1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Irak karma karışık

Ajanslar1 Eylül 2007

Irak sorunu, İngiliz ordusu ile Pentagon’u birbirine düşürürken, ülkede öldürülern sivillerin sayısı arttı. Uzmarlar, Irak'ta Şii-Sünni çatışmasının da giderek tırmandığına dikkat çekiyor.

Ağustos'ta Irak'ta 1771 sivil hayatını kaybetti.
Ağustos'ta Irak'ta 1771 sivil hayatını kaybetti.Fotoğraf: AP

2003’te Irak işgal edildiği sırada İngiltere Genelkurmay Başkanlığı görevini sürdüren Sir Mike Jackson, Irak'ın bugünkü durumundan Amerikan politikalarını ve dönemin ABD Savunma Bakanı Donald Rumsfeld'i sorumlu tuttu. ABD'nin Irak'ta uyguladığı savaş sonrası stratejilerin tümüyle yanlış olduğunu savunan Jackson, Rumsfeld'in uyguladığı politikayı "aklın iflası" olarak niteledi.

"Irak'taki durumun en büyük sorumlusu Donald Rumsfeld'dir" diyen Sir Mike Jackson, Rumsfeld'in Saddam rejiminin devrilmesinden sonra bölgeye yeterli sayıda asker konuşlandırmadığını, bunun da ülkede otoritenin ve düzenin oluşturulmasının önündeki en büyük engeli teşkil ettiğini belirten Sir Jackson, ABD'nin küresel terörle mücadele yöntemini de çok fazla "güce dayandığı" için eleştirdi. Jackson, "diplomasinin bu yönteme kurban verildiğini" de söyledi.

İngiliz basını, Jackson'ın eleştirilerinin, bir İngiliz komutan tarafından dile getirilmiş en ağır eleştiriler olduğu, bu sözlerin de İngiltere Genelkurmayı ile Pentagon arasındaki görünmeyen tansiyonu su yüzüne çıkardığı yorumlarına yer verdi.

Mehdi Ordusu yeniden yapılanacak

Öte yandan ABD ordusu, Irak’ı kontrol altına alma çabalarını sürdüdüyor. Irak'ta radikal Şii din adamı Mukteda El Sadr'ın kendisine bağlı güçlerin yeniden yapılanması amacıyla Mehdi Ordusu milislerinin faaliyetlerini altı ay askıya alma kararı Amerikan ordusun tarafından memnuniyetle karşılandı. Zira bu durum, ABD askerlerinin El Kaide örgütüne yönelik operasyonlara yoğunlaşmasına olanak tanıyacak.

Nitekim Amerikan ordusu ve Irak güvenlik güçleri, başkent Bağdat'taki Şii milislerinin karargahı Sadr Kenti mahallesine operasyon düzenledi.

Kerbela'da geçen hafta çıkan ve 52 kişinin hayatına mal olan çatışmalardan sonra Sadr, milislerine faaliyetlerini altı ay askıya alınması talimatı vermişti. Mehdi Ordusu’nun ideolojik görüşünü koruyarak yeniden yapılanacağı belirtiliyor.

Suudilere suçlama

Bu arada Irak Başbakanı Nuri El Maliki Kerbela'da son imam Muhammed El Mehdi'nin doğum günü törenlerinde kan akmasından, Suudi din adamlarını sorumlu tuttu.

Maliki, açıkça Suudi Arabistan ismini telaffuz etmeden “Geçmişte Şiilerin kafir olduklarını söyleyen yani öldürülebileceklerini ima eden örgütleri, fanatik çeteleri ve sorumsuz din adamlarını” suçladığını söyledi ve sözlerini “Herhangi bir kanıta ihtiyacımız yok. Çünkü bu çevreler İmam Hüseyin ve İmam Abbas türbelerinin yıkılması için fetva verdiler” dedi.

Suudi din adamı Abdürrahman Barak, geçen Aralık ayında yaptığı bir açıklamada Şiileri, “Yahudi ve Hıristiyanlar'dan daha kötü olan inançsızlar” olarak nitelendirmişti. Yine Aralık ayında 30 kadar önde gelen Suudi din adamı da Ortadoğu'daki tüm Sünnilere, Irak'taki Şiilere karşı Sünniler'i desteklemeleri çağrısında bulunmuşlardı.

Kerbela'da, Şiiler'in 12. ve son imamı Mehdi'nin doğum günü dolayısıyla Salı ve Çarşamba günleri düzenlenen törenlerde, rakip Şii gruplar arasındaki çatışmalarda 52 kişi ölmüş ve türbeler zarar görmüştü.

Sivil ölümler arttı

Nitekim ülkede şiddet bir türlü durmak bilmiyor. Irak'ta Ağustos'ta öldürülen sivillerin sayısının önceki aya oranla arttığı bildirildi. Irak sağlık, içişleri ve savunma bakanlıklarından alınan veriler, ülkede geçen ay öldürülen sivillerin sayısının Temmuz ve ABD Başkanı George Bush'un Irak'ta asker sayısının artırılması stratejisinin hayata geçtiği Şubat aylarına oranla yüzde 7 arttığını gösterdi.

Buna göre Şubat'ta öldürülen sivillerin sayısı 1626 iken, bu sayı Temmuz'da 1652'ye, Ağustos'taysa 1771'e çıktı. Sivil kayıpların en fazla olduğu ay 1951 ile Mayıs iken, Haziran'da bu sayının 1241'e düştüğü, Temmuz'daysa yine arttığı kaydedildi.

Amerikalılar mezhep çatışmalarının başkent Bağdat ve civarında azaldığını iddia etse de çok sayıda direnişçinin Amerikan askerlerinin operasyon düzenlediği bu yerlerden kaçarak başka bölgelerde saldırı düzenlediği belirtiliyor.

Güvenlik güçleri hedefte

Irak'ın kuzeyinde 14 Ağustos'ta Yezidilerin yerleşim bölgelerini hedef alan eş zamanlı dört intihar saldırısı düzenlenmişti. Irak işgalinden bu yana düzenlenen bu en kanlı saldırıda 400'den fazla kişi yaşamını yitirmişti.

Militanlar neredeyse her gün Irak güvenlik güçlerini hedef alan saldırılarını sürdürüyor. Bakanlıkların verilerine göre Ağustos ayında 85 asker ve polis öldürüldü.