Binaların çoğu yıkılmış vaziyette, birçok hastane faaliyetlerini durdurmak zorunda kaldı, gıda kıtlığı had safhada: Gazze Şeridi'ndeki durum, ciddi bir felaket boyutuna ulaştı. İki milyondan fazla insanın yaklaşık yüzde 90'ı bölge içinde yerinden edilmiş durumda, bazıları ise defalarca yer değiştirdi.

Birleşmiş Milletler (BM) İnsani İşler Koordinasyon Ofisi'ne (OCHA) göre, Deyr el Balah için verilen son tahliye emriyle Gazze Şeridi'nin yüzde 87,8'i tahliye bölgesi veya askerî yasak bölge ilan edildi. Salı günü yapılan açıklamada, nüfusun Gazze Şeridi'nin yüzde 12'sine sıkışmış durumda olduğu belirtildi.

İsrail üzerinde uluslararası baskı artıyor. Aralarında Fransa ve İngiltere'nin de bulunduğu 28 devlet, savaşın sona ermesini talep ediyor.

7 Ekim 2023'ten bu yana kaç kişi öldü?

OCHA'nın verilerine göre, Gazze Şeridi'nde 7 Ekim 2023'te başlayan savaştan bu yana Filistin tarafında 58 bin 380 kişi hayatını kaybetti (15 Temmuz 2025 itibarıyla). Bunların arasında çok sayıda kadın ve çocuk da bulunuyor. İnsani yardımların koordinasyonundan sorumlu olan OCHA, bu rakamları Gazze'deki Sağlık Bakanlığının verilerine dayandırıyor.

Gazze'deki Sağlık Bakanlığı, Hamas'ın kontrolünde. Hamas, birçok Batı ülkesi tarafından terör örgütü olarak tanımlanıyor. Rakamlar bağımsız olarak doğrulanamıyor ancak şu ana kadar tek kaynak bu. Ancak diğer araştırmalar, rakamların Gazze'deki bakanlık tarafından belirtilenden çok daha yüksek olabileceğini düşündürüyor.

Uluslararası bir araştırma ekibinin incelemesine göre, bu yılın Ocak ayına kadar 80 binden fazla Filistinli öldürülmüş olabilir. Bu veriler, popüler bilim dergisi Nature'da yayımlandı. Dergi, söz konusu veriyi Haziran sonunda Londra Üniversitesi Royal Holloway College'dan Michael Spagat liderliğindeki araştırma ekibinin Gazze savaşına dair yaptığı son araştırmasına dayandırdı.

Gazze'deki savaş, Hamas'ın 7 Ekim 2023'te İsrail'e düzenlediği saldırıyla tetiklendi. Hamas, yaklaşık bin 200 kişiyi öldürmüş ve 251 kişiyi Gazze Şeridi'ne rehin olarak kaçırmıştı. Resmî İsrail verilerine göre, İsrail'den kaçırılan 50 kişi hâlâ Gazze Şeridi'nde tutuluyor ve bunlardan en az 20'sinin hayatta olduğu tahmin ediliyor. Times of Israel'in Salı günü bildirdiğine göre, savaşta 895 İsrail ordusu mensubu öldü.

Gazze Şeridi'nde kaç kişi açlık çekiyor?

Yaklaşık iki yıldır süren savaşın ardından Gazze Şeridi'ndeki tedarik durumu dramatik olarak kabul ediliyor. Birçok Filistinli açlık çekiyor, çoğu zaman en temel ihtiyaçlar bile eksik. Almanya merkezli açlıkla mücadele kuruluşu Welthungerhilfe'ye göre, Nisan ayı başında kalan 25 fırının tamamı kapanmak zorunda kaldı. Welthungerhilfe'den DW'ye yapılan açıklamaya göre, bölgedeki 177 toplu mutfağın çoğunun stokları tükenmiş durumda.

BM Dünya Gıda Programı (WFP) yetkililerinin DW'ye yaptığı açıklamada da Gazze'deki neredeyse her üç kişiden birinin günlerce hiçbir şey yemediği belirtiliyor. Çoğu için gıda yardımı, herhangi bir yiyecek elde etmenin tek yolu. DW'nin araştırmalarına göre, birçok yardım kuruluşunun da referans aldığı Mayıs 2025 tarihli en son Entegre Gıda Güvencesi Aşama Sınıflandırması (IPC) raporuna göre, Gazze Şeridi'ndeki tüm nüfus akut gıda güvensizliği yaşıyor (IPC Seviye 3). Bu seviye, gıda seçeneklerinin sınırlı olduğu ve insanların ihtiyaç duydukları kaloriyi almak için aşırı çaba sarf etmeleri gerektiği anlamına geliyor.

