Rus eski gizli servisi KGB geçmişi olan işadamı Andrey Lugovoy, eski ajan Aleksander Litvinenko'yu Londra'da öldürmekle suçlanıyor. Olay 2006 yılında Rusya ile zanlının iadesini isteyen İngiltere arasında diplomatik gerginliğe yol açmıştı. Tartışma geçici olarak, Lugovoy'un Rus parlamentosuna seçilip dokunulmazlık hakkı kazanmasıyla sona erdi. Ancak Lugovoy'un artık yeni bir düşmanı var: İnternetteki kışkırtıcılar.

Sağ popülist Vladimir Jirinovski liderliğindeki Liberal Demokrat Parti'den milletvekili seçilen Lugovoy, Soçi'deki Olimpiyat Oyunları ile eş zamanlı olarak 1 Şubat 2014 tarihinde yürürlüğe girecek olan internet kullanımının kısıtlanmasını getiren yasanın yazarlarından biri.

Söz konusu yasa, güvenlik görevlilerinin internet sayfalarını sunucu üzerinden engelleme yetkisini genişletiyor. Gelecekte, internet servis sağlayıcılarından radikal görüşler ya da çocuk pornografisi içeren sitelerin yanı sıra kitle gösterilerine katılım çağrısı yapan internet sitesi ya da sosyal paylaşım sitelerinin de engellenmesini talep edebilecekler.

İnternet aktivisti Aleksey Sidorenko, “Facebook'taki her protesto çağrısı, telekomünikasyon yetkililerinin, söz konusu yorumu silmedikleri sürece firmaların tüm ülke genelindeki ağlarını engellemesine izin veriyor” dedi.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in 2012 yılında tekrar seçilmesinden bu yana, Rusya'da internet üzerindeki kontroller daha da arttı. Seçim, o dönem özellikle Moskova ve St. Petersburg'da protestolara yol açmış ve Facebook gibi sosyal paylaşım siteleri üzerinden protesto çağrıları yapılmıştı. Yeni hükümet seçim sonrası ilk iş olarak internet kontrollerini sertleştirmeye başlamış ve internetin engellenmesine yönelik yasanın ilk versiyonu, Putin'in seçilmesinden iki ay sonra yürürlüğe girmişti.

Rus gizli servislerini izleyen http://agentura.ru/english/ adlı sitenin yöneticisi Andrey Soldatov, “Protestolar sırasında Facebook popüler oldu. Gizli servisler o zaman yabancı sunucularla nasıl başa çıkmaları gerektiği konusunda hiçbir fikirleri olmadığını fark etti” şeklinde konuştu.

Snowden etkisi

Soldatov ve Sidorenko, Sınır Tanımayan Gazeteciler örgütü tarafından Rusya'da internet konusundaki gelişmeler hakkında bilgi vermek üzere Berlin'e davet edildi. Örgütün basın özgürlüğü listesinde, Rusya altı sıra gerileyerek 148'inci sıraya düştü.

Rusya, geçen yıl NSA eski çalışanı Edward Snowden'a sığınma hakkı vererek şaşırtmıştı. Ancak gizli servis uzmanı Soldatov, Rus halkı ve diğer pek çok ülkede bir kahraman olarak görülen Snowden'a sığınma hakkının verilmesinin, ülkede internet özgürlüğü konusunda olumlu bir etki yaratmadığını söylüyor. Tam aksine hükümete sadık politikacıların Snowden'ın ifşa ettiği verileri, Rus vatandaşlarını ABD firmalarından koruma gerekçesiyle internet kontrollerinin sertleştirilmesinin teşvikinde kullandıklarını kaydediyor. Sidorenko ise Rus yetkililerin sistemlerini ABD Ulusal Güvenlik Kurumu NSA'in bir benzeri haline getirmek için güncelleştirmeye çalıştığı uyarısında bulunuyor.

© Deutsche Welle Türkçe

DW, MB/BS/EC