Hindistan, komşusu ve ezeli rakibi Pakistan’a, felaketin üstesinden gelebilmesi için beş milyon dolar teklif etti. Ancak bu yardımı kabul etmek Pakistan için, ülkenin içinde bulunduğu felaket ortamına rağmen oldukça hassas bir konu. Bu nedenle Pakistan, Hindistan’ın yardım teklifini kabul etmede kararsız. Pakistanlı siyaset bilimci Seyyad Nasır, Pakistan’ın tutumunu şöyle değerlendiriyor:

“Bu tereddüt, biraz da milli gururla ilgili. Diğer yandan, korkunç boyutlardaki böylesi bir felaket karşısında her tür yardımın memnuniyetle karşılanması gerekir. Ancak Pakistan hükümeti bunun politik sonuçlarını da düşünmek zorunda. Hükümet zayıflamış durumda. Medyada şu an hükümetin inanılırlığı ve kötü yönetim şekli tartışılıyor. Böylesi bir dönemde bir de Hindistan’ın yardımı kabul edilirse, hükümetin itibarı iyice zedelenebilir.”

Daha önce yardımlaşmışlardı...

İki ülke son on yılda yaşadıkları tüm gerginliklere rağmen, doğal afetlerde karşılıklı yardımlaştıkları da oldu. 2001 yılında Hindistan’ın Gujarat eyaletindeki Bhuj kentinde 25 bin kişinin hayatını kaybettiği depremin ardından Pakistan çadır, gıda maddesi ve battaniye göndermişti.

2005 yılında ise Keşmir’in Pakistan’a bağlı bölümünde 80 bin kişinin hayatını kaybettiği depremde Hindistan, dış dünyayla bağlantısı kopan köylere ulaşabilmek için helikopter gönderme teklifinde bulunmuştu. Ancak iki ülkenin de üzerinde hak iddia ettiği, iki ülke arasında bölünmüş Keşmir’in hassas konumu nedeniyle Pakistan yardım teklifini reddetmişti.

Keşmir sorunu

Dönemin Pakistan Devlet Başkanı Pervez Müşerref, Keşmir’in askerî açıdan çok hassas bir bölge olduğuna işaretle helikopterlerin Pakistanlı pilotlar tarafından kullanılmasını talep etmişti. Ancak buna rağmen, o dönem Keşmir’in Pakistan ve Hindistan yönetimindeki bölgeleri arasındaki sınırın açılmış olması, olumlu bir gelişme olarak değerlendirilmişti. Bu sayede Keşmir’in her iki bölgesinde yaşayan insanlar yeniden yapılandırma çalışmalarına katılabilmişti. Ve yine o dönem Hindistan 25 milyon dolar acil yardım teklifinde bulunmuştu.

1947’de İngilizler’den bağımsızlığın kazanılmasının ardından iki ülke üç kez savaşa tutuştu, defalarca savaşın eşiğine geldi. İki ülke arasında kalıcı barışı sağlamaya yönelik diplomatik çabalar başarısızlıkla sonuçlandı. Özellikle de 2008 yılında Hindistan’ın finans merkezi sayılan Mumbai’deki terör saldırısının ardından barış görüşmeleri ağır darbe aldı.

"Sivil hareket çok önemli"

Siyaset bilimci Seyyad Nasır, “Pakistan ile Hindistan arasındaki ilişkiler iki düzlemde ele alınmalı. Bir yanda, belirli bazı baskı ve mecburiyetler içindeki hükümetlerarası ilişkiler bulunuyor. Ancak halklar arasındaki diplomasi farklı işliyor. 12- 14 yıldır, iki ülkenin gazetecileri ve sivil toplum kuruluşları karşılıklı ziyaretlerde bulunuyor. Daha geçen hafta, Hintli gazeteciler selzedeler için Lahor’da yardım topladılar. Bu çok önemli. İki ülke arasındaki ilişkilerin düzelmesi adına çalışmaları için hükümetlere baskı yapmak, ancak bu sivil hareketlerin güçlenmesiyle mümkün “ diyerek, bu tür jestlerin, iki ülke sivil toplumlarının barış çabalarına büyük destek sağladığını belirtti.

© Deutsche Welle Türkçe

Priya Esselborn / Çeviren: Gezal Acer

Editör: Beklan Kulaksızoğlu