İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, Cumhuriyetçi Parti'nin daveti üzerine Kongre'de bir konuşma yaptı. Konuşmasında İran yönetimine yüklenen Netanyahu, nükleer silah geliştirmekten vazgeçme karşılığında İran'a yaptırımların hafifletilmesini öngören ve müzakereleri süren anlaşmayı eleştirdi. IŞİD’e karşı mücadelenin İran’ı dost kılmayacağını savunan Netanyahu, "Tahran her zaman ABD'nin düşmanı olacaktır" dedi.

Netanyahu'nun konuşması ABD, İsrail ve İran'da yankı yarattı. İsrail muhalefet lideri, İşçi Partisi Genel Başkanı İzak Herzog, Netanyahu'nun konuşmasının ABD ile İsrail arasındaki görüş ayrılığını derinleştireceğini söyledi.

Obama: 'Çözüm önerisi getirmedi'

Netanyahu'nun 40 dakikalık konuşmasını değerlendiren ABD Başkanı Barack Obama, "İsrail liderinin yeni bir şey söylemediğini" vurguladı. Obama, "Netanyahu'nun herhangi bir alternatif çözüm önerisi getirmediğine" dikkat çekti. Yaptırımların ya da askeri adımların çözüm getirmeyeceğini belirten Obama, nükleer müzarelerin sunduğu anlaşma fırsatını bir kenara itmenin büyük bir hata olacağına işaret etti.

Temsilciler Meclisi'nin Demokrat Parti azınlık lideri Nancy Pelosi, konuşmayı "Hırsımdan neredeyse ağlayacaktım" ifadesiyle değerlendirdi. Pelosi, "Netanyahu konuşmasıyla İran'la yürütülen nükleer müzakerelerin bir parçası olan ABD'nin zekâsına hakaret etmiştir" dedi.

Netanyahu'yu öven Temsilciler Meclisi'nin Cumhuriyetçi kanattan Başkanı John Boehner ise "İsrail liderinin nükleer anlaşmaya ilişkin derin ve partiler ötesi kaygıları dile getirdiğini" savundu.

Obama'ya 'Kongre çelmesi' hazırlığı

Senato'nun Cumhuriyetçi Partili Çoğunluk Lideri Mitch McConnell, İran'la nükleer programı konusunda imzalanacak muhtemel bir anlaşmanın Kongre'nin onayından geçmesini sağlayacaklarını açıkladı. Obama, anlaşmanın Kongre engeline takılmasını önlemek istiyor.

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Merziye Afham, Netanyahu'nun konuşmasını "İsrail'in İranofobik yaklaşımının yeni bir örneği" olarak tanımladı. "Netanyahu sıkıcı konuşmasında yalanlarını tekrarladı" diyen sözcü, "Mantık yoksunu ve aşırılık gündemlerini uluslararası politikaya dayatma çabalıyorlar" dedi. İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Afham, "Müzakerelerin sürdürülmesi ve İran'ın nükleer kavgaya son verme iradesi, İsrail'in planlarını etkisiz kılmıştır" dedi.

BM Güvenlik Konseyi'nin daimi üyeleri ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa ile Almanya'nın oluşturduğu 5+1 grubu ve İran arasında yürütülen müzakerelerde 1 Temmuz'a kadar nihai anlaşmaya varılması hedefleniyor. İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif ile ABD’li mevkidaşı John Kerry arasındaki müzakereler İsviçre’nin Montrö kentinde devam ediyor.

© Deutsche Welle Türkçe

DW/dpa/AFP/NH/HS