Süveyda gerilimi: Suriye'de çatışmalar yeniden başladı
18 Temmuz 2025
Suriye'nin güneyinde Dürzi gruplar ile Bedevi aşiretler arasında çatışmaların yeniden başladığı bildiriliyor.
İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), "Süveyda'nın batısında, Suriye hükümeti destekli aşiretlerin oluşturduğu silahlı gruplar ile Dürzi savaşçıların çatıştığını" duyurdu. AFP haber ajansına bilgi veren taraflar da çatışmaları doğruladı.
Çarşamba gece geç saatlerde, ABD'nin devreye girmesiye ateşkes konusunda tarafların anlaştığı açıklanmış, Şam yönetimi Süveyda'dan askerlerini çekmeye başlamıştı.
Ancak bölgeden gelen çatışma haberleri, ateşkesin tehlikede olduğuna işaret ediyor.
Bu sabah saatlerinde uluslararası haber ajansları, Suriye İçişleri Bakanlığını kaynak göstererek Süveyda'dan askeri birliklerini çeken Suriye hükümetinin, çatışmalara müdahale etmek için bölgeye yeniden güvenlik güçlerini göndermeye hazırladığını duyurmuştu.
Bölgeden yayın yapan Suriye merkezli haber siteleri de Şam'a bağlı polis gücüne ait olduğu belirtilen araçların Süveyda girişinde toplandığını aktarmıştı.
Ancak daha sonra bu bilgi Suriye İçişleri Bakanlığı tarafından yalanlandı. Suriye devlet ajansı SANA'ya konuşan İçişleri Bakanlığı Sözcüsü Nurettin el Baba, güvenlik güçlerinin Bedevi aşiretler ile Dürziler arasındaki çatışmaları bastırmak için Süveyda'ya güvenlik güçlerinin gönderilmeyeceğini söyledi.
İsrail: Suriye güçlerine izin verdik
Öte yandan Reuters haber ajansı İsrail'in, Suriye hükümetine bağlı askerlerin Süveyda'ya 48 saatliğine girmesine izin vereceğini duyurdu.
Ajansa konuşan İsrailli bir yetkili, Suriye güvenlik güçlerinin geçişine sınırlı izin verileceğini, "Suriye'nin güney batısında devam eden istikrarsızlık ışığında İsrail, (Suriye) iç güvenlik güçlerinin önümüzdeki 48 saat boyunca Süveyda bölgesine sınırlı girişine izin vermeyi kabul etti" dedi.
Bu arada İsrail, Suriye'deki Dürzi topluluklara, gıda ve diğer ihtiyaç malzemelerinden oluşan insani yardım göndereceklerini de duyurdu.
Şam: Ateşkes ihlal ediliyor
Suriye devlet medyası, Dürzi grupların Sünni Bedevi toplumuna "intikam saldırıları" başlattığını öne sürerken, Dürzi gruplar da Bedevi aşiretlerini ateşkesi ihlal etmekle suçluyor.
Suriye devlet ajansı SANA, hükümet güçlerinin Süveyda'dan çekilmesi sonrasında İsrail'in bölgeye yönelik saldırılarını sürdürdüğünü duyurdu.
Bu gelişmeler üzerine açıklama yapan Suriye Cumhurbaşkanlığı, Dürzi savaşçıları ateşkesi ihlal etmek, İsrail'i de Suriye'nin içişlerine karışmakla suçladı.
Açıklamada Süveyda'da "kanun dışı güçlerin" sivillere "korkunç şiddet" uyguladığı ve "ateşkes konusunda sağlanan anlaşmayı ihlal ettikleri" belirtildi.
Suriye Cumhurbaşkanlığı ayrıca İsrail'in müdahalelerinin devam ettiğine dikkat çekerek, "Suriye'nin iç işlerine yönelik İsrail'in aşikar müdahalesinin devam etmesi, daha fazla kaos ve yıkıma yol açıyor ve bölgesel durumu daha da karmaşık hale getiriyor" diye uyardı.
