Irak’taki siyasi ve ekonomik durumun istikrara kavuşturulması amacıyla Genişletilmiş Irak’a Komşu Ülkeler toplantısına Mısır’ın Şarm El Şeyh kentinde ev sahipliği yapıyor. Ve Amerikan kamuoyunun dikkati iki gün boyunca Şarm El Şeyh toplantısına odaklanacak. Nedeni basit: Amerika Birleşik Devletleri’nde, Bush yönetiminin İran ve Suriye’yle görüşmelere başlaması yönünde büyük bir beklenti var. ABD Başkanı George Bush ise bunu kesinlikle reddediyor. Fakat bugünkü toplantıda Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice İranlı ve Suriyeli meslektaşlarıyla aynı masada oturacak.

Kamuoyunda, bu toplantının, ilerde doğrudan görüşmelerin yolunu açıp açamayacağı soruları sorulurken, ABD Başkanı Bush, İran Dışişleri Bakanı Manuçher Muttaki karşısında Rice’ın tavrının ne olacağını açıkladı: “Kaba bir insan değildir. Eminim kibar olacak. Ama İran hükümetinin temsilcisine İran halkını soyutlamaktan daha iyi yollar da olduğunu hatırlatmakta kararlı olacak. Ben, gelecekte İran’ın nükleer silah sahibi olmasının dünya barışı için önemli bir tehdit olacağına inanıyorum.”

Irak dışında konuşulacak konular da var

Şarm El Şeyh toplantısı öncesi Amerikalı diplomatlarİran ve Suriye’yle aynı masada otursalar da sadece Irak konusunda konuşacaklarını devamlı vurguluyor. Ama zaten bu konuda da bu ülkeler arasında konuşacak çok mesele var.

Ülkesinin Şarm El Şeyh’te İran ve Suriye’den beklentisini Amerikan Dışişleri Bakanlığı Irak Koordinatörü ve Bakan Rice’ın danışmanı David Satterfield, Washington’da düzenlenen özel bir basın brifinginde şöyle açıkladı: “İran istikrarlı, barışçı ve sınırları içinde egemen bir Irak görmek istediğini ilan ediyor. Fakat İran’ın ve Suriye’nin durumunda bu tür söylemler gerçek bazı sonuçlar içeriyor. Bu, Irak içindeki gruplara silah vermeye son vermek anlamına geliyor. Bu, intihar saldırılarına karışanların oraya akmasına bir son vermek anlamına geliyor.“

Ekonomik sonuçlar bekliyor

Fakat Beyaz Saray toplantıdan sadece siyasi değil, somut ekonomik sonuçlar da elde etmeyi hedefliyor. Amerikan Ticaret Bakanlığı’ndan Ahmed Saeed, dokuz ay önce Irak hükümetiyle Birleşmiş Milletler’in Uluslararası Irak Paktı’nı ilan ettiğini hatırlattı ve bu paktın bugün resmen onaylanmasını beklediklerini söyledi.

Saeed “Katılanlar, bu toplantıda paktın reform programına katkılarını ilan etmeye davet edilecek. Bu Irak’ın açıklarını kapatma girişimi değil ve uluslararası topluluğun belirli maddi hedeflere ulaşması da istenmiyor. Fakat bazı delegasyonların ek borç affı, maddi destekler, krediler ve teknik yardımlar şeklinde desteklerini açıklayacaklarını anlıyoruz“ diye konuştu.

Amerikan Dışişleri Bakanı Rice’la birlikte Şarm El Şeyh’e giderken uçakta gazetecilerin sorularını yanıtlayan ABD Maliye Bakan Yardımcısı Robert Kimmitt de, bu beklentinin altını çizdi. Bu çerçevede Kimmitt, özellikle Irak’tan toplam bir milyar dolardan fazla alacağı olan Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt, Rusya, Çin, Ürdün, Mısır, Bulgaristan ve Türkiye’nin adını saydı.