IPC'ye göre, Gazze Şeridi'nde 470 bin kişi ise felaket boyutunda açlık tehlikesi altında (IPC Seviye 5). Bu, açlık nedeniyle akut yaşam tehlikesi anlamına geliyor. Ayrıca önümüzdeki aylarda 71 binden fazla çocuğun ve 17 bin annenin akut yetersiz beslenme nedeniyle acil tedaviye ihtiyacı olacağı tahmin ediliyor. BM Dünya Çocuklara Yardım Fonu UNICEF'e göre, akut yetersiz beslenmiş kabul edilen çocuklar, yaşlarına uygun ağırlığın yüzde 80'inin altında olan çocuklardır.

Sınır Tanımayan Doktorlar yardım örgütünün ekipleri de Temmuz ortasında "akut yetersiz beslenme" vakalarında büyük bir artış tespit etti. Sivil toplum kuruluşuna (STK) göre, sağlık merkezlerinde şu anda yüzlerce kadın ve çocuk ağır ve orta derecede yetersiz beslenme nedeniyle tedavi görüyor ve bu eğilim önemli ölçüde artıyor. Hamas kontrolündeki Gazze Sağlık Bakanlığına göre, her gün insanlar açlıktan ölüyor; bunların çoğu çocuk. Sadece geçtiğimiz salı günü 15 açlık ölümü kaydedildi.

Gazze'deki hastalar nerede tedavi edilebilir?

Gazze'deki tıbbi bakım da giderek zorlaşıyor. Sınır Tanımayan Doktorlar örgütünün Temmuz ortasındaki değerlendirmesine göre, şu anda hiçbir hastane tam olarak işlevsel değil. Hâlâ faaliyette olan tesisler, kapasitelerinin çok üzerinde bir yükle karşı karşıya. Yardım örgütüne göre, bölgede tedavi koşulları felaket boyutunda: Çoğu hastanede elektrik ve temiz su yok.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Haziran sonunda 36 hastaneden 18'inin hala kısmen faaliyette olduğunu bildirdi. Temel sağlık hizmeti veren doktor muayenehaneleri, ambulanslar ve STK yardım merkezlerinin sadece yüzde 40'ı hâlâ kısmen işlevsel durumda. Sahra hastanelerinin de sadece ikisi tamamen sağlam durumda.

Gazze Şeridi'ne ne kadar yardım ulaşıyor?

İsrail, ilkbaharda 11 hafta boyunca Gazze Şeridi'ne insani yardımları engellemiş ve durumu daha da kötüleştirmişti. Her şey giderek daha da kıtlaşıyor. Gıda, su, ilaç ve hastanelerin ve halka açık toplu mutfakların çalışması için gerekli olan yakıt ya yok denecek kadar az ya da tümüyle tükenmiş durumda.

İsrail ve ABD tarafından desteklenen Gazze İnsani Yardım Vakfı (Gaza Humanitarian Foundation-GHF), Mayıs sonundan bu yana birkaç dağıtım merkezinde gıda dağıtıyor. Ancak GHF dağıtım noktalarının yakınında, son günlerde de olmak üzere, ölümcül olaylarla ilgili raporlar gelmeye devam ediyor. Yardım kuruluşları, uzun süredir insani yardım malzemelerini bölgeye kendilerinin getirmesine izin verilmesini talep ediyor.

Dünya Gıda Programı (WFP) tarafından DW'ye yapılan açıklamada, 21 Mayıs'taki yardım ablukasının sona ermesinden bu yana Gazze Şeridi'ne günde ortalama 20 ila 30 WFP gıda kamyonunun ulaştığı belirtildi. Teslim edilen miktarın, Gazze Şeridi'ndeki iki milyondan fazla insanın hayatta kalmak için ihtiyaç duyduğu miktarın sadece küçük bir kısmı olduğu ifade edildi. Ateşkes sırasında günde 600 ila 700 kamyon sınırı geçiyordu.

DW Türkçe'ye engelsiz nasıl ulaşabilirim?