Iraklı gruplar ABD'yi zorluyor
16 Ocak 2004Irak’ta Kürt gruplarının federasyon ve Şiiler’in genel seçimlerin talepleri ABD’nin yeni yönetim oluşturma sürecini zorlayacağını gösteriyor. ABD’yi kaygılandıran bu talepler üzerine ABD yönetimi, Irak’taki sivil yönetici Paul Bremer’i son gelişmeleri değerlendirmek üzere Washington’a çağırdı. Bremer’in ABD Başkanı’nın Güvenlik Danışmanı Condeleezza Rice, Dışişleri Bakanı Colin Powell ve Savunma Bakanı Donald Rumsfeld’e son gelişmelerle ilgili bilgi vermesi bekleniyor.
Haziran ayında yönetimi, uluslararası toplumun baskısı üzerine, Iraklılar’a devretmeye hazırlanan ABD’nin bu süreçte Irak’taki grupların isteklerine nasıl yanıt vereceği bilinmiyor. Ayrıca zaman gittikçe daralırken, Irak’ı nasıl bir yönetim şeklinin beklediği bilinmemekle birlikte hala belirlenebilmiş de değil aslında.
Şiiler ve Kürtler’in talepleri
Amerikalılar’ın da Irak’ta son günlerde farklı gruplardan gelen talepleri Washington’a çağırdığı Bremer’den aldığı bilgiler sonrasında değerlendireceğine ve olası zorluklara karşı hazırlık yapacağına dikkat çekiliyor. Irak’taki kilit sorunlar ise şüphesiz Iraklı Şiiler’in genel seçimlere gidilmesi talebi ve Kürt grupların da federasyon isteği.
Irak nüfusunun yüzde 60’ını oluşturan Şiiler bu yöndeki taleplerini özellikle yoğun olarak yaşadıkları Basra’da düzenledikleri gösterilerle dile getirirken, Kürt gruplar da aralarında işbirliği yaparak yaptıkları açıklamalarla gündeme getiriyorlar.
ABD’nin takvimi
ABD’nin Irak Geçici Yönetim Konseyi ile geçen aylarda imzaladağı belge çerçevesinde, geçici bir yasama kurulunun oluşturulmasından sonra Haziran aylarında da yönetimin Iraklılar’a devri öngörülüyor. Şiiler’in dini lideri Ayetullah Sistani, yasama kuruluna karşı çıkarak bir an önce seçimlerin yapılmasını istiyor. ABD ise bu istekleri zaman yetersizliği nedeniyle reddediyor.
Iraklı Kürt grupların ise federasyon talebi var. Iraklı Kürtler, çok geniş bir özerkliğin yanı sıra ülkenin kuzeyindeki petrolün ve Kerkük’ün kontrolünü istemesi de bir diğer önemli sorun. Ancak bu konuda Türkiye’nin rahatsızlığı gündeme geliyor. Ayrıca Suriye de böyle bir oluşuma sıcak bakmıyor.