Radikal İslamcı Taliban'ın Afganistan'ın başkenti Kabil'de kontrolü ele geçirmesinden bir hafta sonra da binlerce Afgan'ın ülkeyi terk etmek ümidiyle Hamid Karzai Uluslararası Havalimanı önündeki bekleyişi sürüyor.

İngiltere Savunma Bakanlığı, havalimanının önünde bekleyenler arasında yaşanan izdihamda yedi Afgan'ın yaşamını yitirdiğini bildirdi. Bakanlıktan yapılan açıklamada, yedi Afgan sivilin yaşamını yitirmesinden duyulan üzüntü ifade edilerek "Sahadaki koşullar hâlâ son derece zor olmasına rağmen durumu mümkün olduğunca güvenli ve sıkı bir şekilde yönetebilmek için her türlü çabayı gösteriyoruz" ifadelerine yer verildi.

Taliban'dan ABD'ye suçlama

Afganistan'da kontrolü sağlayan Taliban ise Kabil'deki havalimanında yaşanan kaostan ABD'yi sorumlu tuttu. Taliban sözcüsü Emir Han Mutaki Pazar günü yaptığı açıklamada, "Amerika bütün gücüne ve imkanlarına rağmen, havalimanında kontrolü sağlamakta başarısız oldu. Ülkenin her yerinde barış ve huzur hâkim, ancak sadece Kabil havalimanında kaos yaşanıyor" dedi.

Reuters'a konuşan bir Taliban yetkilisi ise yabancı güçlerin ülkeden çekilmesi konusunda netlik sağlanması için çalıştıklarını, Kabil havalimanındaki kaosun yatıştırılmasının ise "karmaşık bir görev" olduğunu ifade etti.

Taliban yetkilisi ayrıca iktidarı devralmaları öncesindeki hükümetin üyelerine yönelik misilleme saldırıları olacağı yönündeki endişeleri de geri çevirdi. Gelecek günlerde 34 vilayetin 20'den fazla eski valisi ve kurum temsilcileri ile bir araya geleceklerini belirten Taliban yetkilisi, güvenlik ve iş birliği konularının ele alınacağını söyledi. Yetkili "Eski hükümet temsilcilerini bize katılmaları veya sadakatlerini kanıtlamaları için zorlamıyoruz. İstiyorlarsa, ülkeyi terk etme hakkına sahipler" dedi.

Tahliyeler için zaman daralıyor

Batılı ülkelerin kendi vatandaşları ile yerel görevlileri Afganistan'dan tahliyeleri zorlukla ilerliyor.

İngiltere Savunma Bakanı Ben Wallace, ABD'lilerin ülkeden çekileceği 31 Ağustos'a kadar korunmaya muhtaç olan herkesin Afganistan'dan tahliyesinin mümkün olmadığına dikkat çekti. Mail on Sunday gazetesi için kaleme aldığı makalede, "hiçbir ulusun 31 Ağustos'a kadar bunu başaracak durumda olmadığını" belirtti. Wallace, Amerikalıların ülkede daha uzun süre kalmaları halinde, İngiliz hükümetinin buna tam destek vereceğini ifade etti.

Avrupa Birliği Dış İlişkiler ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Josep Borrell de, ay sonuna kadar 60 bin kişinin Afganistan'dan tahliyesinin "matematiksel açıdan mümkün olmadığını" belirtti. AFP'ye konuşan Borrell, "Amerikalılar 31 Ağustos'ta çekilirse, Avrupalıların askeri havalimanını işletmek ve güvenliği sağlamak için askeri kapasitesi olmayacak ve Taliban kontrolü ele geçirecek" dedi.

ABD birliklerini 31 Ağustos'ta Afganistan'dan çekmeyi planlıyor. ABD Başkanı Joe Biden da tahliyelerin bu ayın sonuna kadar tamamlanmasını hedeflediklerini bildirmişti. 

Güvenlik endişesi tahliyeleri güçleştiriyor

Alman ordusundan Cumartesi gecesi yapılan açıklamada, bir hafta içinde gerçekleştirilen 18 uçuş ile 2 bin 134 kişinin tahliye edildiği belirtildi. Açıklamada, "Havalimanındaki güvenlik durumu tahliye uçuşlarını güçleştiriyor" denildi. Havalimanında yaşanan kaos nedeniyle tahliyelerde aksaklık yaşandığı, orduya ait uçakların çok az kişiyi uçağa alabildiği belirtildi.

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) ise geçen Cumartesi gününden bu yana 17 binden fazla kişinin tahliye edildiğini bildirdi.

Amerikan CNN televizyonu, Pentagon kaynaklarına dayandırdığı haberinde IŞİD'in Kabil'deki havalimanı ve çevresine saldırı düzenleme tehlikesi bulunduğunu iddia etti. Taliban ile IŞİD'in Afganistan'da faaliyet gösteren kolunun hasım olduğu ve geçmişte aralarında çatışma yaşandığı belirtiliyor.

ABD'nin Kabil Büyükelçiliği tarafından dün yapılan açıklamada da, ABD vatandaşlarına uyarıda bulunuldu. Açıklamada, "Olası güvenlik tehditleri nedeniyle ABD vatandaşlarına Kabil havalimanına gelmemelerini ve havalimanının kapılarından uzak durulmasını tavsiye ediyoruz" denildi.

Reuters, AFP, dpa/JD, HT

© Deutsche Welle Türkçe