İran'a yönelik uluslararası ambargoyu delmek ve kara para aklamak suçlamasıyla ABD'de açılan davada Rıza Sarraf tanıklık etti. Duruşmada ambargoyu nasıl deldiklerini ayrıntılı olarak anlatan Sarraf, Türkiye'nin eski Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan'a rüşvet verdiğini söyledi. Sarraf, İran'ın Halkbank'taki parasını nasıl çektiklerini de şema çizerek anlattı. 

"Zafer Çağlayan'a 45-50 milyon euro rüşvet verdim"

Rıza Sarraf, ifadesinde Türkiye'de dönemin Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan'a 45-50 milyon euro arası rüşvet ödediğini söyledi. Basılı bir excel tablosu gösteren savcının "Bu nedir?" diye sorusuna da Sarraf, "Çağlayan'a rüşvet olarak ödenen rakamlar" cevabını verdi. 

Sarraf, İran'la yapılan altın ticaretinde Çağlayan'ın aldığı rolle ilgili şunları söyledi: 

"Zafer Çağlayan'la yüz yüze toplantı yaptık. Ticaretin detayı hakkında bilgi sordu. Kâr marjını sordu ve ortak bir şekilde yüzde 50-50 kâr paylaşımı ile bu ticarete aracılık edebileceğini söyledi."

İran'la ticareti gerçekleştirebilmek için önce Halkbank Genel Müdürü Süleyman Aslan'a gittiğini anlatan Sarraf, Aslan'ın kendisine "Altın ticareti yapmak için fazla popülersin" dediğini, buna rağmen bu işi yapmak için ısrarcı olduğunu ifade etti. Sarraf, "Eşim Türkiye'de ünlü bir sanatçı, her zaman kamuoyu önünde olan bir insandım" dedi. 

Ardından savcının "Süleyman Aslan seni geri çevirince neden Zafer Çağlayan ile irtibata geçtin?" sorusuna Sarraf, "Çünkü o Ekonomi Bakanı'ydı" diye yanıt verdi. 

Sarraf'ın duruşmaya hazırlıklı geldiği gözlendi. Anlattıklarını belgeyle ve çizdiği şemayla destekleyen Sarraf, rahat tavırlarıyla dikkat çekti. Sarraf, tanık olarak ifade verirken ABD bayrağı önünde durduğu yerden savcının sorularına net ve tane tane cevaplar verdi. 

Halkbank'tan çekilen paralar 

İfadesinde Halkbank'tan nasıl para çektiklerini de ayrıntılı bir biçimde anlatan Sarraf, savcının "İran'a yönelik ambargoyu Halkbank üzerinden delme düzeni çerçevesinde bu bankadan ne kadar para çektiniz?" sorusuna “Birkaç milyar euro” cevabını verdi.

Sarraf, “Bu birkaç milyar euro Halkbank'tan çıkardığımız para, İranlıların uluslararası ödemeleri için çıkardığımız para, altın ticareti kılıfı altında” dedi. Sarraf, "Halkbank'ta tutulan parayla İran'a hiç altın gönderdiniz mi?" sorusuna "Hayır" cevabını verdi. 

Bu işlemleri Halkbank'tan Süleyman Aslan, Hakan Atilla ve Levent Balkan ile yaptıklarını söyledi.

Sarraf’tan bu düzenin şemasını çizmesi istendi. Ayağa kalkarak büyük bir güvenle şemayı kürsünün önündeki beyaz bir panoya çizen Sarraf detayları salondakilere anlattı. 

Sarraf duruşmanın ikinci bölümünün neredeyse tamamında İran’ın ambargolar nedeniyle uluslararası para transferi yapamadığı için nasıl bir düzen kurup Halkbank'taki petrol ve doğalgaz paralarını bankadan çıkardıklarını anlattı.

Sarraf'a ayrıca yanında çalışan Abdullah Happani, Süleyman Aslan ve Hakan Atilla ile yapılan telefon görüşmelerinin detayları soruldu. Bütün tapeleri detaylı olarak anlatan Sarraf konuşmaların İran'la altın ticaretiyle ilgili olduğunu dile getirdi. 

"Egemen Bağış yardım etti"

Sarraf, duruşmada eski AB Bakanı Egemen Bağış'la ilgili de açıklama yaptı. Sarraf duruşmada İran'la iş yaptığı için Türkiye'deki Aktif Bank'ta hesap açması reddedilince, devreye eski AB Bakanı Egemen Bağış'ın girdiğini ve kendisine yardım ettiğini de söyledi. 

Sorguyu yapan savcı Sidhardha Kamaraju, Sarraf'a avukatlarının Türkiye ile mahkum takası için çalıştığını hatırlattı. Savcı, "Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da dahil olduğu bu görüşmeler (takas görüşmeleri) başarılı oldu mu?" diye sordu. Sarraf "Hayır" yanıtını verdi. 

Sarraf itirafçı olmayı kabul etti 

Hakkında 95 yıl hapis istenen tutuklu durumdaki Sarraf suçlarını kabul ederek savcılıkla anlaşmaya gitmiş ve itirafçı olmayı kabul etmişti.

Türkiye ile İran arasında petrol karşılığı altın ticaretiyle Tahran'a yönelik yaptırımların delindiği öne sürülen iddianamede kamu bankası olan Halkbank'ın kilit rolde olduğu belirtiliyor. 

Bankanın eski genel müdür yardımcısı Hakan Atilla geçen mart ayında ABD'de tutuklanmıştı. Eski Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan hakkında da yakalama kararı bulunuyor.

İddianamede "Türk bakanlarla birlikte çok sayıda yetkiliye on milyonlarca dolar rüşvet verildiği" öne sürülüyor. Ankara ise yargılamanın Türkiye'ye yönelik siyasi bir dava olduğunu ve soruşturmadaki delillerin sahte olduğunu iddia ediyor.

Türkiye'de 17 ve 25 Aralık 2013'te düzenlenen yolsuzluk ve rüşvet soruşturmalarında bir süre tutuklu kalan Sarraf'ın adı siyasi çevrelerle olan ilişkileri nedeniyle gündeme gelmişti.

Seda Sezer Bilen / New York 

© Deutsche Welle Türkçe