ABD'de Kasım ayında yapılan başkanlık seçim sonuçlarının onaylanacağı Kongre'deki oturum sırasında Başkan Donald Trump destekçileri Kongre'nin bulunduğu Kongre binasına hücum ederken bazı Trump yanlıları binaya girmeyi başardı. Bu sırada polisle göstericiler arasında çatışmalar yaşandı. Trump taraftarlarının Kongre binasına girmeye çalışması üzerine tüm oturumlara ara verilerek binanın kapıları kilitlendi. Kongre binasının kapıları kilitlenirken, öfkeli kalabalık binanın merdivenlerinin önündeki metal bariyerleri yıktı. Polisler, saldırgan göstericilere biber gazı ve kalkanlarla müdahale etti. Olaylar üzerine Washington Belediye Başkanı sokağa çıkma yasağı ilan etti. Dört kişinin yaşamını yitirdiği olaylar, Trump'ın aynı bölgede destekçilerine hitaben yaptığı konuşmadan sonra başladı. 

Kongre binasının basılmasından, Biden'in başkanlığının tescil edilmesine kadar şu gelişmeler yaşandı: 

TSİ 11:42 Kongre Biden'in zaferini tescil etti

ABD Kongresi, Demokrat siyasetçi Joe Biden'in başkanlığını resmen tescil etti. Biden delegelerin 306'sının, rakibi Başkan Donald Trump ise oyların 232'sini aldı.

TSİ 10:52 Pennsylvania'daki itiraza Temsilciler Meclisi'nden de ret

Cumhuriyetçilerin Pennsylvania eyaletindeki Seçiciler Kurulu seçim sonucuna yaptığı itiraz Senato'nun ardından Temsilciler Meclisi'nde de 138'e karşı 282 oyla reddedildi. Başkan Trump destekçisi Cumhuriyetçi senatörlerin Joe Biden'ın kazandığı eyaletlerdeki Seçici Kurul seçimlerine yaptığı itirazlar, Kongre'de Biden'ın başkanlığının tescil edileceği oylamayı geciktirme taktiği olarak değerlendiriliyor.

TSİ 09:15 Wagner: Trump tweet'lerini sildi

Bloomberg'den gazeteci Kurt Wagner, ABD Başkanı Donald Trump'ın, Twitter hesabının askıya alınmasına yol açan mesajlarını sildiğini açıkladı. Wagner, Trump'ın mesajları sildiğini Twitter şirketinin sözcüsünden doğrulattığını belirterek bu durumda Trump'ın hesabının muhtemelen sabah saatlerinde (TSİ öğleden sonra) yeniden açılacağını kaydetti.  Twitter, attığı üç tweet'in kuralları ihlal ettiği gerekçesiyle Trump'ın hesabını 12 saatliğine askıya almıştı.

TSİ 08:42 Senato, Pennsylvania eyaletindeki sonuçlara itirazı reddetti

Cumhuriyetçi iki senatörün, Pennsylvania eyaletindeki Seçici Kurul seçim sonuçlarına yaptığı itiraz Senato'da reddedildi.  Böylece eyalette Joe Biden'ın seçiciler kurulundaki seçim zaferi 7'ye karşı 92 oyla teyit edilmiş oldu. Senato daha önce de Arizona'daki sonuçlarla ilgili yapılan itirazı reddederek Joe Biden'ın galibiyetini tescil etmişti. Senato'daki Cumhuriyetçi çoğunluk lideri Mitch McConnell, eyaletlerdeki seçiciler kurulu seçimleriyle ilgili başka itirazlar gelmesini beklemediğini belirtti. 

TSİ 07:21 Temsilciler Meclisi de Arizona sonuçlarına itirazı reddetti

ABD’de Temsilciler Meclisi de 121’e karşı 303 oyla Arizona’daki seçim sonuçlarına itirazı reddetti. Buna göre Joe Biden’ın eyalette önde tamamladığı seçim sonucu geçerli olacak.ABD Senatosu da Arizona eyaleti ile ilgili olarak seçim sonucuna Cumhuriyetçi senatörler tarafından yapılan itirazı reddetmişti.

