Namibya, Çarşamba günü tarihinde ilk kez Alman birliklerinin Herero ve Nama halklarına yönelik soykırımını anma günü düzenliyor. Pazartesi günü açıklanan programa göre tören, başkent Windhoek'teki Parlamento Bahçeleri'nde mum ışığı nöbeti ve bir dakikalık saygı duruşuyla başlayacak ve ardından Cumhurbaşkanı Netumbo Nandi-Ndaitwah bir konuşma yapacak. Törene diplomatik misyon temsilcileri de davet edildi.

Tören için 28 Mayıs tarihinin seçilme sebebinin ise Alman kolonyal birimlerinin 1907 yılında bu tarihte uluslararası baskı nedeniyle, o dönem Güneybatı Afrika olarak adlandırılan bölgedeki toplama kamplarını kapatmak zorunda kalması olduğu belirtildi.

20. yüzyılın ilk soykırımı

Namibya 1884'ten 1915'e kadar Prusya İmparatorluğu'nun kolonisiydi. Herero ve Nama halklarının isyanları Alman sömürge birlikleri tarafından acımasız biçimde bastırıldı. Daha sonra dönemin Alman valisi Lothar von Trotha iki halkın da planlı biçimde infaz edilmesi talimatını verdi. On binlerce insanın hayatını kaybettiği bu katliam tarihçilere göre 20. yüzyılın ilk soykırımı olarak kayıtlara geçti.

2021 yılının Mayıs ayında Almanya bir uzlaşma anlaşması çerçevesinde 1904-1908 yılları arasında Herero ve Nama halklarına yönelik vahşeti ilk kez soykırım olarak tanıdı. Berlin 30 yıllık bir zaman diliminde bölgenin yeniden inşası için 1,1 milyar euroluk yardım teminatı verdi. Fonların ağırlıklı olarak mağdur halkların yaşadığı bölgelerdeki sosyal projelere ayrılması öngörüldü. Diğer yandan Almanya doğrudan tazminat ödemeyi kesin biçimde reddediyor.

Varılan bu anlaşmayla Herero ve Nama halklarına karşı işlenen suçlar tarihsel anlamda "soykırım" olarak tanınsa da hukuki anlamda tanınmıyor. Bu nedenle bu halkların anlaşmadan tazminat veya diğer hukuki hak talepleri doğmuyor.

Anlaşma ülkedeki muhalefet partileri ve Herero ve Nama halklarının temsilcileri tarafından eleştiriliyor. Eleştirilerin odağında, Almanya'yla yürütülen müzakerelerde mağdur halkların temsilcilerine yeterince yer verilmemesi yer alıyor. Bu gruplar, soykırımın uluslararası hukuk açısından da resmi olarak tanınmasını talep ediyor.

 

AFP / SÖ,ET

DW Türkçe'ye engelsiz nasıl ulaşabilirim?