Polonya'da Cumhurbaşkanlığı seçimini Nawrocki kazandı
2 Haziran 2025
Polonya'da Pazar günü yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimini, sağ muhafazakâr aday Karol Nawrocki'nin kazandığı duyuruldu. Polonya Seçim Kurulu'nun Pazartesi sabahı açıkladığı resmi sayılara göre, Nawrocki aldığı yüzde 50,89 oy ile sandıktan galip çıktı. Başkent Varşova'nın belediye başkanı, Avrupa Birliği (AB) yanlısı Rafal Trzaskowski'ye verilen oyların ise yüzde 49,11'de kaldığı bildiriliyor.
Rakibi Trzaskowski'den farklı olarak Brüksel'e mesafeli yaklaşan 42 yaşındaki Nawrocki'nin cumhubaşkanlığında, AB ve NATO açısından önemli bir ülke olan Polonya'nın iç ve dış siyasetinde değişiklikler olacağı tahmin ediliyor.
PiS'in intikamı
Resmi olarak herhangi bir partiye üyeliği bulunmayan Nawrocki, seçimlere ülkenin en büyük muhalefet partisi olan, sağ muhafazakâr Hukuk ve Adalet'in (PiS) adayı olarak girmişti. 2015 ile 2023 yılları arasında Polonya'da iktidarda olan parti, özellikle adalet sisteminin siyasetin güdümüne soktuğu ve kuvvetler ayrılığını zedelediği gerekçesiyle Brüksel'in sıklıkla tepkisini çekmişti.
2023'te, Eski AB Konseyi Başkanı Donald Tusk'un başbakanlığında kurulan merkez-sol ittifak, PiS iktidarı dönemindeki uygulamaları her ne kadar değiştirmeye çalışsa da, Nawrocki'nin selefi olan ve onun gibi PiS partisi adayı olarak göreve gelen Andrzej Duda ile devamlı bir siyasi sürtüşme halinde idi. Duda'nın sahip olduğu güçlü veto hakkı ile Tusk'un reform planlarını engellemesi sebebiyle Başbakan Tusk, liberal aday Trzaskowski'nin seçimleri kazanmasını umuyordu.
İki dönem cumhurbaşkanlığı görevinde bulunan Duda, 10 yıllık görev süresinin ardından yasalar gereği üçüncü kez aday olamadı.
Polonya'da cumhurbaşkanının yetkileri sınırlı olmakla birlikte, ordunun başkomutanı sayılıyor, dış politikaya yön veriyor ve yasa çıkarma veya yasaları veto etme hakkına sahip bulunuyor.
Avrupa'dan tebrik mesajları
Nawrocki'nin seçimi kazanması üzerine Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen Bluesky hesabı üzerinden yayınladığı mesaj ile Polonya'nın yeni cumhurbaşkanını tebrik etti. "AB'nin Polonya ile çok iyi iş birliğini sürdüreceğinden emin olduğunu" ifade eden von der Leyen, "Ortak vatanımızın güvenliği ve refahını sağlamak için birlikte çalışalım" dedi.
Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier de Nawrocki'yi tebrik ettiği mesajında Almanya ile Polonya arasındaki dostluğa vurgu yaptı. "Birlikte halklarımız arasındaki dostluğu güçlendirelim" diyen Steinmeier, Almanya'nın geçmişte Polonya'ya yaşattığı acıların bilincinde olduğunu ifade etti. "Polonya ve Almanya'nın bugün Avrupa Birliği ve NATO'da yakın ortaklar olarak yan yana durmasından dolayı müteşekkiriz" diyen Steinmeier, "Avrupa'nın güvenlik, özgürlük ve refahını güvence altına almak için demokrasi ve hukukun üstünlüğü temelinde birlikte çalışmalıyız" dedi. Steinmeier, Polonya'nın yeni cumhurbaşkanını Berlin'e davet etti.
Nawrocki'ye Trump'tan destek
Seçim kampanyasını "Önce Polonya" sloganı ile yürüten Nawrocki'nin, Duda gibi Tusk hükümetinin seçim vaatlerini hayata geçirmesini engelleyeceği tahmin ediliyor.
Nawrocki, 2021'den bu yana milliyetçi tarihsel söylemi benimseyen Ulusal Hafıza Enstitüsü'nün yöneticiliğini yürütüyordu. Nawrocki'yi destekleyenler, yeni seçilen cumhurbaşkanının geleneksel ve vatansever değerleri yansıttığını belirtiyor. Kürtaja ve LGBTİ+ bireylerin görünürlüğüne karşı çıkanlar, Nawrocki'nin sahip oldukları geleneksel değerleri yansıttığını ifade ediyor.
Nawrocki, seçim öncesinde ABD Başkanı Donald Trump'ın da dolaylı olarak desteğini aldı. ABD'li muhafazakâr aktivistler ve siyasetçilerin oluşturduğu Muhafazakâr Politik Eylem Konferansı (CPAC) Nawrocki'ye destek için seçim öncesinde Polonya'da toplandı. Trump'ın yanından yer alan önemli siyasetçilerden ABD İç Güvenlik Bakanı Kristi Noem, toplantıda yaptığı konuşmada Nawrocki'den övgü dolu sözlerle bahsederek, Polonyalı seçmene Nawrocki'ye oy verme çağrısı yaptı.
dpa, AP/JD,ET