TSİ 07:18 Olaylarda yaşamını yitirenlerin sayısı 4’e yükseldi

Washington Polis Teşkilatı protestolar sırasında dört kişinin öldüğünü bildirdi. Washington Emniyet Müdürü Robert Contee, ölenlerden birinin polis tarafından vurulduğunu ve kaldırıldığı hastanede hayatını kaybettiğini bildirdi. Contee olaylarda 52 kişinin gözaltına alındığını, ikisi ağır olmak üzere 14 polis memurunun yaralandığını kaydetti. ve Cumhuriyetçi Parti Ulusal Komitesi (RNC) ile Demokrat Parti Ulusal Kongresi'nin (DNC) merkez binaları yakınlarında iki adet boru tipi el yapımı bomba bulunduğunu açıkladı.

Öte yandan Washington Belediye Başkanı Muriel Bowser, akşam saatlerinde ilan edilen acil durumu 15 gün daha uzattıklarını açıkladı. Bowser açıklamasında, Kongre binasına baskın düzenleyen kişilerin eylemlerinin devam edebileceğini ifade etti.

TSİ 06:55 ABD basınında başkanın azledilmesi ihtimali tartışılıyor

ABD medyası Kongre koridorlarında Trump’ın başkanlıktan azledilmesi ihtimalinin değerlendirildiğini bildiriyor. Washington Post gazetesi başyazısında“Yaşanan isyana teşviğin tüm sorumluluğu, görevde kaldığı süre boyunca ABD demokrasisine büyük bir tehdit oluşturacağını gösteren Başkan'a aittir.Trump görevden alınmalıdır" denilirken, Trump’ın 20 Ocak’a kadar görevde kalacak olmasının ABD için bir ulusal güvenlik tehdidi olduğu belirtildi.

CNN’in aktardığına göre içlerinde Trump’ın kabinesinden isimlerinde olduğu çok sayıda Kongre üyesinin anayasanın 25’nci maddesini işleterek ABD Başkanı’nı görevden alabileceği konuşuluyor. Söz konusu madde başkanın görevini yerine getiremediği durumlarda başkanın kabinesine ya da Kongre’ye müdahale etme yetkisi veriyor.

CBS Başkan Yardımcısı Mike Pence'e konu ile ilgili olarak henüz resmi olarak bir bildirim yapılmadığını paylaşırken, ABC televizyonu da birkaç farklı kaynaktan azil ihtimalinin tartışıldığı bilgisini aldıklarını aktardı.

TSİ 06:37 Sokağa çıkma yasağını ihlal eden 30 kişi gözaltına alındı

Washington’da Kongre binasını işgal eden göstericiler nedeniyle yaşanan olaylar neticesinde yerel saaatle 18:00’de başlayan sokağa çıkma yasağını ihlal eden 30 kişinin gözaltına alındığı bildirildi. Polis tarafından yapılan açıklamada ayrıca 15 kişinin de olaylar esnasında silah bulundurmak ve saldırmak gibi suçlamalar nedeniyle gözaltına alındığı belirtildi. Olaylarda 1 kişi yaşamını yitirmişti, 13 kişinin de yaralandığı bildirildi.

TSİ 06:25 Senato Arizona seçim sonucuna itirazı reddetti

ABD Senatosu Arizona eyaleti ile ilgili olarak seçim sonucuna Cumhuriyetçi senatörler tarafından yapılan itirazı 93’e karşı 6 oyla reddetti. Buna göre Joe Biden’ın eyalette önde tamamladığı seçim sonucu geçerli olacak. Seçiciler Kurulu'nda 11 delege kazandıran kilit eyaletin son seçim sonuçları Trump ile Biden arasındaki farkı yüzde 0.5'in altında gösteriyordu.

