Taliban'ın Ağustos ayında iktidarı ele geçirdiği Afganistan'da başta kadınlar olmak üzere kişilerin hak ve özgürlüklerine yönelik kısıtlamalara her geçen gün yenileri ekleniyor.

Afganistan'ın en önemli yüksek öğretim kurumu olan Kabil Üniversitesine kadınların girişi yasaklandı. New York Times'ın haberine göre Taliban'ın atadığı yeni rektör, "bir sonraki talimata kadar" kadın öğretim üyeleri ve öğrencilerin üniversiteye giremeyeceğini açıkladı.

Rektör Muhammed Eşref Hayrat, Twitter hesabından yaptığı açıklamada "herkes için gerçek İslami koşullar sağlanana kadar" kadınların okumak ya da çalışmak için üniversiteye gelemeyeceğini bildirdi.

Tartışmalı atama

Kabil Üniversitesinin görevdeki rektörü farmakoloji profesörü Muhammed Osman Baburi geçen hafta görevden alınarak yerine sadece lisans diploması bulunan Hayrat atanmıştı. Hayrat, Twitter hesabından "ajan" gazetecilerin öldürülmesi çağrısı yaparak dikkat çekmişti.

Taliban'ın 1996-2001 dönemindeki iktidarında kız çocuklarının okula gitmesi ve ev dışında çalışması nadir istisnalar dışında tamamen yasaklanmış, tüm yüz ve vücudu örten burka giyme zorunluluğu getirilmiş, halk önünde kırbaçlama, recm ve uzuvların kesilmesi gibi ceza uygulamaları dünya kamuoyunda dehşete yol açmıştı. Taliban döneminde müzik, fotoğraf, televizyon, hatta uçurtma gibi çocuk oyunlarına da yasak getirilmişti.

Kadınlar ve kızlar yine hedefte

15 Ağustos'ta iktidarı yeniden ele geçiren Taliban, uluslararası tanınma için ılımlı mesajlar vermeye özen göstermiş, kadın haklarına "şeriatla uyumlu olduğu sürece" saygı gösterileceğini açıklamıştı.

Ancak bölgeden gelen haberler Taliban'ın dünyaya verdiği mesajların gerçekliği konusunda şüpheleri artırıyor.

Taliban iktidara geldikten sonra ilk olarak kadınların eğitim ve çalışma hayatına kısıtlamalar getirdi.

Taliban'dan "geçici" açıklaması

Üniversitelerde kız ve erkek öğrencilerin sınıfları ayrılırken kız çocuklarının 6'ncı sınıfın sonuna kadar okuyabileceği açıklandı. Taliban, bu uygulamayı "kız çocuklarının öğrenim için güvenli bir ortama ihtiyacının bulunduğu" şeklinde açıkladı, kısıtlamaların "yeni bir sistem oluşturulana kadar" geçici nitelikte olduğunu bildirdi. Afganistan, şu an dünyada kız çocuklarının ilkokul sonrası öğrenim göremediği tek ülke konumunda.

Taliban, çalışan kadınlara da "yeni sistem oluşturulana kadar" evlerine dönmeleri çağrısı yaptı, sağlık ve eğitimdeki bazı istisnalar dışında kadınların kamuda çalışması engellendi.

Kadınların yanlarında bir erkek akrabası bulunmadan sokağa çıkamadığına yönelik de çeşitli bölgelerden haberler geliyor.

Afganistan'ın çeşitli kentlerinde kadınların düzenlediği protestolar ise Taliban tarafından sert bir şekilde bastırılmıştı.

Taliban sözcüsü Zabihullah Mücahid, endişeleri yatıştırmaya çalışarak, günün birinde kadınların da kabineye dahil olabileceğini, ayrıca hükümetin, "kadın ve kız çocuklarının şeriata uygun bir şekilde okul ve iş yerine güvenli bir şekilde dönüşü için" planlar üzerinde çalıştığını söylemişti. Mücahid, bu planların ayrıntısı ve ne zaman hayata geçirileceği ile ilgili bilgi ise vermemiş, "Tarih veremeyiz ama bu konu yakın gelecekte çözülecek inşallah" demişti.

epd,dpa/BK,JD

© Deutsche Welle Türkçe