NATO'nun İsveç ve Finlandiya'nın yaptığı başvurular sonrası başlatmayı planladığı üyelik sürecine Türkiye'den engel geldi.

Alman haber ajansı dpa'ya konuşan NATO kaynakları, Türkiye'nin karşı çıkması üzerine Kuzey Atlantik Konseyi'nin İsveç ve Finlandiya ile görüşmeleri başlatma kararı alamadığını söyledi.

NATO'nun karar organı olan Kuzey Atlantik Konseyi, Brüksel'de 30 üye ülkenin NATO büyükelçilerinin katılımıyla toplanarak İsveç ve Finlandiya'nın bugün resmen teslim ettiğiyazılı üyelik başvurusunu ele aldı.

Ancak NATO kaynaklarının dpa'ya verdiği bilgiye göre, güvenlik endişelerini dile getiren Türkiye şu aşamada NATO'nun bu iki ülkeyle üyelik görüşmelerini başlatmasına onay veremeyeceğini bildirdi.

Associated Press'in haberinde de üye ülkelerin görüşmelerin başlatılması konusunda konsensüs sağlayamadığı belirtildi, ancak diplomatların konunun hassasiyetinden dolayı hangi ülke ya da ülkelerin süreci tıkadığını açıklamak istemediği kaydedildi.

Litvanya Büyükelçisi Deividas Matulionis, İsveç ve Fin medyasına yaptığı açıklamada, elçilerin kendi ülkelerinin ulusal güvenliği hakkında görüş alışverişinde bulunduğunu söylemekle yetindi. Matulionis, "Görüşme bu konudaydı. Ama yorum yapmak Türkiye'ye kalmış" dedi.

İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyeliğine karşı çıkan Türkiye, bu yaklaşımına gerekçe olarak söz konusu ülkelerin PKK ve DHKP-C gibi örgütler konusundaki tutumunu gösteriyor. Ankara ayrıca bu iki ülkenin Türkiye'ye yönelik bazı silah satışlarına izin vermemesine tepkili.

Yoğun telefon diplomasisi

Diğer yandan Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, yaşanan NATO üyeliği kriziyle ilgili olarak Almanya, İsveç, Finlandiya, Birleşik Krallık ve ABD'li muhataplarıyla telefonda görüştü. Kalın, Türkiye'nin beklentilerinin karşılanmaması hâlinde İsveç ve Finlandiya'nın üyelik sürecinin ilerlemesinin söz konusu olmayacağını iletti.

Cumhurbaşkanlığı Sözcülüğünden yapılan açıklamaya göre Kalın, Almanya Başbakanı Dış Politika Danışmanı Jens Plötner, İsveç Dışişleri Bakanlığı Devlet Sekreteri Robert Rydberg, Finlandiya Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Petri Hakkarainen, Birleşik Krallık Ulusal Güvenlik Danışmanı Stephen Lovegrove ve ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan ile birer telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Cumhurbaşkanlığı Sözcülüğü, görüşme taleplerinin diğer ülkelerden geldiğini belirtti.

Türkiye'nin ulusal güvenlik kaygılarının giderilmesi için somut adımlar atılması yönündeki beklentisini bu görüşmelerde muhataplarına ilettiği açıklanan Kalın'ın, Ankara'nın beklentilerinin karşılanmaması durumunda üyelik sürecinin ilerlemesinin söz konusu olmayacağını söylediği belirtildi.

"Savunma sanayisi alanındaki haksız ihracat kısıtlamalarının kaldırılması ve müttefiklerin birbirine yaptırım uygulamaması konusunda Türkiye'nin ilkesel duruşu ve beklentisinin" dile getirildiği görüşmelerde, "terör örgütlerinin NATO üyesi ve diğer ülkelerdeki mevcudiyetine müsaade edilmesinin kabul edilemez olduğunun vurgulandığı" açıklandı.

Erdoğan'dan Türkiye'nin "hassasiyetlerine" saygı çağrısı

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, partisinin TBMM Grup Toplantısı'nda yaptığı konuşmada bu iki ülkenin NATO üyeliğine karşı olduğunu yinelerken "NATO'daki müttefiklerimizden bizim hassasiyetlerimizi anlamalarını ve destek vermelerini bekliyoruz. Türkiye'nin kendi sınırlarını korumadaki çabalarını anlamalarını bekliyoruz" demişti. "Siz bize teröristleri vermeyeceksiniz, sonra bizden NATO'ya girmek için destek bekleyeceksiniz" diyen Erdoğan, "PKK'ya destek verip üyelik için destek istemek tutarsızlıktır. Bize teröristleri iade etmeyen ülkelerin NATO üyeliğine 'evet' diyemeyiz. NATO'nun genişlemesi, bizim için hassasiyetlerimize gösterilecek saygı oranında anlamlıdır" ifadesini kullanmıştı.

İsveçli ve Fin diplomatların Türk yetkililerle görüşmek için Ankara'ya gelme planları hakkında daha önce kullandığı "Boşuna yorulmasınlar" ifadesini hatırlatan Erdoğan, "Pazartesi günü gelmek istiyorlamış, 'Boşuna yorulmasınlar' dedim, terör örgütleri hâlâ İsveç'te yürüyor" diye konuştu.

DW,dpa,AP/CÖ,BK