1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Petrol fiyatları tırmanıyor

Rolf Wenkel, Ajanslar30 Ekim 2007

Ortadoğu’daki siyasi gelişmeler uluslararası mali piyasaları etkiliyor. Petrol, rekor üzerine rekor kırarak yükselirken yatırımcı altına yöneliyor. Amerikan ekonomisindeki olumsuz gelişmeler AB'yi de etkiliyor.

Petrol fiyatları hızla 100 dolar seviyesine ilerliyor.
Petrol fiyatları hızla 100 dolar seviyesine ilerliyor.Fotoğraf: dpa

Yeni haftayla birlikte petrol fiyatları artış trendine kaldığı yerden devam etti. ABD hafif petrolünün varil fiyatı 93,20 doları buldu. Brent türü Kuzey Deniz ham petrolünün varili de 89,90 dolara yükseldi. OPEC ham petrolünün varil fiyatı ise Cuma günü iki dolarlık artışla 84,80 dolara ulaştı.

OPEC uzmanlarına göre petrol fiyatlarının artışında Irak’ın kuzeyindeki durum ve ABD yönetiminin İran ile ilgili aldığı yeni yaptırım kararları etkili oluyor. Ancak gözlemciler fiyatların patlamasında önemli bir başka etken olarak uluslararası piyasalardaki spekülatif hareketlere işaret ediyorlar.

Euro’dan yeni rekorlar

Euro da piyasalarda yeni rekorlara imza atıyor. Euro/dolar paritesi zaman zaman 1,4437 doları buldu ve böylece 1,44 hattını aşarak yeni bir rekor kırdı. Döviz uzmanları gelişmede Euro’nun güç kazanmasından çok gayrımenkul krizinden etkilenen doların güçsüzlüğünün etkili olduğuna dikkat çekiyorlar. Geçen günlerde birçok ABD bankası üçüncü çeyreğe ilişkin olumsuz rakamlar yayınladılar. ABD finans piyasalarında olumsuz yankılanan bir başka gelişme ise sektörün önemli gruplarından Merrill Lynch bankasının yönetim kurulu başkanı Stanley O’Neal’in görevine son verileceği yönündeki haberler oldu. Gözlemciler üçüncü çeyreğe dair 2 milyar dolarlık zarar beyan eden Merrill Lynch’ün toplam zararının 10 milyar doları aşacağı öngörüsünde bulunuyorlar.

“FED faizleri indirecek” beklentisi

ABD Merkez Bankası'nın (FED) faiz oranlarını yeniden indireceği beklentisi, doları zayıflatan bir başka gelişme olarak değerlendiriliyor. ABD Merkez Bankası faizleri 4,75’ten 4,5’e indirerek bir yandan resesyonu önlemek diğer taraftan piyasaya nakit aktarmayı hedefliyor. Ancak ABD ekonomisini olumlu etkileyecek bu adımın Avrupa açısından tam aksi yönde bir etki yaratması bekleniyor. Dolar karşısında değen kazanacak Euronun, enflasyonu körüklemesi bekleniyor. Değer kazanan Euro Avrupa ihracatını da olumsuz etkileyecek. Alman Makine Üreticileri Birliği’ne (VDMA) göre döviz piyasalarındaki gelişmelerin kar marjlarını erittiğini ve sipariş iptallerine yol açtığını belirtiyor. Sektör temsilcilerine göre sipariş listelerinin kabarık olması dolar/euro paritesindeki aleyhlerindeki gelişmenin iş akışını aksatmasına engelliyor.

Altın 800 dolar seviyesine yöneldi

Artan petrol fiyatları ve zayıf dolar yatırımcıyı altına yönlendiriyor. Altının ons fiyatı ortalama 792 dolara ulaştı. 800 dolar sınırına istikrarlı yükselişini sürdüren altın son 28 yılın en yüksek seviyesini gördü. Yükselişte altına olan talebin hızla artışı etkili oluyor. Ortadoğu’da altına olan talep bu yılın ikinci çeyreğinde yüzde 20’lik artış kaydetti.

İran fiyatlardan memnun değil

İran yönetimi, rekor düzeye ulaşan petrol fiyatından ''memnun'' değil. İran gazetesine konuşan Petrol Bakan Vekili Gulam Hüseyin Novzeri, 90 doları aşan petrol fiyatları konusunu değerlendirirken, “petrol fiyatındaki artışa rağmen üretici ülkelerin eline bir şey geçmediğini” söyledi. Petrolün halihazırdaki fiyatının gerçek fiyat olmadığını ifade eden Novzeri, doların değerindeki aşırı düşüşe işaret ederek, petrol fiyatlarının 5 yıl öncesiyle mukayese edildiğinde reel değerin 47 dolar olduğunu belirtti.

İran, günlük 4,3 milyon varillik petrol üretimiyle, OPEC ülkeleri arasında ikinci, dünya genelinde ise dördüncü büyük petrol üreticisi durumunda bulunuyor.