Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Alman mevkidaşı Angela Merkel ile düzenlediği basın toplantısında AB üyelik süreci, öne çıkan konular arasındaydı. Erdoğan, Merkel’in 2013 yılı Şubat ayında Türkiye’yi ziyaret edeceğini açıkladı.

Erdoğan, AB'yi Türkiye'yi oyalamaması konusunda uyarırken, Almanya Başbakanı Angela Merkel, AB'nin dürüst bir müzakere ortağı olduğunu söyledi. AB Komisyonu'nun Türkiye ile ilgili İlerleme Raporu'nda değindiği sorunlara atıfta bulunan Merkel, temelde açıklığa kavuşturulması gereken sorular bir yana müzakerelerin devam edeceği güvencesini verdi.

"Müzakereler ucu açık başladı"

Başbakan Angela Merkel’in lideri olduğu Hrıstiyan Demokrat Birlik'in (CDU) Türkiye’nin Avrupa Birliği üyeliğine sıcak bakmadığı biliniyor. Parti, Türkiye’ye tam üyelik yerine imtiyazlı ortaklık verilmesinden yana. Ancak Alman hükümeti, Türkiye ile Avrupa Birliği arasındaki müzakerelerin "ucu açık" olarak devam ettirilmesinden yana bir tutum sergiliyor. Bir gazetecinin “Bu durum bir çelişki yaratmıyor mu?” şeklindeki soruyu yanıtlayan Merkel, partisinin bakış açısının değişmediğini, ancak buna rağmen Türkiye ile müzakerelere "ucu açık" olarak başlandığı söyledi. Hükümetlerin değişmesine rağmen, alınan kararların değişmediğini vurgulayan Merkel, dolayısıyla Türkiye ile müzakerelere devam edileceğini dile getirdi. İmtiyazlı ortaklık kavramını kullanmaktan kaçınan Merkel, partisi Hrıstiyan Demokrat Birlik içinde Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne tam üyeliğinin istenmediğini işaret etti. Merkel, Başbakan Erdoğan’ı kast ederek “Bu konuda aynı görüşleri paylaşmasak da, bu gerçekle yaşamayı ve ilişkilerimizi geliştirmeyi öğrendik” dedi.

“Güney Kıbrıs'ın AB'ye alınması hataydı”

Recep Tayyip Erdoğan, Kıbrıs sorununa da değinerek, AB'nin 2004 yılında Güney Kıbrıs'ı AB üyeliğine kabul etmesinin bir hata olduğunu ve bu hatanın giderek büyüdüğünü ifade etti. Erdoğan Merkel'in de bunun bir hata olduğunu kendisine söylediğini belirtti, ancak Merkel bu ifadeye tepki vermedi.

Erdoğan Fransa’ya da yüklendi ve Türkiye’nin ‘üye adayı’ statüsüne rağmen AB zirvelerine artık çağırılmamasından Fransa’yı sorumlu tuttu. Erdoğan, aradaki görüş ayrılıklarına rağmen gerek eski Başbakan Gerhard Schröder, gerekse Angela Merkel yönetiminde Almanya'dan hep destek gördüklerini de söyledi.

Erdoğan salı günü yaptığı açıklamada da Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 100’üncü yıldönümüne denk gelen 2023 yılında AB üyeliğine karar verilmemesi durumunda AB’nin Türkiye’yi kaybedebileceği uyarısında bulunmuştu.

Merkel'den PKK ile mücadele taahhüdü

Erdoğan'ın Almanya gezisi öncesinde dile getirdiği PKK'ya destek eleştirisi de basın toplantısının gündemindeydi. Almanya Başbakanı Angela Merkel, Almanya’da da terör örgütü olarak sınıflandırılan PKK’ya karşı mücadelede Türkiye’ye yoğun destek taahhüdünde bulundu.

PKK’nın terörist faaliyetlerinin engellenmesi için Almanya’nın her şeyi yapacağını kaydeden Merkel, bunun, PKK’nın Almanya toprakları üzerinden eylemler planlaması durumunda da geçerli olduğunu söyledi. Almanya Başbakanı, bu bağlamda iki ülke içişleri bakanlıkları müsteşarları arasında görüşmelerin sıklaşacağını belirtti.