TSİ 06:04 ABD basını Trump’ın ekibinden istifalar beklendiğini duyurdu

ABD basını Trump’ın ekibinden üst düzey isimlerin istifa etmeyi düşündüğünü bildirdi. CNN televizyonu üç kişinin istifa seçeneğini değerlendirdiğini belirtirken Bloomberg, istifayı düşünen isimler arasında Trump’ın Ulusal Güvenlik Danışmanı Robert O’Brien ile yardımcısı Matt Pottinger’in de olduğunu iddia etti. İstifa edeceği söylenen isimler arasında Trump’ın yardımcısı olan ve Beyaz Saray’da politika koordinasyonu işlerini yürüten özel kalem müdür yardımcısı Chris Liddell da var. Beyaz Saray konuyla ilgili yorum yapmazken First Lady Melania Trump’ın ekibinden de istifalar var. Melania Trump’ın danışmanı Stephanie Grisham istifasını Twitter üzerinden duyururken Beyaz Saray sekreteri Anna Lloyd’un da istifa ettiği ABD basınına yansıyan iddialar arasında yer aldı.

TSİ 05:00 Facebook Trump’ın sayfasını 24 saatliğine askıya aldı

Facebook ABD Başkanı Donald Trump'ın sayfasını askıya aldığını duyurdu. Facebook Twitter hesabından yaptığı açıklamada Trump’ın Facebook sayfasında şirket kurallarının iki kez ihlal edildiğini tespit etmeleri nedeniyle bu kararı aldıklarını duyurdu.

04:41 Kongre başkanlık seçim sonucunun tescili için tekrar toplandı

Trump yanlısı göstericilerin binadan çıkarılmasının ardından Kongre, Senato ve Temsilciler Meclisi üyelerinin katılımıyla Joe Biden'ın seçim zaferinin tescilini sağlayacak oturuma devam etmek için tekrar toplandı. ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence olayları kınayarak “Şiddet hiçbir zaman kazanmaz” ifadelerini kullandı ve “Hadi işe dönelim” dedi. Ardından söz alan ABD Senatosu'ndaki Cumhuriyetçi çoğunluğun lideri Mitch McConnell, ABD Kongresi’ne hiçbir zaman yasadışı davranışın egemen olamayacağını söyledi. 2020 başkanlık seçimlerinin kazanını ilan edeceklerini söyleyen McConnell, “Asla hukuksuzluğa boyun eğmeyeceğiz” dedi. McConell’in ardından konuşan Demokrat Senatör Chuck Shummer ise Kongre binasına giren kişilerin protestocu değil isyancı olduğunu belirterek, “Bu olaylar kuşkusuz Trump olmasaydı yaşanmazdı” diye konuştu.

TSİ 04:08 ABD’nin eski başkanları olaylar üzerine açıklama yaptı

ABD Başkanı Barack Obama yaşananları "ulus için büyük bir onursuzluk ve utanç anı" olarak niteleyerek “Tarih bugün yaşanan ve yasal bir seçim sonucu hakkında temelsiz bir şekilde yalan söylemeye devam eden görevdeki bir başkan tarafından kışkırtılan şiddet olaylarını hatırlayacaktır” ifadelerini kullandı. Cumhuriyetçi Eski Başkan George W. Bush, başkentte yaşanan olayları “çok rahatsız edici ve çok üzücü bir durum” olarak nitelerken seçim sonuçlarına bu şekilde karşı çıkmanın ABD gibi demokratik bir cumhuriyette değil, ancak “muz cumhuriyetlerinde” olabileceğini söyledi. Demokrat Eski Başkan Bill Clinton ise Kongre binasındaki olayları ateşleyen şeyin, Donald Trump’ın dört yıldır sürdürdüğü “zehir siyaseti” olduğunu söyledi.

TSİ 03:55 Facebook Kongre olaylarına dair içerikleri mercek altına aldı

Facebook aldığı kararla bazı kurallara uymayan içerikleri aradıklarını ve kaldırdıklarını duyurdu. Şirket “ABD Kongreye hücum edilmesini destekleyen ve öven, başkentteki şiddet içeren gösterileri destekleyen, öven, fotoğraf ve video paylaşarak teşvik eden, protestolar dahil olmak üzere ABD’deki bir bölgeye silah getirilmesi çağrısı yapan, sokağa çıkma yasağının ihlal edildiğini gösteren, şiddetin ilerleyen günlerde de tekrarlanması çabası güden” içeriklerin kaldırılacağını açıkladı.

