Küba'da internete sıkı denetim
24 Ocak 2004Küba’da devlete ait telefon kuruluşu Etesca, 24 Ocak tarihinden itibaren internete kişisel erişimin sıkı denetim altına alınacağını açıkladı. Etesca yetkilileri, denetimin giderek artan internet erişim şifrelerinin çalınması olaylarına karşı bir önlem olarak getirildiğini savunuyor. Uluslararası Af Örgütü, Küba yönetiminin attığı adımı protesto etti. Örgütün Orta Amerika temsilcisi Anton Landgraf, sıkı denetim kararını şöyle değerlendiriyor:
”İnternete yönelik yasaklayıcı adımı, genel baskı dalgasının bir parçası olarak görüyoruz. 2003 Mart ayında başlayan baskı sürecinde 75 muhalif tutuklandı. Küba yönetimi, enformasyonun dolaşımına dönük kısıtlayıcı önlemler alıyor. Yeni yasa, Kübalılar‘ın büyük bölümünün internete bağlanmalarının önüne geçiyor.”
120 bin Kübalı internette sörf yapıyor
Küba’da şimdiye kadar özel şahısların internet erişimine izin verilmiyor, ancak birçok Kübalı işyeri için verilen numara ve şifreyi girerek internete bağlanıyordu. Ayrıca kaçak internet erişimi sağlayan bir pazar da oluşmuştu. Son hesaplamalara göre, 11 milyon Kübalı‘dan 120 bini internette sörf yapıyor.
Şimdiye kadar Küba yönetimi, merkezi denetimin dışında yapılan girişimlere göz yummuştu. Burada amaç, özellikle enformasyon toplumunun oluşumunu hızlandırmaktı. Hamburg’daki İbero-Amerika Araştırmaları Merkezi’nden Bert Hoffmann, Küba yönetiminin modernleşmeyle denetim arasında bir denge kurmak istediğine işaret ediyor:
”Küba, interneti ülke çapında uygulamaya çalışıyor. Döviz darlığı çeken bir ülke için bu zor bir hedef. Uluslararası alanda dolaşımda olan bilgiyi, ulusal ağa aktarmaya çalışıyorlar. Sağlık sektörü için de oldukça etkileyici bir ağ oluşturuldu.”
E-postalar devlet idaresinde
Hoffmann, devlet tarafından idare edilen e-posta adreslerini de eleştiriyor ve ”Bütün yasal e-posta gönderileri, devletin elindeki sunucular üzerinden alınıp veriliyor. Bu durum da insanların kendiliğinden otosansür uygulamasına yol açıyor. Tıpkı telefonda olduğu gibi, bazı şeyleri yazmaktan kaçınıyorlar. Çoğu kişide e-postalarım başkaları tarafından gözden geçiriliyor duygusu hakim" diyor.
Artan önlemlere karşın hala denetimi aşmanın yolları bulunuyor. Amerikan doları üzerinden satışa sunulan internet erişimi, çok pahalı olduğundan, yalnızca yabancılar tarafından edinilebiliyor.
Görünürde neden yok
Küba yönetiminin vatandaşlar ve gazeteciler üzerinde denetimi neden şimdi artırdığı belli değil. Bunun için görünürde somut bir neden yok. Uluslararası Af Örgütü’nden Anton Landgraf, dış politika alanındaki gelişmelere işaret ediyor:
”Küba’daki gelişmeler kendiliğinden yaşanmıyor. Küba yönetiminin uygulamaları, Amerika Birleşik Devletleri’nin tehdit ve politikalarına karşı şekillenebiliyor. Küba’daki son tutuklamaların ardında da Amerika’nın faaliyetleri bulunuyor."