Irak ordusu ve Şii Haşdi Şabi milisleri, Pazartesi sabahından bu yana Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) kontrolündeki Kerkük vilayetinde ilerlemeye devam ediyor.

Irak ordusu özel kuvvetleri Kerkük'teki valilik binasını ele geçirdi. Tanıkların ifadelerine göre bir düzine kadar zırhlı araçla binaya giren terörle mücadele ekipleri IKBY bayrağını indirip göndere Irak bayrağını çekti.

Şehirdeki Türkmenler ve Araplar sevinç gösterileriyle bina etrafında Irak bayraklarını dalgalandırırken, Irak ordusunun ABD tarafından eğitilen terörle mücedele birlikleri ve merkezî yönetime bağlı polis güçleri kuzeydeki Erbil ve Süleymaniye kentlerine giden yollara yerleştirildi.

IKBY'nin silahlı unsurlarını oluşturan peşmerge kuvvetleri, sabah saatlerinden beri devam eden operasyonu "Kürdistan ulusuna karşı alçakça bir savaş ilanı" olarak nitelendirdiklerini açıkladı. 

Öğle saatlerinde Irak ordusuna bağlı milisler adına konuşan Ahmed el-Essadi de bir açıklama yapmış ve Kerkük vilayetinde sürdürdükleri operasyonda "tüm hedeflere" ulaştıklarını söylemişti.

Irak birlikleri ve peşmerge kuvvetleri arasında doğrudan bir çatışma yaşanmazken, ABD liderliğindeki IŞİD'e karşı mücadele koalisyonu her iki tarafa "gerilimi tırmandırıcı adımlar atmaktan kaçınmaları" çağrısında bulundu.

Petrol üretimi askıda

Irak Petrol Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre Bağdat yönetimine bağlı birliklerin petrol yataklarına yaklaştığı sırada iki noktada üretim IKBY tarafından kesildi.

Reuters haber ajansına konuşan üst düzey Iraklı bir petrol yetkilisi Erbil yönetiminin emriyle petrol sahalarından çekilen Kürt güçlerinin kasıtlı olarak Kerkük'te kontrol ettikleri Bay Hasan ve Avana'dan petrol işçilerini de tahliye ettiklerini söyledi. Yetkili, bu eylemin sözü geçen petrol sahalarında üretimi durdurduğunu ekledi.

"Üretimin durmasına izin vermeyeceğiz" şeklinde konuşan yetkili, "cesur birliklerimiz Kerkük'teki tüm petrol sahalarının kontrolünü ele alacak ve ardından derhal üretime tekrar başlayacağız" ifadesini kullandı.

Bağdat yönetimi bölgede petrol üretimini durduracak girişimlerde bulunulmaması gerektiğini söylemiş, gerekirse güvenlik güçlerinin üretimin durdurulmasına engel olmak için konuşlandırılabileceğini eklemişti.

IKBY'li yetkililer, günde yaklaşık 200 bin varil ham petrol üretilen Kerkük petrol sahasındaki faaliyetlerin "güvenlik gerekçesiyle" durdurulabileceği şeklinde bir uyarıda bulunmuştu. Bağdat yönetimi ise bunun kendilerine baskı için bir "mazaret" olduğunu savunuyor.

Türk Dışişleri Bakanlığı'ndan açıklama

Türkiye Dışişleri Bakanlığı Pazartesi günü, Bağdat yönetiminin "Kerkük'ün anayasal egemenliğini tesis etmek üzere attığı adımların yakından takip edildiğini" belirten bir açıklama yayınladı.

Açıklamada, Irak hükümetinin Kerkük’te PKK mensuplarına müsamaha gösterilmeyeceği, bu kişilerin mobilize edilmesinin savaş ilanı kabul edileceğine ilişkin açıklamasının memnuniyetle karşılandığı ifade edilerek bu bağlamda Irak hükümetiyle her türlü işbirliğine hazır olunduğunu belirtti.

Erken saatlerde Fırat Haber Ajansı'nın (ANF) internet sitesinde, PKK'nın Kerkük'te "halkı korumak için savunma hattı oluşturmaya başladığı" şeklinde bir haber yer almıştı.

Bitmeyen ihtilaf

Kerkük, 2014 yılında peşmerge birlikleri tarafından IŞİD örgütünden geri alındığından bu yana IKBY'nin kontrolünde. Kentin statüsü Bağdat yönetimi ile IKBY arasında önemli bir ihtilaf konusu.

Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nde 25 Eylül'de düzenlenen ve sonucu "evet" çıkan bağımsızlık referandumu sonrası Kerkük krizi bir kez daha alevlendi.

Peşmerge Genel Komutanlığı geçen Cuma günü yaptığı açıklamada, Bağdat yönetiminin "Kürdistan'a karşı bir savaşa hazırlandıklarını” öne sürmüştü. Irak Başbakanı İbadi ise "Irak askerlerinin Arap ya da Kürt fark etmeksizin, vatandaşlara saldırmayacaklarının" altını çizmişti.

AFP/Reuters/dpa/AP/GA/ÇÖ/BK

© Deutsche Welle Türkçe