TSİ 03:14 Twitter Trump’ın hesabını 12 saatliğine askıya aldı

Twitter ABD Başkanı Donald Trump'ın @realDonaldTrump hesabından yaptığı paylaşımların üç tanesinin Twitter kurallarını ihlal ettiği gerekçesiyle kaldırılması gerektiğini ve hesabı 12 saatliğine askıya aldığını duyurdu. Twitter’dan yapılan açıklamada platformun kurallarının ihlalinin devam etmesi halinde @realDonaldTrump hesabının kalıcı olarak askıya alınacağı belirtildi.

TSİ 03:01 Pompeo Kongre binasında yaşananların “kabul edilemez” olduğunu söyledi

ABD Kongre binasında yaşananların kabul edilemeyeceğini söyleyen ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo Twitter üzerinden yaptığı açıklamada “Kanunsuzluk ve ayaklanma - burada veya dünyanın herhangi bir yerinde- hiçbir zaman kabul edilemez. Pek çok ülkeye seyahat ettim ve her insanın inançları ve davaları için barışçıl bir şekilde protesto etme hakkını her zaman destekliyorum. Ancak, hepimizin güvenliğini sağlamakla görevli olanlar da dahil olmak üzere başkalarının güvenliğini riske atan şiddet, hem yurt içinde hem de yurt dışında kabul edilemez. Bu ayaklanmaya karışan suçluları hızlıca adalete teslim edelim” dedi.

TSİ 02:43 Pelosi oy sayımına bu akşam devam edeceklerini açıkladı

ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, Trump yanlısı göstericilerin binadan çıkarılmasının ardından oy sayımına bu akşam devam edeceklerini duyurdu. Pelosi Kongre üyelerinin ve çalışanların Capitol binasında kalması gerektiğini söyledi ve vekilleri bu akşam görev başında görmek için sabırsızlandığını belirtti. Pelosi Biden'ın seçim zaferinin tescilini tamamlayacaklarını işaret etti.

TSİ 02:34 Kongre’nin bulunduğu Capitol binasının güvenli hale getirildiği açıklandı

Yetkililer göstericilerin binaya girmesinden dört saat sonra Kongre’nin bulunduğu Capitol binasının tekrar tümüyle “güvenli” hale getirildiğini açıkladı. Bina içinde yapılan “Capitol binası güvenli” anonsu Kongre üyelerince alkışlarla karşılandı.

TSİ 02:24 Trump göstericilere seslendi

Başkan Donald Trump Twitter hesabından yaptığı açıklamada göstericilere seslenerek “Kutsal bir seçim zaferi çok uzun sürelerdir haksızlığa uğrayan ve kötü davranılan bu harika vatansever insanlardan kabaca ve acımasızca alındığında olacak olan şey de budur. Sevgi ve barış içinde evinize gidin. Bu günü sonsuza dek hatırlayın!” ifadelerini kullandı.

TSİ 02:15 Kongre binasında vurulan kadın hayatını kaybetti

Haber ajansları yetkililere dayandırdıkları haberlerde Kongre binasında vurulan kadının yaşamını yitirdiğini duyurdu. Washington Polis Şefi Robert Contee olaylarda bir kişinin Kongre binası içinde vurulduğunu açıklamıştı.

TSİ 02:00 Facebook ve Youtube Başkan Trump’ın çağrı yaptığı videoyu kaldırdı

Facebook ve Youtube Başkan Trump’ın seçmenlerine yönelik çağrı yaptığı videoyu kaldırdı. YouTube videonun kaldırılma gerekçesini, seçimlerle ilgili yapılan usülsüzlük iddialarının kendi politikasına aykırı olması olarak açıkladı. Facebook ise videonun “devam eden şiddet riskine katkı yaptığına inanmaları" nedeniyle kaldırıldığını açıkladı.

TSİ 01:47 Washington Polis Şefi 13 kişinin gözaltına alındığını açıkladı

Washington Polis Şefi Robert Contee olaylarda 13 kişinin gözaltına alındığını ve beş silah ele geçirildiğini açıkladı. Contee, Trump yanlılarının Kongre’nin bulunduğu Capitol binasına girmek için polise “kimyasal tahriş edici” madde attıklarını söyledi. Polis Şefi olayları “ayaklanma” olarak nitelendirerek olaylarda bir kişinin vurulduğunu, birkaç polis memurunun da yaralandığını aktardı.

