüyor. ABD Başkanı Donald Trump'ın "Ortadoğu barış planı" çerçevesinde İsrail işgali altındaki Batı Şeria'nın bazı bölümlerinin İsrail topraklarına katılması öngörülüyordu.

İsrail Başbakanı Netanyahu, BAE ile ilişkilerin normalleşmesi çerçevesinde Batı Şeria'nın bazı bölümlerinin ilhakının ertelenmesini kabul ettiğini, ancak bu planın "hâlâ masada" olduğunu söyledi. Netanyahu gazetecilere yaptığı açıklamada, ülkesinin "haklarından vazgeçmeyeceğini" kaydetti. 

Reuters haber ajansına konuşan üst düzey bir İsrailli yetkili de Batı Şeria'nın bazı bölümlerinin İsrail topraklarına katılması planının hâlâ gündemde olduğunu kaydederek "Trump yönetimi, BAE ile tarihi anlaşmanın yürürlüğe sokulabilmesi için egemenlik ilanının geçici olarak askıya alınmasını bizden istedi" diye konuştu.

 

dpa,rtr/BK,JD

© Deutsche Welle Türkçe