Rusya ve Çin'den veto
19 Temmuz 2012Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin veto yetkisine sahip iki daimi ülkesi, böylece üçüncü kez Suriye ile ilgili bir karar tasarısını veto etmiş oldu. Birleşmiş Milletler'in 15 üyeli Güvenlik Konseyi’nde, 11 ülke lehte oy kullanırken, Güney Afrika ve Pakistan da çekimser oy kullandı.
İngiltere tarafından sunulan karar tasarısı, ağır silah kullanmaya devam etmesi, 10 gün içinde kent ve kasabalardan birliklerini çekmemesi halinde Suriye rejimine yaptırımlar öngörüyordu.
ABD, Fransa, Almanya ve Portekiz tarafından da desteklenen tasarıda ayrıca silahsız askerî gözlemcilerin Suriye’de 45 gün daha kalması isteniyordu. Suriye'de görev yapan Birleşmiş Milletler'e bağlı 300 askerî gözlemcinin görev süresi yarın sona eriyor.
Yedinci bölüm tartışması
Tasarıda BM Suriye Özel Temsilcisi Kofi Annan’ın 6 maddelik barış planının Birleşmiş Milletler Şartı’nın 7'nci bölümü kapsamına alınması isteniyordu. Birleşmiş Milletler Şartı'nın 7'nci bölümü, Güvenlik Konseyi’nin barış ve güvenliği sağlamak adına askerî müdahaleye başvurmasının önünü açıyor.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov karar tasarısı sunulmadan önce Suriye ile ilgili, 7'nci bölüm kapsamında herhangi bir tasarı sunulması halinde bunu veto edeceklerini belirtmişti. Lavrov, Suriye’ye yaptırım tehdidini “şantaj” olarak niteledi.
ABD'den sert çıkış
ABD oylama sonrası BM Güvenlik Konseyi’nin “tam anlamıyla başarısız olduğunu” açıklayarak Devlet Başkanı Beşar Esad’a karşı Konsey dışında yollara başvuracağını duyurdu. ABD’nin Birleşmiş Milletler nezdindeki büyükelçisi Susan Rice “Esad rejimine baskı uygulamak ve ihtiyacı olanlara destek sağlamak için Güvenlik Konseyi’nin dışında farklı ortaklarımızla birlikte çalışmalarımızı yoğunlaştıracağız. Durum kötüleşirken rejimin kendi halkına karşı kimyasal silah kullanabilecek olması hepimizi endişelendirmektedir” ifadelerini kullandı.
İngiltere ve Fransa'dan tepki
İngiltere'nin Birleşmiş Milletler Elçisi Mark Lyall Grant vetolar karşısında "dehşete düştüğünü" belirterek "Çin ve Rusya'nın kendi çıkarlarını milyonlarca Suriyelinin hayatlarının önüne koyduğunu" söyledi.
Fransız mevkidaşı Gerard Araud da "Rusya, Suriye rejimine muhalefeti yok etmek için biraz daha zaman kazandırmayı amaçladığı bellidir. Suriye muhalefetini Suriye'de demokratik bir geçişi sağlama için yürüdüğü yolda desteklemeye devam edeceğiz" ifadelerinde bulundu.
© Deutsche Welle Türkçe
AP/Reuters/AFP, EC/HK