Soyadına ilişkin teklif 9. Yargı Paketi'nden çıkarıldı
8 Kasım 2024
Kadınların evlendikten sonra eski soyadlarını tek başına kullanmalarını engelleyen teklif, 9. Yargı Paketi'nden çıkarıldı. Eğer yeni bir yasa çıkartılmazsa kadınlar soyadlarını eşlerinin soyadı olmaksızın kullanabilecek.
Kadın örgütleri ve muhalefet partileri yasanın paketten çıkarılmasına yönelik uzun süredir mücadele veriyordu.
Eşitlik için Kadın Platformu (EŞİK) kararın ardından "Türkiye kadın hareketinin on yıllardır süren mücadelesinin ürünü olan bu Anayasa Mahkemesi (AYM) iptal kararına uyulması için EŞİK Platformu'nda buluşan kadınlar olarak aylardır yoğun bir emek harcadık. Ve yine başardık" açıklamasında bulundu.
CHP Grup Başkanvekili Ali Mahir Başarır, "İki gündür CHP bir direnç gösteriyor. Kadın istediği soyismini kullanır. Kendi soyismini de kullanabilir, eşiyle müşterek soyisimlerini kullanabilir ya da eşinin soyismini kullanır. Bu kadının takdirindedir" ifadelerini kullandı.
AYM eşitliğe aykırı bulmuştu
İstanbul 8'inci Aile Mahkemesi, 2023 yılında "Kadın, evlenmekle kocasının soyadını alır; ancak evlendirme memuruna veya daha sonra nüfus idaresine yapacağı yazılı başvuruyla kocasının soyadı önünde önceki soyadını da kullanabilir. Daha önce iki soyadı kullanan kadın, bu haktan sadece bir soyadı için yararlanabilir" düzenlemesinin iptali için AYM'ye başvurdu.
Mahkeme, başvurusunu erkeğin doğumla kazandığı soyadını ömrü boyunca kullanması mümkünken aynı hakkın kadına tanınmamasının eşitlik ilkesine bağdaşmadığı şeklinde gerekçelendirdi.
AYM de bu başvuruyu değerlendirerek hükmün iptaline karar vermiş, kadın ve erkeğin eşit haklara sahip olduğunu ailenin "eşler arası eşitliğe" dayandığını vurgulamıştı. Kararda ayrıca kadının yargı yoluna başvurarak evlenmeden önceki soyadını kullanabildiği anımsatılmış, kadınların mahkeme kararı olmadan da evlenmeden önceki soyadını kullanabilmesinin önü açılmıştı.
Ancak TBMM'ye sonulan 9. Yargı Paketi'nde AYM'nin soyadına ilişkin kararı dikkate alınmamış, eski uygulamanın devamını öngören bir kanun maddesi önerilmişti.
DW, ANKA / EÇ, EC