Erdoğan, PKK ile mücadele konusunda destek sözü vermesinden dolayı Merkel’e teşekkür etti. Bu konuda işbirliğinin şart olduğunu ifade eden Erdoğan, Avrupa Birliği’nin de bu mücadeleye destek vermesini istedi.

“Türkiye'nin güvenliğinden sorumluyuz”

Suriye'deki siyasî ve insanî kriz de basın toplantısında öne çıkan konular arasındaydı. Suriye konusunda Almanya'dan destek isteyen Erdoğan, Suriyeli mültecilerin durumuna da değinerek, “Küresel barışın arzulandığı bir dönemde bu tabii ki engellememiz gereken bir felakettir” diye konuştu.

Erdoğan “Almanya-Rusya ilişkileri, Almanya-Çin Halk Cumhuriyeti ilişkilerinin daha da hassasiyetle sürdürülmesi, bu süreçte inanıyorum ki önem arz ediyor” dedi.

Merkel de Suriye’deki durumun Türkiye açısından gerçek bir yük oluşturduğunu kaydederek Alman federal hükümetinin Türkiye'ye insanî alanda yardım teklifinde bulunduğunu kaydetti. Türkiye’nin Suriye ile ilişkiler konusunda itidalli tutumunu öven Merkel, “Türkiye’nin güvenliği konusunda sorumluluk hissediyoruz” diye konuştu.

Erdoğan BM’ye de Suriye'nin kuzeyinde oluşturulacak bir uçuşa yasak bölge konusunda anlaşmazlığı aşma çağrısında bulundu ve konunun BM Güvenlik Konseyi’nde ele alınması ve karara bağlanması gerektiğini söyledi.

Türkiye - İsrail ilişkileri

Merkel ile yaptığı görüşmede İsrail - Filistin sorununun yanı sıra Türkiye - İsrail ilişkilerinin gündeme geldiğini belirten Erdoğan, Mavi Marmara olayı sonrasında İsrail ile ilişkilerin normalleşebilmesi için ancak taleplerinin yerine getirilmesi gerektiğini vurguladı.

İsrail’in özür dilemesini, olayda hayatını kaybedenlerin yakınlarına tazminat ödemesini ve Gazze’ye yönelik ambargonun kaldırılmasını istediklerini belirten Erdoğan, bunların gerçekleşmemesi halinde ilişkilerin normalleşmeyeceğini belirtti.

“Çifte vatandaşlık imkânı yeniden tanınsın”

Erdoğan, Almanya'da yaşayan yaklaşık 3 milyon Türk kökenliye çifte vatandaşlık imkânı sağlanmasını da istedi ve Türk vatandaşları ya da Türk kökenli Alman vatandaşlarının bu imkâna sahip olmasını arzuladığını ifade etti. Erdoğan aynı zamanda Türkiye’de yaşayan 50 bin Alman vatandaşına da Türk vatandaşlığı için müracaat etmeleri çağrısında bulundu ve bunun iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilere katkı açısından da değerlendirilmesi gerektiğini söyledi.

İkili ilişkiler

Türkiye ile Almanya arasındaki ilişkilerde önümüzdeki aylarda hareketli günler yaşanması bekleniyor. Başbakan Erdoğan, kasım ayı sonunda Türkiye - Almanya Stratejik Konseyi adlı bir sürecin başlatılacağını söyledi. Bu çerçevede, Türkiye Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nun Berlin’de Alman mevkîdaşı Guido Westerwelle ile bir araya gelmesi planlanıyor. Erdoğan, kasım ayı sonunda başlatılacak sürecin başbakanlar düzeyinde devam ettirileceğini kaydetti.

Önümüzdeki yılin şubat ayı sonunda ise Almanya Başbakanı Angela Merkel’in Türkiye’yi ziyaret etmesi bekleniyor. Erdoğan, Merkel’in ziyareti sırasında İstanbul’da kurulması planlanan Türk-Alman Üniversitesi’nin temellerinin atılmasını temenni ettiklerini söyledi. Erdoğan, benzer bir üniversitenin Almanya’da da kurulmasını istediklerini, sözlerine ekledi.

© Deutsche Welle Türkçe

Haber: Jülide Danışman / Beklan Kulaksızoğlu

Editör: Başak Özay / Hülya Köylü

Erdoğan'ın Berlin'deki basın toplantısında yaptığı açıklamaları aşağıdaki linkten dinleyebilirsiniz.