Irak'ta hükümet arayışları sonuç vermedi
15 Mart 2005Yeni Irak Parlamentosu’nun Çarşamba günü toplanacak bu ilk oturumunda, ülke tarihi açısından önemli bir adımın atılması planlanıyordu. 275 milletvekilinin, bir devlet başkan ve iki yardımcı seçmeleri ve bu seçilecek kişilerin de geçici hükümetin yeni başkanını belirlemesi öngörülüyordu. Seçilecek hükümetinin, yeni bir anayasa hazırlayıp parlamentonun onayına sunması ve önümüzdeki Aralık ayında da bu çerçevede yeniden sandık başına gidilmesi amaçlanıyor. Ancak bu sürecin ne derece işlerlik kazanacağı henüz netlik kazanmadı.
30 Ocak’taki seçimlerde oyların yüzde 47’sini alan Şii İttifakı, parlamentoda mutlak çoğunluğu elinde bulundurmasına rağmen, devlet başkanının seçilmesi için gerekli 3’te 2’lik çoğunluğa tek başına erişemiyor. Halen geçici başbakanlık görevini yürüten İyad Allavi ise Şiiler’le işbirliği yapmaya yanaşmıyor.
Durum böyle olunca da bu kez Kürt Bloğu’nun takınacağı tavır önem kazanıyor. Şu andaki manzara itibariyle Şii Dava Partisi’nden İbrahim Caferi’nin başbakanlığa, Kürdistan Yurtsever Birliği lideri Celal Talabanî’nin de devlet başkanlığına getirilmesi yönünde bir eğilimin varlığından sözetmek mümkün.
Tartışmalı noktalar
Tartışmalı noktaların başında ise Kerkük’ün geleceği ile ilgili belirsizlikler yer alıyor. Ayrıca Kürtler, Peşmerge milislerine resmi kolluk kuvveti statüsü vermek istiyorlar. Ancak bu talep, Kürtler’in ilerde Bağdat’tan ayrılarak, bağımsızlık ilan etmeyi planldıkları şüphelerinin de doğmasına neden oluyor.
Öte yandan, Kürtler’in de endişeleri var. Örneğin, müstakbel Başbakan Caferi’nin, Şii olması nedeniyle icraatlarına dini unsurları da karıştırabileceğini öne sürüyorlar. Bir başka çekince de parlamentoda mutlak çoğunluğu elinde bulunduran Şiiler’in, ilerde Kürtler’in taleplerini dikkate almayacağı teorisi.
Hiçbir grubun mutlak çoğunluğu yok
Tüm bu noktalarda uzlaşma sağlanamadığı taktirde, yeni Irak Parlamentosu’nun toplantıları, sembolik olmanın dışında başka bir anlam ifade etmeyecek. Hiçbir grubun, devlet başkanını seçmek için gerekli 3’te 2’lik çoğunluğu yok. Dolayısıyla devlet başkanı tarafından belirlenmesi gereken yeni başbakan da şimdilik seçilemeyecek. Bu durumda mevcut başbakan İyad Allavi bir müddet daha koltuğunda oturmaya devam edecek.
Böyle bir uygulama ise Ocak sonundaki seçimlerde, sandığa giderek ülkenin geleceğinden umutlu olduğu mesajını veren halkın tercihlerini açıkça sabote etmek anlamına gelir. Seçime rağmen ülkede hiçbirşeyin değişmemesi, ne Allavi’nin ne de Amerika’nın işine gelir.