TSİ 01:30 Polis Kongre binasından protestocuları uzaklaştırmaya çalışıyor

CNN televizyonunda yayınlanan görüntülerde güvenlik kuvvetlerinin Trump destekçilerini Kongre'nin bulunduğu Capitol binasının merdivenlerinden aşağı doğru indirerek binadan uzaklaştırmaya ve bölgeyi boşaltmaya çalıştığı görüldü. CNN polisin biber gazı kullandığını duyurdu.

TSİ 01:21 Washington Belediye Başkanı'ndan "evde kalın" çağrısı

Washington Belediye Başkanı Muriel Bowser Capitol binasına Trump yanlılarının hücum etmesinin “utanç verici, vatansever olmayan ve en önemlisi hukuksuz” olduğunu belirtterek olayları kınadı. Bowser yerel saatle 18.00'de başlayacak sokağa çıkma yasağının zaruri iş yapanlar haricinde herkes için geçerli olacağını belirterek vatandaşlardan evlerinde kalmalarını istedi.

TSİ 00:50 - Twitter'dan açıklama 

Twitter, tehdit içeren ve şiddet çağrısı yapan tweetlere karşı önlem alınacağını duyurdu. Şirket kendi sayfası üzerinden yayımladığı mesajda, "Şiddet riski içeren Tweet'ler ile etkileşimi politikamız gereği önemli ölçüde kısıtlıyoruz. Bu söz konusu tweetlerin yanıtlanmasının, yeniden Tweet'lenmesinin ve beğenilmesininin mümkün olmayacağı anlamına geliyor" dedi.

TSİ 00: 30 - Biden'ın ardından Trump'tan çağrı 

Biden'ın çağrısının ardından Trump, Twitter hesabı üzerinden bir video yayınladı. Seçimlerdeki hile iddialarını yineleyen Trump, protestoculara "Şimdi eve gitmek zorundasınız. Barış içinde olmalıyız" dedi.

TSİ 00:25 - Biden'dan çağrı 

ABD Başkanı Seçilen Joe Biden, protestoların şiddetlenmesinin ardından canlı yayında konuştu. "Şu saatlerde demokrasimiz modern zamanlarda gördüğümüz hiçbir şeye benzemeyen, eşi benzeri görülmemiş bir saldırı altında" diyen Biden, ortaya çıkan durumun "hukukun üstünlüğüne karşı bir saldırı” olduğunu ekledi. Ayaklanmanın fitne ile oluşturulduğunu söyleyen Biden, "Başkentteki kaos sahneleri gerçek bir Amerika'yı yansıtmıyor, bizi temsil etmiyor. Bu kalabalığı geri çekilmeye ve demokrasinin ilerlemesine izin vermeye çağırıyorum" dedi. "Trump harekete geçmek zorunda" diyen Biden, Trump'tan bu "kuşatmayı kaldırmak" için televizyona çıkıp destekçilerine çağrı yapmasını istedi.

TSİ 00:11 - Ulusal Muhafızlar yolda 

ABD Savunma Bakanlığı, Trump destekçilerinin şiddet içeren protestosunu engellemek için bin 100 ulusal muhafız kuvvetini harekete geçirdiklerini duyurdu. Savunma Bakanlığı Sözcüsü Jonathan Hoffman, Bakanlık yetkililerinin hem Kongre hem de başkentin yerel temsilcileri ile temas halinde olduklarını söyledi. Gönderilen askerlerin yerel saatle 18.00'de başlayacak sokağa çıkma yasağı sırasında güvenlik kontrol noktalarında görev yapmasının planlandığını, ayrıca güvenlik güçlerine destek de olabileceklerini söyledi.

TSİ - 00:07 - Demokrat Parti boşaltıldı 

Demokrat Parti'nin Genel Merkezi boşaltıldı.

