Petrolde üretim artışı çözüm olmayacak
9 Haziran 2004Alman Rafinericiler Birliği, OPEC kararrının benzin pompalarına yansıyacağına ihtimal vermiyor. Kararı zaten beklediklerini, ancak benzinin hiç ucuzlamadığını belirten birlik sözcüsü Meyer-Bukow, "fiyatların düşmemesinde psikolojik faktörler rol oynuyor, yoksa piyasadaki petrol miktarı talebi fazlasıyla karşılayabilirdi" diyor.
Ortadoğu'daki istikrarsızlığın rolü
Uzmanlar dünya petrol piyasasındaki durumu iki ana etmene bağlıyorlar. Ortadoğu'daki siyasi istikrarsızlıktan kaynaklanan terör endişesi ile Çin ve ABD’nin petrole doymamaları. OPEC ne yaparsa yapsın bu faktörler daha uzun süre piyasaya nefes aldırmayacak. Ham petrol üretim kapasitesinin artan ihtiyacı karşılamaya yetmeyeceği endişesi de sürüyor. Ortadoğu’daki istikrarsızlık üretim kapasitesinin arttırılmasına da imkan tanımıyor. 1990’lı yıllarda ham petrol varil fiyatının tabana oturması nedeniyle ek kapasite yatırımı yapılmadığı için üretimi arttırma kararını uygulamak ta zorlaşıyor.
ABD talebi piyasayı "kurutuyor"
Benzin fiyatının anormal oranlarda artmasının nedeni de maliyete bağlı. Yılbaşından bu yana ham petrol fiyatı % 20 oranında artarken, benzinin üretim maliyetindeki artış % 50’yi buluyor. ABD’den gelen yüksek benzin talebinin dünya piyasasını kuruttuğunu belirten Meyer-Bukow, "Yerli rafineriler ihtiyacı karşılamaya yetmediği için dünya piyasasından benzin çeken ABD’nin, bu önemli akaryakıtın aşırı oranlarda pahalanmasına yol açtığını" söylüyor.
Terör, paniğe yol açıyor
Alman Sanayi ve Ticaret Odaları Birliği ise, OPEC’in üretimi arttırma kararı almasından sonra varil fiyatının 30 dolara kadar düşebileceğini tahmin ediyor. Ama bunun için de, terör tehlikesinin abartılmasından kaynaklanan psikolojik paniğin yerini gerçekçiliğe bırakmasının şart olduğunu bildiriyor. Birlik sözcüsü Axel Nitschke bir radyoya verdiği demeçte, "ham petrol fiyatı eşittir terör riski artı, hızlı global canlanmanın yol açtığı talep artışı" demişti. Nitschke, fiyat artışının 1970’lerdeki oranları bulmaması nedeniyle dünya ekonomisinin petrol şokuna kapılma tehlikesinden söz edilemeyeceğini de sözlerine eklemişti.
Sanayi ülkelerinin yumuşak karnı
Almanya’nın önde gelen Ticari bankalarından West LB’nin emtia borsaları uzmanı Ulrich Hombrecher de DW Televizyonu'na yaptığı açıklamada, mevcut varil fiyatının ekonomik canlanmayı rahatsız edebileceğini, ancak frenleyemeyeceğini savundu. Uzman "Ekonomik gelişme tahminlerinin değiştirilmesi için varil fiyatının 45 dolarda çakılıp kalması gerekir, teröristler de ham petrolün sanayi ülkelerinin yumuşak karnı olduğunu bildiklerinden, petrol tesislerini sabote etmek için ellerinden geleni yapacaklardır" dedi. Hombrecher, spekülasyona kaçmayıp realist bir gözle bakıldığında, mevcut fiyat düzeyinin global büyüme hızını ancak çeyrek puan düşürtebileceğini de sözlerine ekledi.