İsrail: Bölgeyi silahsızlandırın
Süveyda'da silahlı Dürzi gruplar ve Bedevi aşiretleri arasında 13 Temmuz'da çatışmalar başlamış, Dürzi azınlığı koruma iddiasındaki İsrail'in Çarşamba günü doğrudan Şam'ı hedef almasıyla bölgede tansiyon tırmanmıştı.
Türkiye'nin de aralarında yer aldığı bölge ülkeleri ile ABD arasında yürütülen yoğun diplomatik temasların ardından Trump yönetimi devreye girmiş, sağlanan ateşkesle birlikte Suriye hükümet güçleri Süveyda'dan çekilmeye başlamıştı.
Ateşkesin sağlanması sonrasında televizyonlardan halka seslenen Suriye Geçici Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, İsrail'e "savaştan korkmuyoruz" mesajını verdi, Dürzi azınlığa "haklarınızı ve özgürlüğünüzü korumak önceliğimiz" diye seslenerek, şiddet eylemlerinin sorumlularından hesap sorulacağı güvencesini verdi.
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu ise dün yaptığı açıklamada Suriye'nin güneyinin askersizleştirilmesi ve Dürzi azınlığı korumakta kararlı olduklarını yineledi.
Türkiye ve bölge ülkeleri teyakkuzda
Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Ürdün, Bahreyn, Suudi Arabistan, Irak, Umman, Katar, Kuveyt, Lübnan ve Mısır dışişleri bakanları yaptıkları ortak açıklamayla İsrail'i kınadılar. Açıklamada İsrail'in saldırılarının "uluslararası hukukun ihlali ve Suriye'nin egemenliğine yönelik bir saldırı" olduğuna vurgu yapıldı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dün Suriye'deki gelişmeleri an be an izlediklerini, Suriye Geçici Cumhurbaşkanı Ahmed Şara ile telefonda görüştüğünü ve Türkiye olarak her türlü senaryoya karşı gerekli önlemleri aldıklarını söyledi.
"Türkiye'nin katkılarıyla sağlanan ateşkesin İsrail’in kışkırttığı silahlı militanların sivillere yönelik katliamlarıyla sabote edildiğini" söyleyen Erdoğan, Türkiye'nin geçmişte olduğu gibi gelecekte de Suriye'nin yanında olacağını vurguladı.
"İsrail, hukuk tanımaz, kural tanımaz, ilkesiz, şımarık, şımartılmış ve gözü dönmüş bir terör devletidir. Gelinen aşamada bölgemizin en büyük sorunu İsrail'in saldırganlığıdır" diyen Erdoğan, "Eğer canavar bir an evvel durdurulmazsa, önce bölgemizi, sonra dünyayı ateşe atmaktan çekinmeyecektir" sözlerini kaydetti.
ABD: İsrail'in son saldırılarını desteklemiyoruz
Ateşkesin sağlanmasında kilit rol oynadığı belirtilen ABD, yakın müttefiki İsrail'in saldırılarıyla arasına mesafe koydu. ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Tammy Bruce Perşembe günü gazetecilere yaptığı açıklamada "ABD'nin son İsrail saldırılarını desteklemediğini söyleyebilirim" dedi.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Çarşamba akşamı yaptığı açıklamada ateşkesin sağlandığını duyururken, "Korkunç durum sona erecek" diyerek tarafların taahhütlerine uymalarını beklediklerini söylemişti.
Yaklaşık 600 kişi hayatını kaybetti
İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) Pazar gününden bu yana Süveyda'da yaşanan çatışmalarda her iki taraftan toplam 594 kişinin, İsrail'in Şam'ı hedef alan saldırısında ise üç kişinin hayatını kaybettiğini duyurdu.
SOHR tarafından Perşembe akşamı yapılan açıklamada ağırlıklı olarak hükümet güçleri ve onlara destek veren gruplar tarafından en az 86 sivilin "sahada infaz edildiği" kaydedildi.
Birleşmiş Milletler İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (OCHA) ise bölgede yaşanan şiddet nedeniyle yaklaşık 2 bin kişinin yerinden edildiğini bildirdi.
AFP,AP / DA,MUK