Geçen ekim ayında göreve gelen NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, NATO’nun şu anda, Estonya, Letonya ve Litvanya’ya yönelik olası bir tehlikede ancak bir kaç hafta içinde müdaheleye hazır hale gelebileceğini belirterek bu sürenin çok etkili bir biçimde aşağıya çekileceğini ifade etti. 2016 yılının sonunda 48 saat içinde çatışma bölgesine müdahele etme yeteneğine sahip bir güç oluşturacaklarını kaydeden Stoltenberg, buna yönelik çalışmaların önümüzdeki yılın ilkbahar aylarına başlayacağını dile getirdi. Geçiş sürecinde eldeki tüm imkanlarla Doğu Avrupa’daki birliklerin güçlendirileceğini ifade eden Stoltenberg, "Mızrak Ucu" olarak nitelendirdiği ani müdahele birliğinin ilk etapta Almanya’nın Münster kentinde konuşlu bulunan Alman-Hollanda Kolordusu’na ait askerlerden oluşacağını bildirdi. Genel Sekreter, bu geçici birliğin Polonya ve Baltık Ülkeleri’nin askerleri ile ortak tatbikatlar da yapacaklarını vurguladı. Stoltenberg aynı zamanda, Baltık Ülkeleri, Polonya, Romanya ve Bulgaristan’da kurulacak NATO üsleri ile gerekli durumlarda ani müdahele birliğinin lojistik, silah ve uzmanlarla destekleneceğini kaydetti.

Rusya'nın ilk tepkisi

Jens Stoltenberg'in bu açıklamalarına Rusya’nın tepkisi ise gecikmedi. Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Aleksey Meshkov, NATO’nun Kuzey Avrupa’daki istikrarı bozduğunu ve Rusya’nın sınırlarını korumak için elinden geleni yapacağını ifade etti. Stoltenberg ise Rusya’yı, özellikle Ukrayna konusunda uluslararası hukuka uymaya davet etti. Rusya’nın farklı bir yol izlemesi gerektiğini savunan Genel Sekreter, uluslararası hukuku, tüm ülkelerin egemenlik haklarını ve Avrupa güvenlik sistemini tanımasının hem Rusya hem de NATO için daha iyi olacağını kaydetti.

Rusya’nın, Ukrayna’nın doğusundaki ayrılık yanlılarına verdiği desteği kesmesini talep eden Stoltenberg, sözde yardım konvoylarının Ukrayna sınırını ihlal ettiğini dile getirdi. Öte yandan Stoltenberg’in perde arkasından Rusya ile diyaloğu geliştirmeye çalıştığı ve selefi Rasmussen’in aksine Rusya’ya karşı daha ılımlı bir dil kullandığı bildiriliyor. Brüksel’deki NATO diplomatlarının verdiği bilgiye göre Stoltenberg, Kırım’ın Ruslar tarafından işgal edilmesinden bu yana kesilen NATO Rusya Konseyi görüşmelerinin yeniden başlaması için de çaba gösteriyor.

'NATO'nun bu kadar gündemde olmasından rahatsızım'

NATO’nun Ukrayna krizine doğrudan müdahale etmeyeceğini belirten Stoltenberg, ancak isteyen NATO ülkelerinin Ukrayna’ya askeri malzeme yardımında bulunabileceklerini dile getirdi. Ukrayna ile Gürcistan’ın NATO’ya üye olma taleplerini de değerlendiren Jens Stoltenberg, her bağımsız ülkenin buna kendi başına karar vereceğini ve Rusya’nın buna karışamayacağını ifade etti. Stoltenberg, NATO’nun bu kadar çok gündemde olmasından da rahatsız olduğunu belirterek, birliğin yeniden böyle önemli bir rol oynamasının nedeninin daha tehlikeli bir dünyada yaşıyor olmaktan kaynaklandığını öne sürdü. Stoltenberg, böyle tehlikeli bir dünyayı kendisinin de iyi bulmadığını vurguladı.

NATO’nun, 13 yıl süren ve aralık ayı sonunda sona erecek Afganistan görevine de değinen Stoltenberg, bunun NATO tarihinin en uzun ve en zor görevi olduğunu, yeni yıldan itibaren ülkede kalacak küçük bir askeri grubun Afgan güvenlik güçlerine destek olmaya devam edeceklerini belirtti.

© Deutsche Welle Türkçe

Bernd Riegert