Fransa’dan 1 Ocak’ta AB Dönem Başkanlığını devralan Çek Cumhuriyeti 6 aylık görev dönemi boyunca uygulamayı planladığı resmi programını açıkladı. Prag’da açıklanan programda ekonomik krize çözüm arayışlarından, siyasi uzlaşma hedefleri ve AB’nin doğudaki komşularıyla ilişkilerin geliştirilmesinden, son dönemde gündemi yoğun olarak meşgul eden enerji konusu yer alıyor.

AB’nin yeni Dönem Başkanı Çek Cumhuriyeti’nin hazırladığı resmi program oldukça iddialı hedefleri kapsıyor. Çek Cumhuriyeti Başbakanı Mirek Topolanek dönem başkanlığı süresince özellikle enerji, ekonomi ve AB’nin dünya politikasındaki yerini güçlendirmek olarak sıraladı. Topolanek, programın uzun ve itinalı bir çalışmanın ürünü olduğunu belirtti: “Bu program iki yıllık titiz bir çalışmanın sonucudur. Sadece hükümet değil ülkedeki birçok uzman bunun üzerinde çalıştı.”

Moskova ve Kiev’e çağrı

Son dönemde Rusya ve Ukrayna arasında artan doğalgaz anlaşmazlığıyla birlikte yaşanan nakil sıkıntısı, AB’nin yeni dönem başkanı Çek Cumhuriyeti’ni de rahatsız ediyor. Çek Cumhuriyeti’nin Avrupa Bakanı Alexandr Vondra, mevcut sert kış koşullarında doğalgaz sevkiyatındaki kesintinin kabul edilemez olduğunu belirtti: “Dönem Başkanı olarak Çek Cumhuriyeti ve AB Komisyonu durdurulan doğalgaz sevkiyatının derhal yeniden başlamasını ve Rusya ile Ukrayna’nın pazarlıklara devam etmesini istiyor. Zira şu anki durum uzun vadede dayanılamayacak gibi görünüyor.”

Çek Başbakanı Topolanek ise mevcut enerji sıkıntısının ciddi bir sorun olduğunu söyledi ve hem Rusya hem de Ukrayna’ya sorunun bir an önce aşılması için baskıyı arttıracakları sözünü verdi. Başbakan, birliğin öncelikli hedefleri arasında Rusya’dan enerji bağımlılığını azaltmanın yer aldığını belirtti: “Hedeflerimiz arasında Avrupa’da enerji tedarikinin iyileştirilmesi yer alıyor. AB üyeleri dışındaki ülkelerden gelecek enerjiye bağımlı olmamalıdır. Bu konuda özellikle Baltık ülkeleriyle ilişkilerimizi güçlendirmeyi istiyoruz.”

AB’nin yeni dönem başkanı Çek Cumhuriyeti küresel ekonomik krize çözüm bulmak için de kolları sıvadı. Çek Cumhuriyeti’nin Avrupa Bakanı Vondra, AB’de daha az kural ve daha fazla özgürlükten yana olduklarını kaydetti: “Bürokrasinin azaltılması önemli bir konu. Zira bu hiç şüphesiz ekonomik krize çözüm yollarından bir tanesi. Özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler için bürokrasi baskısının azaltılması gerekiyor.”

Doğu açılımı gündemde

Çek Cumhuriyeti’nin iddialı olduğu diğer bir konuysa iyi geçindiği AB’ye komşu ancak üye olmayan doğu ülkelerle ilişkileri güçlendirmek. Başbakan Topolanek, kendi dönem başkanlıkları sırasında AB’nin bu fırsattan istifade edebileceğini söyledi: “Doğu’daki komşularımızla ilişkilerimizi geliştirmek ve böylece AB’nin dış politikasında bir denge oluşturmak istiyoruz. Zira bu bölge bünyesinde sosyal ve ekonomik alanda birçok riski barındırıyor.”

Çek Cumhuriyeti daha AB Dönem Başkanlığı’nı üstlenmeden ülkeye, özellikle ekonomi ve dış politikalar açısından AB’yi uygun şekilde temsil edemeyeceği eleştirileri yöneltiliyordu. Çek Cumhurbaşkanı Vaclav Klaus’un AB içinde tartışmalara yol açan açıklamaları da bu görüşleri destekler nitelikteydi. Ancak Çek Başbakan Topolanek, Cumhurbaşkanı’nın söylemlerinin rahatsız edici olarak algılanmasına gerek olmadığını ve bunu bir zenginlik olarak algıladığını belirtti:

“Vaclav Klaus medyada adeta bir canavarmış gibi yansıtılıyor. Ancak birçok konuda Avrupa’daki genel düşünce tarzıyla örtüşmeyen farklı görüşlere sahip olması bence olumlu.”