TSİ - 00:05 - Cumhuriyetçilerden Trump'a çağrı 

Cumhuriyetçi vekiller, Donald Trump'a başkentteki protestocuları durdurma çağrısı yapıyor. Florida Senatörü Marco Rubio, Trump'a "Polise yardım etmek için bunu yapanlardan geri çekilmelerini isteyerek düzeni sağlamaya yardımcı olmanız çok önemli" çağrısı yaptı. AP’ye konuşan New Jersey'li Cumhuriyetçi Senatör Jeff Van Drew da "Protestocuları anlasa da şiddete başvurmamaları gerekiyor. Ayrıca Trump onları, olması gereken uygun bir yerde barışçıl bir şekilde protesto etmeye çağırırsa güzel olur" dedi.

TSİ 23:57 - ABD medyasına göre 5 kişi yaralı

ABD medyası en az beş kişinin yaralandığı bilgisini geçiyor. New York Times, Cumhuriyetçi Parti Genel Merkezi'nde patlayıcı madde bulunduğunu ve güvenli bir şekilde etkisiz hale getirildiğini yazdı. Beyaz Saray, ABD Ulusal Muhafızları'nın seçim protestolarını bastırmak için devreye girdiğini açıkladı. Trump'ın Başkan Yardımcısı Mike Pence protesotculardan artık durmalarını ve binayı terketmelerini istedi. ABD İç Güvenlik Bakanlığı (DHS) protestocuları dağıtmak için başkente gizli servis mensubu ek kuvvet gönderdi. AP'ye konuşan bir bakanlık sözcüsü ajanların polise destek olması için gönderildiğini söyledi.

TSİ 23:43 - Almanya'dan açıklama

Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, olaylarla ilgili olarak yaptığı Twitter paylaşımında "Demokrasi düşmanları Washington'daki bu katlanılamaz görüntüler karşısında keyif duyacaklardır. Trump ve destekçileri, Amerikalı seçmenlerin kararını artık kabul etmeli ve demokrasiyi ayaklar altına almaya son vermelidir" çağrısında bulundu. 

TSİ 23:42 - Ulusal Muhafızlar yolda 

New York Times bir eyalet yetkilisine dayanarak Virginia eyaletinden 200 ulusal muhafızın Washington'a gönderildiğini yazdı.

TSİ 23:36 - Bir kişinin durumu ağır 

CNN televizyonu protestolar sırasında göğsünden vurulan bir kadının durumunun ciddi olduğu bilgisini paylaştı. Söz konusu kişinin kim olduğuna veya kim tarafından vurulduğuna ilişkin bilgi vermedi. ABD’li vekiller Trump destekçilerinin Kongre’ye girişini “darbe” olarak tanımlayıp, olayı kınadıklarını duyurdu. Kongre'de protestocuları dağıtmak için polisin biber gazı kullandığı belirtiliyor. Temsilciler Meclisi üyesi Demokrat Jim Hames Twitter üzerinden “Polis’in göz yaşartıcı gaz kullandığını ve bu sebeple kendilerinden gaz maskelerini çıkarmamalarını istediklerini” yazdı. AFP fotomuhabiri de 100’den fazla protestocunun altında toplandığı Kongre binasının kubbesinin dumanla kaplı olduğunu söyledi.

TSİ 23:20 - Silah kullanıldı

Kongre'de silahların kullanıldığı belirtilirken görgü tanıkları, Kongre'de insanların kapılara vurduğunu, Senato'ya giren protestocuların koridorlara "Neredeler" sloganları attığını ve bir kişinin Senato kürsüsüne çıkıp "Trump seçimi kazandı" diye bağırdığını aktardı. Trump Twitter hesabı üzerinden taraftarlarına "Lütfen polisimizi ve güvenlik yetkililerimizi destekleyin. Onlar ülkemizin tarafındalar. Barışçıl olun" çağrısı yaptı. Başkan Yardımcısı seçilen Kamala Harris’in güvende olduğu bilgisi verildi. Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin güvende olduğu bilgisi verildi. MSNBC, Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi ve Washington Belediye Başkanı Muriel Bowser protestocuları dağıtmak için ulusal muhafızların başkente gelmesini istediği haberini geçti. Washignton Post gazetesi ise bu talebin Savunma Bakanlığı tarafından reddedildiğini yazdı.

DBN/HS, SSB

© Deutsche Welle Türkçe