Japon hükümetinin sözcüsü, "Başbakan Şinzo Abe'nin değişiklikle ülkesine kolektif savunma hakkını kazandırmak istediğini" söyledi. Tokyo'nun yeni yaklaşımı, ülkenin müttefiklerinden birine saldırı durumunda da harekete geçmesini içeriyor. Mevcut anayasaya göre silahlı kuvvetler sadece Japonya'nın bir saldırıya hedef olması halinde karşılık vermesini öngörüyor. Yeni savunma anlayışı, Japonya'nın müttefiki ABD'nin yanında herhangi bir silahlı çatışmaya katılmasına imkân tanıyacak.

Çin'in bölgede artan askeri gücünden kaygı duyan Japonya, ABD ile güvenlik ilişkilerini artırarak bu gelişmeye karşılık veriyor. Pekin ile Tokyo arasında insansız adaların egemenlik hakkı konusunda ortaya çıkan gerginliğe henüz bir siyasi çözüm bulunamadı.

Gözlemciler, Abe hükümetinin anayasa değişikliği planını, İkinci Dünya Savaşı sonundan bu yana ülkenin güvenlik politikasında alınmış en önemli karar olarak niteliyor. Liberal Demokrat Parti'nin koalisyon ortağı Komeito değişiklik planına uzun süre direnmiş, ancak sonunda uzlaşmıştı.

'9'uncu maddenin ruhu değişmeyecek'

Japon Anayasası'nın 9'uncu maddesi, savaşın ve güç kullanımının, uluslararası sorunların çözümünde başvurulacak bir yöntem olarak kabul edilmediğini vurguluyor. Başbakan Şinzo Abe, liderliğini yaptığı Liberal Demokrat Parti tabanına, "9'uncu maddenin ruhunun değiştirilmeyeceği" sözünü verdi. "Kolektif savunma hakkına" yalnızca sınırlı durumlarda başvurulacağı kaydedildi.

Hükümetin güvenlik politikalarındaki değişiklik hedefi Japon kamuoyunu böldü. Saygın ekonomi dergilerinden "Nikkei"nin yaptırdığı bir ankete katılanlarından yüzde 50'si "kolektif savunma hakkı"na karşı çıktı. Hükümete destek verenlerin oranı yüzde 34'te kaldı.

Girişime karşı binlerce kişinin katıldığı protesto gösterileri düzenlendi. Tokyo'da bir pasifist hükümeti protesto için yüzlerce kişinin gözü önünde kendini ateşe verdi. Protestocu ağır yaralı olarak hastaneye kaldırıldı.

© Deutsche Welle Türkçe

DW/dpa/NH, EC