Avrupa ülkelerinde panik yaratan Rusya ile Ukrayna arasındaki “doğalgaz savaşı”nda karşılıklı suçlama ve hakaretlerden sonra yeniden ateşkes sağlanması umudu belirdi.

Gaz ihtiyacının yaklaşık yüzde 25’ini Rusya’dan sağlayan Avrupa Birliği’nin çıkmaza sürüklenen sorunda devreye girmesi ardından hızlı gelişmeler yaşandı.

Kiev’in, Rus transit gazının Ukrayna topraklarından taşınması sürecinde Avrupalı gözlemcilerin gaz ölçüm istasyonlarını denetlemesini kabul etmesiyle sorunun çözüldüğü sanıldı.

Ancak, Rusya Devlet Başkanı Dmitriy Medvedev, pazar gecesi sert bir açıklama yaparak, Ukrayna’nın imzaladığı anlaşmanın Moskova’nın imza koyduğu özgün belge olmadığını, bazı değişiklikler yapıldığını söyledi.

Medvedev, Ukrayna tarafının anlaşmaya eklediği değişiklikler için “Bizimle dalga mı geçiyorlar!”sözleriyle sert tepki gösterdi.

Moskova’yı kızdıran, anlaşmaya eklenen protokolde Ukrayna’nın haklı olduğunun iddia edilmesi.

Avrupa’nın gazını kim çaldı

Örneğin sonradan eklenen bir maddede Ukrayna’nın Rus transit gazını Avrupa ülkelerine eksiksiz aktardığı, dolayısıyla gazı çalmasının söz konusu olmadığı yazılı.

Bir başka maddede ise, Avrupa Birliği üyeleriyle Türkiye’ye giden gazın kesilmesinde Ukrayna’nın herhangi bir sorumluluğu bulunmadığı savunuldu.

İşte, Rusya’nın Avrupa Birliği ile imzaladığı anlaşmaya Ukrayna’nın bu maddeleri eklemesi pazar gecesi işleri yeniden karıştırdı ve Medvedev hükümete anlaşmayı yeni şekliyle kesinlikle imzalamama talimatı verdi.

Rusya’nın sert tepkisi ardından Avrupa Birliği yöneticilerinin telefon trafiği gece boyunca devam etti.

Sonunda Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso, Ukrayna Başbakanı Yulia Timoşenko’nun anlaşmanın özgün şeklini imzalamayı, yani değişiklikler yapmamayı kabul ettiğini açıkladı.

Rus İnterfaks Ajansı haberi,”Kiev Brüksel’den gelen telefonla ikna oldu”diye duyurdu.

Avrupa Birliği’nin ağırlığını koymasıyla iki ülkenin er ya da geç transit gaz konusunda uzlaşmaya yanaşacağı düşünülüyor.

Ancak böylece sadece sorunlar dondurulmuş olacak.

Klan kavgası

Son bunalımın ortaya koyduğu en önemli gerçek, Rusya’nın şimdiki Ukrayna yöneticileriyle köprüleri tamamen atması.

Moskova, Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yuşçenko ile Başbakan Timoşenko arasında “klan kavgası” yaşandığını, Ukrayna’nın Rusya’dan aldığı gazı kendi halkına iki katı fiyata sattığını söylüyor.

Aslında bu suçlamalar, gaz çekişmesinin perde arkasında siyasi nedenlerin bulunduğunu ortaya seriyor.

Moskova’nın öfkesi Ukrayna iktidarının Batı yanlısı bir siyaset izlemesinden kaynaklanıyor.

Diğer yandan, Ukrayna yönetiminde son yıllarda sürekli kaos yaşandığını, hatta Yuşçenko ile Timoşenko’nun mecbur olmadıkça birbiriyle konuşmadığını da söylemek gerekiyor.

Peki, şu ana kadar yaşananların muhasebesini yapmak gerekirse kim kazandı, kim kaybetti?

Ukrayna’nın kazançlı çıktığını iddia etmek zor. Ama, güvenilir bir doğalgaz tedarikçisi olduğu ciddi kuşku yaratan Rusya, Avrupa ülkelerinin gözünde prestij kaybederek önemli zarar gördü.